เมนู

เยภุยฺยสิกาวินโย

[234] ‘‘เต เจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขู น สกฺโกนฺติ ตํ อธิกรณํ อุพฺพาหิกาย วูปสเมตุํ, เตหิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขูหิ ตํ อธิกรณํ สงฺฆสฺส นิยฺยาเทตพฺพํ – ‘น มยํ [น จ มยํ (ก.)], ภนฺเต, สกฺโกม อิมํ อธิกรณํ อุพฺพาหิกาย วูปสเมตุํ, สงฺโฆว อิมํ อธิกรณํ วูปสเมตู’ติฯ อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เอวรูปํ อธิกรณํ เยภุยฺยสิกาย วูปสเมตุํฯ ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ สลากคฺคาหาปโก สมฺมนฺนิตพฺโพ – โย น ฉนฺทาคติํ คจฺเฉยฺย, น โทสาคติํ คจฺเฉยฺย, น โมหาคติํ คจฺเฉยฺย, น ภยาคติํ คจฺเฉยฺย, คหิตาคหิตญฺจ ชาเนยฺย…เป.… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, สมฺมนฺนิตพฺโพฯ ปฐมํ ภิกฺขุ ยาจิตพฺโพ, ยาจิตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ –

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ สลากคฺคาหาปกํ สมฺมนฺเนยฺยฯ เอสา ญตฺติฯ

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ สลากคฺคาหาปกํ สมฺมนฺนติฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน สลากคฺคาหาปกสฺส สมฺมุติ, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺยฯ

‘‘สมฺมโต สงฺเฆน อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ สลากคฺคาหาปโกฯ ขมติ สงฺฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามี’’ติฯ

‘‘เตน สลากคฺคาหาปเกน ภิกฺขุนา สลากา คาเหตพฺพาฯ ยถา พหุตรา ภิกฺขู ธมฺมวาทิโน วทนฺติ ตถา ตํ อธิกรณํ วูปสเมตพฺพํฯ อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, อธิกรณํ วูปสนฺตํฯ เกน วูปสนฺตํ? สมฺมุขาวินเยน จ, เยภุยฺยสิกาย จฯ กิญฺจ ตตฺถ สมฺมุขาวินยสฺมิํ? สงฺฆสมฺมุขตา, ธมฺมสมฺมุขตา, วินยสมฺมุขตา, ปุคฺคลสมฺมุขตาฯ กา จ ตตฺถ สงฺฆสมฺมุขตา? ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ, ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ, สมฺมุขีภูตา น ปฏิกฺโกสนฺติ – อยํ ตตฺถ สงฺฆสมฺมุขตาฯ กา จ ตตฺถ ธมฺมสมฺมุขตา, วินยสมฺมุขตา? เยน ธมฺเมน เยน วินเยน เยน สตฺถุสาสเนน ตํ อธิกรณํ วูปสมฺมติ – อยํ ตตฺถ ธมฺมสมฺมุขตา, วินยสมฺมุขตา ฯ กา จ ตตฺถ ปุคฺคลสมฺมุขตา? โย จ วิวทติ, เยน จ วิวทติ, อุโภ อตฺถปจฺจตฺถิกา สมฺมุขีภูตา โหนฺติ – อยํ ตตฺถ ปุคฺคลสมฺมุขตาฯ กา จ ตตฺถ เยภุยฺยสิกาย? ยา เยภุยฺยสิกากมฺมสฺส กิริยา กรณํ อุปคมนํ อชฺฌุปคมนํ อธิวาสนา อปฺปฏิกฺโกสนา – อยํ ตตฺถ เยภุยฺยสิกายฯ เอวํ วูปสนฺตํ เจ, ภิกฺขเว, อธิกรณํ การโก อุกฺโกเฏติ, อุกฺโกฏนกํ ปาจิตฺติยํ; ฉนฺททายโก ขียติ, ขียนกํ ปาจิตฺติย’’นฺติฯ

ติวิธสลากคฺคาโห

[235] เตน โข ปน สมเยน สาวตฺถิยา เอวํ ชาตํ เอวํ สมุปฺปนฺนํ อธิกรณํ โหติฯ อถ โข เต ภิกฺขู – อสนฺตุฏฺฐา สาวตฺถิยา สงฺฆสฺส อธิกรณวูปสมเนน – อสฺโสสุํ โข อมุกสฺมิํ กิร อาวาเส สมฺพหุลา เถรา วิหรนฺติ พหุสฺสุตา อาคตาคมา ธมฺมธรา วินยธรา มาติกาธรา ปณฺฑิตา วิยตฺตา เมธาวิโน ลชฺชิโน กุกฺกุจฺจกา สิกฺขากามาฯ เต เจ เถรา อิมํ อธิกรณํ วูปสเมยฺยุํ ธมฺเมน วินเยน สตฺถุสาสเนน, เอวมิทํ อธิกรณํ สุวูปสนฺตํ อสฺสาติฯ อถ โข เต ภิกฺขู ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา เต เถเร เอตทโวจุํ – ‘‘อิทํ, ภนฺเต, อธิกรณํ เอวํ ชาตํ, เอวํ สมุปฺปนฺนํฯ สาธุ, ภนฺเต, เถรา อิมํ อธิกรณํ วูปสเมนฺตุ ธมฺเมน วินเยน สตฺถุสาสเนน, ยถยิทํ อธิกรณํ สุวูปสนฺตํ อสฺสา’’ติฯ อถ โข เต เถรา – ยถา สาวตฺถิยา สงฺเฆน อธิกรณํ วูปสมิตํ ตถา สุวูปสนฺตนฺติ [ยถา สุวูปสนฺตํ (สี. สฺยา.)] – ตถา ตํ อธิกรณํ วูปสเมสุํ

อถ โข เต ภิกฺขู – อสนฺตุฏฺฐา สาวตฺถิยา สงฺฆสฺส อธิกรณวูปสมเนน, อสนฺตุฏฺฐา สมฺพหุลานํ เถรานํ อธิกรณวูปสมเนน – อสฺโสสุํ โข อมุกสฺมิํ กิร อาวาเส ตโย เถรา วิหรนฺติ…เป.… ทฺเว เถรา วิหรนฺติ…เป.… เอโก เถโร วิหรติ พหุสฺสุโต อาคตาคโม ธมฺมธโร วินยธโร มาติกาธโร ปณฺฑิโต วิยตฺโต เมธาวี ลชฺชี กุกฺกุจฺจโก สิกฺขากาโมฯ โส เจ เถโร อิมํ อธิกรณํ วูปสเมยฺย ธมฺเมน วินเยน สตฺถุสาสเนน, เอวมิทํ อธิกรณํ สุวูปสนฺตํ อสฺสาติฯ อถ โข เต ภิกฺขู ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา ตํ เถรํ เอตทโวจุํ – ‘‘อิทํ, ภนฺเต, อธิกรณํ เอวํ ชาตํ, เอวํ สมุปฺปนฺนํฯ สาธุ, ภนฺเต, เถโร อิมํ อธิกรณํ วูปสเมตุ ธมฺเมน วินเยน สตฺถุสาสเนน, ยถยิทํ อธิกรณํ สุวูปสนฺตํ อสฺสา’’ติฯ อถ โข โส เถโร – ยถา สาวตฺถิยา สงฺเฆน อธิกรณํ วูปสมิตํ, ยถา สมฺพหุเลหิ เถเรหิ อธิกรณํ วูปสมิตํ, ยถา ตีหิ เถเรหิ อธิกรณํ วูปสมิตํ, ยถา ทฺวีหิ เถเรหิ อธิกรณํ วูปสมิตํ, ตถา สุวูปสนฺตนฺติ – ตถา ตํ อธิกรณํ วูปสเมสิฯ

อถ โข เต ภิกฺขู อสนฺตุฏฺฐา สาวตฺถิยา สงฺฆสฺส อธิกรณวูปสมเนน, อสนฺตุฏฺฐา สมฺพหุลานํ เถรานํ อธิกรณวูปสมเนน, อสนฺตุฏฺฐา ติณฺณํ เถรานํ อธิกรณวูปสมเนน, อสนฺตุฏฺฐา ทฺวินฺนํ เถรานํ อธิกรณวูปสมเนน, อสนฺตุฏฺฐา เอกสฺส เถรสฺส อธิกรณวูปสมเนน, เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสุ, อุปสงฺกมิตฺวา ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ…เป.… ‘‘นิหตเมตํ, ภิกฺขเว, อธิกรณํ สนฺตํ วูปสนฺตํ สุวูปสนฺตํฯ อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เตสํ ภิกฺขูนํ สญฺญตฺติยา ตโย สลากคฺคาเห – คูฬฺหกํ, สกณฺณชปฺปกํ, วิวฏกํฯ

‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, คูฬฺหโก สลากคฺคาโห โหติ? เตน สลากคฺคาหาปเกน ภิกฺขุนา สลากาโย วณฺณาวณฺณาโย กตฺวา เอกเมโก ภิกฺขุ อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย – ‘อยํ เอวํวาทิสฺส สลากา, อยํ เอวํวาทิสฺส สลากาฯ ยํ อิจฺฉสิ ตํ คณฺหาหี’ติฯ คหิเต วตฺตพฺโพ – ‘มา จ กสฺสจิ ทสฺเสหี’ติฯ สเจ ชานาติ – อธมฺมวาที พหุตราติ, ทุคฺคโหติ, ปจฺจุกฺกฑฺฒิตพฺพํฯ สเจ ชานาติ – ธมฺมวาที พหุตราติ, สุคฺคโหติ, สาเวตพฺพํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, คูฬฺหโก สลากคฺคาโห โหติฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, สกณฺณชปฺปโก สลากคฺคาโห โหติ? เตน สลากคฺคาหาปเกน ภิกฺขุนา เอกเมกสฺส ภิกฺขุโน อุปกณฺณเก อาโรเจตพฺพํ – ‘อยํ เอวํวาทิสฺส สลากา, อยํ เอวํวาทิสฺส สลากาฯ ยํ อิจฺฉสิ ตํ คณฺหาหี’ติฯ คหิเต วตฺตพฺโพ – ‘มา จ กสฺสจิ อาโรเจหี’ติฯ สเจ ชานาติ – อธมฺมวาที พหุตราติ, ทุคฺคโหติ, ปจฺจุกฺกฑฺฒิตพฺพํฯ สเจ ชานาติ – ธมฺมวาที พหุตราติ, สุคฺคโหติ, สาเวตพฺพํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, สกณฺณชปฺปโก สลากคฺคาโห โหติฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, วิวฏโก สลากคฺคาโห โหติ? สเจ ชานาติ – ธมฺมวาที พหุตราติ, วิสฺสฏฺเฐเนว วิวเฏน คาเหตพฺโพ ฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, วิวฏโก สลากคฺคาโห โหติฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย สลากคฺคาหา’’ติฯ