เมนู

‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, มิโค สตฺติมฺหิ วา สเร วา โอปตนฺเต วญฺเจติ [วชฺเชติ (ก.)] ปลายติ, น กายมุปเนติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน กิเลเสสุ โอปตนฺเตสุ วญฺจยิตพฺพํ [วชฺชยิตพฺพํ (ก.)] ปลายิตพฺพํ, น จิตฺตมุปเนตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, มิคสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ

‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, มิโค มนุสฺเส ทิสฺวา เยน วา เตน วา ปลายติ ‘มา มํ เต อทฺทสํสู’ติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน ภณฺฑนกลหวิคฺคหวิวาทสีเล ทุสฺสีเล กุสีเต สงฺคณิการาเม ทิสฺวา เยน วา เตน วา ปลายิตพฺพํ ‘มา มํ เต อทฺทสํสุ, อหญฺจ เต มา อทฺทส’นฺติฯ อิทํ, มหาราช, มิคสฺส ตติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสิตมฺเปตํ, มหาราช, เถเรน สาริปุตฺเตน ธมฺมเสนาปตินา –

‘‘‘มา เม กทาจิ ปาปิจฺโฉ, กุสีโต หีนวีริโย;

อปฺปสฺสุโต อนาจาโร, สมฺมโต [สเมโต (สี. ปี.)] อหุ กตฺถจี’’’ติฯ

มิคงฺคปญฺโห สตฺตโมฯ

8. โครูปงฺคปญฺโห

[8] ‘‘ภนฺเต นาคเสน, ‘โครูปสฺส จตฺตาริ องฺคานิ คเหตพฺพานี’ติ ยํ วเทสิ, กตมานิ ตานิ จตฺตาริ องฺคานิ คเหตพฺพานี’’ติ? ‘‘ยถา, มหาราช, โครูโป สกํ เคหํ น วิชหติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน สโก กาโย น วิชหิตพฺโพ ‘อนิจฺจุจฺฉาทนปริมทฺทนเภทนวิกิรณวิทฺธํสนธมฺโม อยํ กาโย’ติฯ อิทํ, มหาราช, โครูปสฺส ปฐมํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ

‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, โครูโป อาทินฺนธุโร สุขทุกฺเขน ธุรํ วหติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน อาทินฺนพฺรหฺมจริเยน สุขทุกฺเขน ยาว ชีวิตปริยาทานา อาปาณโกฏิกํ พฺรหฺมจริยํ จริตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, โครูปสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ

‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, โครูโป ฉนฺเทน ฆายมาโน ปานียํ ปิวติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน อาจริยุปชฺฌายานํ อนุสิฏฺฐิ ฉนฺเทน เปเมน ปสาเทน ฆายมาเนน ปฏิคฺคเหตพฺพาฯ อิทํ, มหาราช, โครูปสฺส ตติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ

‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, โครูโป เยน เกนจิ วาหิยมาโน วหติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน เถรนวมชฺฌิมภิกฺขูนมฺปิ คิหิอุปาสกสฺสาปิ โอวาทานุสาสนี สิรสา สมฺปฏิจฺฉิตพฺพาฯ อิทํ, มหาราช, โครูปสฺส จตุตฺถํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสิตมฺเปตํ, มหาราช, เถเรน สาริปุตฺเตน ธมฺมเสนาปตินา –

‘‘‘ตทหุ ปพฺพชิโต สนฺโต, ชาติยา สตฺตวสฺสิโก;

โสปิ มํ อนุสาเสยฺย, สมฺปฏิจฺฉามิ มตฺถเก [มุทฺธนา (สี.)]

‘‘‘ติพฺพํ ฉนฺทญฺจ เปมญฺจ, ตสฺมิํ ทิสฺวา อุปฏฺฐเป;

ฐเปยฺยาจริยฏฺฐาเน, สกฺกจฺจ นํ ปุนปฺปุน’’’นฺติฯ

โครูปงฺคปญฺโห อฏฺฐโมฯ

9. วราหงฺคปญฺโห

[9] ‘‘ภนฺเต นาคเสน, ‘วราหสฺส ทฺเว องฺคานิ คเหตพฺพานี’ติ ยํ วเทสิ, กตมานิ ตานิ ทฺเว องฺคานิ คเหตพฺพานี’’ติ? ‘‘ยถา, มหาราช, วราโห สนฺตตฺตกฐิเต [สนฺตตฺตกฐิเน (สี. ปี.)] คิมฺหสมเย สมฺปตฺเต อุทกํ อุปคจฺฉติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน โทเสน จิตฺเต อาลุฬิตขลิตวิพฺภนฺตสนฺตตฺเต สีตลามตปณีตเมตฺตาภาวนํ อุปคนฺตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, วราหสฺส ปฐมํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ

‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, วราโห จิกฺขลฺลมุทกมุปคนฺตฺวา นาสิกาย ปถวิํ ขณิตฺวา โทณิํ กตฺวา โทณิกาย สยติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน มานเส กายํ นิกฺขิปิตฺวา อารมฺมณนฺตรคเตน สยิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, วราหสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสิตมฺเปตํ, มหาราช, เถเรน ปิณฺโฑลภารทฺวาเชน –

‘‘‘กาเย [กาเยน (ก.)] สภาวํ ทิสฺวาน, วิจินิตฺวา วิปสฺสโก;

เอกากิโย อทุติโย, เสติ อารมฺมณนฺตเร’’’ติฯ

วราหงฺคปญฺโห นวโมฯ