เมนู

พระสุตตันตปิฎก



ขุททกนิกาย ชาดก



เล่มที่ 3 ภาคที่ 7



ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น



วีสตินิบาตชาดก



1. มาตังคชาดก



ว่าด้วยอานุภาพของมาตังคฤๅษี



[2033] ท่านมีปกตินุ่งห่มไม่สมควร ดุจปีศาจ
เปรอะเปื้อนด้วยฝุ่นละออง สวมใส่ผ้าขี้ริ้ว ที่ได้จาก
กองขยะไว้ที่คอ มาจากไหน ท่านเป็นใคร เป็นผู้
ไม่ควรแก่ทักษิณาทานเลย.
[2034] ข้าวน้ำนี้จัดไว้เพื่อท่านผู้เรืองยศ
พราหมณ์ทั้งหลายย่อมขบเคี้ยวบริโภค และดื่มข้าวน้ำ
ของท่านนั้น ท่านรู้จักข้าพเจ้าว่า เป็นผู้อาศัยโภชนะ
ที่ผู้อื่นให้เลี้ยงชีวิต แม้ถึงจะเป็นคนจัณฑาล ก็ขอจง
ได้ก้อนข้าวบ้างเถิด.

[2035] ข้าวน้ำของเรานี้เราจัดไว้เพื่อพราหมณ์
ทั้งหลาย ทานวัตถุนี้ เราเชื่อว่าย่อมเป็นไปเพื่อประ-
โยชน์แก่ตน ท่านจงหลีกไปเสียจากที่นี่ จะมายืนอยู่
ที่นี่เพื่ออะไร เจ้าคนเลว คนอย่างเราย่อมไม่ให้ทาน
แก่เจ้า.

[2036] ชาวนาทั้งหลายเมื่อหวังผลในข้าวกล้า
ย่อมหว่านพืชพันธุ์อาหาร ลงในที่ดอนบ้าง ในที่
ลุ่มบ้าง ในที่เสมอไม่ลุ่มไม่ดอนบ้าง ฉันใด ท่านจง
ให้ทานแก่ปฏิคาหกทั้งหลาย ทั่วไปด้วยศรัทธา ฉันนั้น
เมื่อท่านให้ทานอยู่อย่างนี้ ไฉนจะพึงได้ทักขิเณยย-
บุคคล ที่น่ายินดีเล่า.

[2037] เราย่อมตั้งไว้ซึ่งพืชทั้งหลาย ในเขต
เหล่าใด เขตเหล่านั้น เรารู้แจ้งแล้วในโลก พราหมณ์
เหล่าใดสมบูรณ์ด้วยชาติและมนต์ พราหมณ์เหล่านั้น
ชื่อว่าเป็นเขต มีศีลเป็นที่รักในโลกนี้.

[2038] กิเลสทั้งหลายเหล่านี้คือ ชาติมทะ
ความเมาเพราะชาติ 1 อติมานะ ความดูหมิ่นท่าน 1
โลภะ ความโลภอยากได้ของเขา 1 โทสะ ความคิดประ-
ทุษร้าย1มทะ ความประมาทมัวเมา 1โมหะ ความหลง
1 ทั้งหมดเป็นโทษ มิใช่คุณ ย่อมมีในเขตเหล่าใด
เขตเหล่านั้น ไม่ใช่เขตอันดีมีศีลเป็นที่รัก ในโลกนี้.
กิเลสทั้งหลายเหล่านี้คือ ชาติมทะ อติมานะ โลภะ