2. อาวาสิกวตฺตกถา

[358] เตน โข ปน สมเยน อาวาสิกา ภิกฺขู อาคนฺตุเก ภิกฺขู ทิสฺวา เนว อาสนํ ปญฺญเปนฺติ, น ปาโททกํ ปาทปีฐํ ปาทกถลิกํ อุปนิกฺขิปนฺติ, น ปจฺจุคฺคนฺตฺวา ปตฺตจีวรํ ปฏิคฺคณฺหนฺติ, น ปานีเยน ปุจฺฉนฺติ [น ปานีเยน ปุจฺฉนฺติ, น ปริโภชนีเยน ปุจฺฉนฺติ (สฺยา. กํ.)], น วุฑฺฒตเรปิ อาคนฺตุเก ภิกฺขู อภิวาเทนฺติ, น เสนาสนํ ปญฺญเปนฺติฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา…เป.… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อาวาสิกา ภิกฺขู อาคนฺตุเก ภิกฺขู ทิสฺวา เนว อาสนํ ปญฺญเปสฺสนฺติ, น ปาโททกํ ปาทปีฐํ ปาทกถลิกํ อุปนิกฺขิปิสฺสนฺติ, น ปจฺจุคฺคนฺตฺวา ปตฺตจีวรํ ปฏิคฺคหิสฺสนฺติ, น ปานีเยน ปุจฺฉิสฺสนฺติ, วุฑฺฒตเรปิ อาคนฺตุเก ภิกฺขู น อภิวาเทสฺสนฺติ, น เสนาสนํ ปญฺญเปสฺสนฺตี’’ติ! อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ…เป.… สจฺจํ กิรํ, ภิกฺขเว…เป.… สจฺจํ ภควาติ…เป.… วิครหิตฺวา…เป.… ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ –

[359] ‘‘เตน หิ, ภิกฺขเว, อาวาสิกานํ ภิกฺขูนํ วตฺตํ ปญฺญเปสฺสามิ ยถา อาวาสิเกหิ ภิกฺขูหิ สมฺมา วตฺติตพฺพํฯ อาวาสิเกน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา อาคนฺตุกํ ภิกฺขุํ วุฑฺฒตรํ ทิสฺวา อาสนํ ปญฺญเปตพฺพํ, ปาโททกํ ปาทปีฐํ ปาทกถลิกํ อุปนิกฺขิปิตพฺพํ , ปจฺจุคฺคนฺตฺวา ปตฺตจีวรํ ปฏิคฺคเหตพฺพํ, ปานีเยน ปุจฺฉิตพฺโพ [ปานีเยน ปุจฺฉิตพฺโพ, ปริโภชนีเยน ปุจฺฉิตพฺโพ (สฺยา.)]ฯ สเจ อุสฺสหติ, อุปาหนา ปุญฺฉิตพฺพาฯ อุปาหนา ปุญฺฉนฺเตน ปฐมํ สุกฺเขน โจฬเกน ปุญฺฉิตพฺพา, ปจฺฉา อลฺเลนฯ อุปาหนาปุญฺฉนโจฬกํ โธวิตฺวา [โธวิตฺวา ปีเฬตฺวา (สฺยา.)] เอกมนฺตํ วิสฺสชฺเชตพฺพํฯ

‘‘อาคนฺตุโก ภิกฺขุ วุฑฺฒตโร อภิวาเทตพฺโพฯ เสนาสนํ ปญฺญเปตพฺพํ – ‘เอตํ เต เสนาสนํ ปาปุณาตี’ติฯ อชฺฌาวุฏฺฐํ วา อนชฺฌาวุฏฺฐํ วา อาจิกฺขิตพฺพํฯ โคจโร อาจิกฺขิตพฺโพฯ อโคจโร อาจิกฺขิตพฺโพฯ เสกฺขสมฺมตานิ กุลานิ อาจิกฺขิตพฺพานิฯ วจฺจฏฺฐานํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ ปสฺสาวฏฺฐานํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ ปานียํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ ปริโภชนียํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ กตฺตรทณฺโฑ อาจิกฺขิตพฺโพฯ สงฺฆสฺส กติกสณฺฐานํ อาจิกฺขิตพฺพํ – ‘อิมํ กาลํ ปวิสิตพฺพํ, อิมํ กาลํ นิกฺขมิตพฺพ’นฺติ ฯ

‘‘สเจ นวโก โหติ, นิสินฺนเกเนว อาจิกฺขิตพฺพํ – ‘อตฺร ปตฺตํ นิกฺขิปาหิ, อตฺร จีวรํ นิกฺขิปาหิ, อิทํ อาสนํ นิสีทาหี’ติฯ ปานียํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ ปริโภชนียํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ อุปาหนาปุญฺฉนโจฬกํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ อาคนฺตุโก ภิกฺขุ นวโก อภิวาทาเปตพฺโพฯ เสนาสนํ อาจิกฺขิตพฺพํ – ‘เอตํ เต เสนาสนํ ปาปุณาตี’ติฯ อชฺฌาวุฏฺฐํ วา อนชฺฌาวุฏฺฐํ วา อาจิกฺขิตพฺพํฯ โคจโร อาจิกฺขิตพฺโพฯ อโคจโร อาจิกฺขิตพฺโพฯ เสกฺขสมฺมตานิ กุลานิ อาจิกฺขิตพฺพานิฯ วจฺจฏฺฐานํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ ปสฺสาวฏฺฐานํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ ปานียํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ ปริโภชนียํ อาจิกฺขิตพฺพํฯ กตฺตรทณฺโฑ อาจิกฺขิตพฺโพฯ สงฺฆสฺส กติกสณฺฐานํ อาจิกฺขิตพฺพํ – ‘อิมํ กาลํ ปวิสิตพฺพํ, อิมํ กาลํ นิกฺขมิตพฺพ’นฺติฯ