อรรถกถาจตุกกนิทเทส

อธิบาย ญาณวัตถุหมวด 4

ในคำว่า อตฺถิ ทินฺนํ เป็นต้น (แปลว่า ทานที่ให้แล้วมีผล) บัณฑิต
พึงทราบเนื้อความโดยอุบายนี้ว่า ผลมีอยู่เพราะทานอันตนไห้แล้วเป็น
ปัจจัย ดังนี้.
คำว่า อิทํ วุจฺจติ (แปลว่า นี้เรียกว่า กัมมัสสกตาญาณ) อธิบายว่า
ญาณใดย่อมรู้ว่า นี้เป็นกรรมของตน นี้มิใช่ของตน ดังนี้ ญาณนี้ พระผู้มี-
พระภาคเจ้าจึงตรัสเรียกชื่อว่า กัมมัสสกตาญาณ.
ในบรรดากรรมทั้งสอง (คือ ทั้งของตนและมิใช่นั้น)
กรรม คือ กายทุจจริต 3 วจีทุจจริต 4 มโนทุจจริต 3
เหล่านี้ ไม่ชื่อว่า เป็นกรรมของตน.
สุจริตกรรมแม้ทั้ง 10 อย่างในทวารทั้ง 3 ชื่อว่าเป็นกรรม
ของตน.
อกุศลแม้ทั้งหมดจะเป็นของตน หรือของบุคคลอื่นก็ตาม
ไม่ชื่อว่า เป็นกรรมของตน.
ถามว่า เพราะเหตุไร ?
ตอบว่า เพราะทำลายซึ่งประโยชน์ และเพราะการเกิดขึ้นแห่งความ
เสื่อม.
กุศลแม้ทั้งหมดจะเป็นของตนเอง หรือของผู้อื่นก็ตาม ชื่อว่า เป็น
กรรมของตน.
ถามว่า เพราะเหตุไร ?