กลหวิวาทสุตตนิทเทสที่ 11

[442]¹ (พระพุทธนิมิตตรัสถามว่า) ความทะเลาะ ความ
วิวาท ความรำพัน ความโศก ความตระหนี่ ความถือ
ตัว ความดูหมิ่น และคำพูดส่อเสียด มีมาแต่อะไร
ขอเชิญพระองค์ตรัสบอกว่า กิเลสเหล่านั้นมีมาแต่อะไร ?

ว่าด้วยความทะเลาะวิวาท

[443] ชื่อว่า ความทะเลาะ ในคำว่า ความทะเลาะ ความ
วิวาท มีมาแต่อะไร ? ความว่า ความทะเลาะและความวิวาททั้งสอง
นั้นเป็นอย่างเดียวกัน โดยอาการเดียวกัน คือ ความทะเลาะใด ความ
ทะเลาะนั้นเป็นความวิวาท ความวิวาทใด ความวิวาทนั้นเป็นความ
ทะเลาะ อีกอย่างหนึ่ง โดยอาการอื่น ความวิวาทที่เป็นเบื้องต้นแห่ง
ความทะเลาะ เรียกว่า ความวิวาท กล่าวคือแม้พระราชาก็วิวาทกับพวก
พระราชา แม้พวกกษัตริย์ก็วิวาทกับพวกกษัตริย์ แม้พวกพราหมณ์ก็
วิวาทกับพวกพราหมณ์ แม้พวกคฤหบดีก็วิวาทกับพวกคฤหบดี แม้มารดา
ก็วิวาทกับบุตร แม้บุตรก็วิวาทกับมารดา แม้บิดาก็วิวาทกับบุตร แม้
บุตรก็วิวาทกับบิดา แม้พี่น้องชายก็วิวาทกับพี่น้องหญิง แม้พี่น้องหญิงก็
วิวาทกับพี่น้องชาย แม้สหายก็วิวาทกับสหาย นี้ชื่อว่า ความวิวาท.
ความทะเลาะเป็นไฉน ? พวกบุคคลผู้ครองเรือนขวนขวายหาโทษ
กัน ก็ทำความทะเลาะกันด้วยกาย ด้วยวาจา พวกบรรพชิตต้องอาบัติอยู่
ก็ทำความทะเลาะกันด้วยกาย ด้วยวาจา นี่ชื่อว่า ความทะเลาะ.

1. เลขข้อในบาลีเล่ม 29 ฉบับพิมพ์ พ.ศ. 441 ซึ่งซ้ำกับเลขข้อสุดท้าย
ของสูตรที่ 10 แต่ในที่นี้เรียงตามเป็นจริง แก้เป็น 442 ในจนจบข้อ 987 ในบาลี ซึ่งใน
ที่นี้จะเป็นข้อ 988