โส ปุน อเวทนาฏฺโฏ หุตฺวา ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ นิพฺเพมติโก ฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก นจฺฉาเทติ; ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ เวมติโก นจฺฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก นจฺฉาเทติ…เป.… ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ นิพฺเพมติโก ฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก นจฺฉาเทติ ; ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ เวมติโก นจฺฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก ฉาเทติ…เป.… ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ นิพฺเพมติโก ฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก ฉาเทติ ; ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ เวมติโก นจฺฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก นจฺฉาเทติ…เป.… ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ นิพฺเพมติโก ฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก ฉาเทติ; ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ เวมติโก นจฺฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก ฉาเทติฯ โส ภิกฺขุ มูลาย ปฏิกสฺสิตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺนานญฺจสฺส อาปตฺตีนํ ปุริมาย อาปตฺติยา สโมธานปริวาโส ทาตพฺโพฯ

[178] ‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ มานตฺตารโห…เป.… มานตฺตํ จรนฺโต…เป.… อพฺภานารโห อนฺตรา สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิตฺวา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา วิพฺภมติ…เป.… (มานตฺตารโห จ มานตฺตจารี จ อพฺภานารโห จ ยถา ปริวาโส วิตฺถาริโต ตถา วิตฺถาเรตพฺโพ)ฯ

[179] ‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อพฺภานารโห อนฺตรา สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิตฺวา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา สามเณโร โหติ…เป.… อุมฺมตฺตโก โหติ…เป.… ขิตฺตจิตฺโต โหติ…เป.… เวทนาฏฺโฏ โหติ…เป.… ตสฺส โหนฺติ อาปตฺติโย ปฏิจฺฉนฺนาโยปิ อปฺปฏิจฺฉนฺนาโยปิ …เป.… เอกจฺจา อาปตฺติโย ชานาติ, เอกจฺจา อาปตฺติโย น ชานาติ…เป.… เอกจฺจา อาปตฺติโย สรติ, เอกจฺจา อาปตฺติโย นสฺสรติ…เป.… เอกจฺจาสุ อาปตฺตีสุ นิพฺเพมติโก, เอกจฺจาสุ อาปตฺตีสุ เวมติโกฯ ยาสุ อาปตฺตีสุ นิพฺเพมติโก ตา อาปตฺติโย ฉาเทติ; ยาสุ อาปตฺตีสุ เวมติโก ตา อาปตฺติโย นจฺฉาเทติฯ โส เวทนาฏฺโฏ โหติฯ

โส ปุน อเวทนาฏฺโฏ หุตฺวา ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ นิพฺเพมติโก ฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก นจฺฉาเทติ; ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ เวมติโก นจฺฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก นจฺฉาเทติ…เป.… ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ นิพฺเพมติโก ฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก นจฺฉาเทติ; ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ เวมติโก นจฺฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก ฉาเทติ…เป.… ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ นิพฺเพมติโก ฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก ฉาเทติ; ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ เวมติโก นจฺฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก นจฺฉาเทติ…เป.… ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ นิพฺเพมติโก ฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก ฉาเทติ; ยา อาปตฺติโย ปุพฺเพ เวมติโก นจฺฉาเทสิ ตา อาปตฺติโย ปจฺฉา นิพฺเพมติโก ฉาเทติฯ โส ภิกฺขุ มูลาย ปฏิกสฺสิตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺนานญฺจสฺส อาปตฺตีนํ ปุริมาย อาปตฺติยา สโมธานปริวาโส ทาตพฺโพฯ

สมูลายสโมธานปริวาสจตุสฺสตํ นิฏฺฐิตํฯ

7. ปริมาณาทิวารอฏฺฐกํ

[180] ‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิตฺวา ปริมาณา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา…เป.… อปริมาณา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา…เป.… เอกนามา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา…เป.… นานานามา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา…เป.… สภาคา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา…เป.… วิสภาคา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา…เป.… ววตฺถิตา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา…เป.… สมฺภินฺนา อปฺปฏิจฺฉาเทตฺวา วิพฺภมติ…เป.… (ยถา เหฏฺฐา ตถา วิตฺถาเรตพฺพํ)ฯ

ปริมาณาทิวารอฏฺฐกํ นิฏฺฐิตํฯ

8. ทฺเวภิกฺขุวารเอกาทสกํ

[181] ‘‘ทฺเว ภิกฺขู สงฺฆาทิเสสํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต สงฺฆาทิเสเส สงฺฆาทิเสสทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน [ยถาปฏิจฺฉนฺนานํ (สี.)] จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู สงฺฆาทิเสสํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต สงฺฆาทิเสเส เวมติกา โหนฺติฯ เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู สงฺฆาทิเสสํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต สงฺฆาทิเสเส มิสฺสกทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู มิสฺสกํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต มิสฺสเก สงฺฆาทิเสสทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู มิสฺสกํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต มิสฺสเก มิสฺสกทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู สุทฺธกํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต สุทฺธเก สงฺฆาทิเสสทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ อุโภปิ ยถาธมฺมํ การาเปตพฺพาฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู สุทฺธกํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต สุทฺธเก สุทฺธกทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ อุโภปิ ยถาธมฺมํ การาเปตพฺพาฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู สงฺฆาทิเสสํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต สงฺฆาทิเสเส สงฺฆาทิเสสทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เอกสฺส โหติ อาโรเจสฺสามีติ, เอกสฺส โหติ น อาโรเจสฺสามีติฯ โส ปฐมมฺปิ ยามํ ฉาเทติ, ทุติยมฺปิ ยามํ ฉาเทติ, ตติยมฺปิ ยามํ ฉาเทติ – อุฏฺฐิเต อรุเณ ฉนฺนา โหติ อาปตฺติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู สงฺฆาทิเสสํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต สงฺฆาทิเสเส สงฺฆาทิเสสทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เต คจฺฉนฺติ อาโรเจสฺสามาติฯ เอกสฺส อนฺตรามคฺเค มกฺขธมฺโม อุปฺปชฺชติ น อาโรเจสฺสามีติฯ โส ปฐมมฺปิ ยามํ ฉาเทติ, ทุติยมฺปิ ยามํ ฉาเทติ, ตติยมฺปิ ยามํ ฉาเทติ – อุฏฺฐิเต อรุเณ ฉนฺนา โหติ อาปตฺติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู สงฺฆาทิเสสํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต สงฺฆาทิเสเส สงฺฆาทิเสสทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เต อุมฺมตฺตกา โหนฺติฯ เต ปจฺฉา อนุมฺมตฺตกา หุตฺวา เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

‘‘ทฺเว ภิกฺขู สงฺฆาทิเสสํ อาปนฺนา โหนฺติฯ เต ปาติโมกฺเข อุทฺทิสฺสมาเน เอวํ วทนฺติ – ‘อิทาเนว โข มยํ ชานาม – อยมฺปิ กิร ธมฺโม สุตฺตาคโต สุตฺตปริยาปนฺโน อนฺวทฺธมาสํ อุทฺเทสํ อาคจฺฉตี’ติฯ เต สงฺฆาทิเสเส สงฺฆาทิเสสทิฏฺฐิโน โหนฺติฯ เอโก ฉาเทติ, เอโก นจฺฉาเทติฯ โย ฉาเทติ โส ทุกฺกฏํ เทสาเปตพฺโพฯ ยถาปฏิจฺฉนฺเน จสฺส ปริวาสํ ทตฺวา อุภินฺนมฺปิ มานตฺตํ ทาตพฺพํฯ

ทฺเวภิกฺขุวารเอกาทสกํ นิฏฺฐิตํฯ