4. กุมภีลชาดกคุณธรรมเครื่องให้เจริญ[297] ผู้ใดมีคุณธรรม อันเป็นเครื่องให้เจริญ อย่างยิ่ง 4 ประการนี้ คือ สัจจะ 1 ธรรม 1 ธิติ 1 จาคะ 1 ผู้นั้นย่อมล่วงพ้นศัตรูได้. [298] ส่วนผู้ใด ไม่มีคุณธรรมอันเป็นเครื่อง ให้เจริญอย่างยิ่ง 4 ประการนี้ คือ สัจจะ 1 ธรรม 1 ธิติ 1 จาคะ 1 ผู้นั้นย่อมล่วงพ้นศัตรู ไม่ได้. จบ กุมภีลชาดกที่ 4 อรรถกถากุมภีลชาดกที่ 4 พระศาสดาเมื่อประทับอยู่ ณ พระเวฬุวันมหาวิหาร ทรง ส่วนผู้ใดไม่มีคุณธรรมอันเป็นเครื่องให้
5. ขันติวรรณนชาดกต้องอดใจในคนที่หาคุณธรรมยาก[299] ข้าแต่พระองค์ผู้สมมติเทพ ข้าพระบาท มีบุรุษผู้ขวนขวายในกิจทุกอย่างอยู่คนหนึ่ง แต่ เขามีความผิดอยู่ข้อหนึ่ง พระองค์จะทรงโปรด ดำริในความผิดของเขานั้นเป็นประการใด พระ- เจ้าข้า. [300] บุรุษเช่นนี้ของเราก็มีอยู่ในที่นี้ แต่บุรุษ ผู้ประกอบด้วยองค์คุณหาได้ยาก เราจึงสู้อดใจ เสีย. จบ ขันติวรรณนชาดกที่ 5 อรรถกถาขันติวรรณนชาดกที่ 5 พระศาสดาเมื่อประทับอยู่ ณ พระเชตวันมหาวิหาร ทรง |