เมนู

วรรคที่ไม่สงเคราะห์เป็นปัณณาสก์

สัปปุริสวรรคที่ 1

1. สิกขาปทสูตร


ทรงแสดงอสัปบุรุษที่ยิ่งกว่าอสัปบุรุษ


[201] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงอสัปบุรุษ อสัปบุรุษที่ยิ่ง
กว่าอสัปบุรุษ สัปบุรุษ และสัปบุรุษที่ยิ่งกว่าสัปบุรุษ แก่เธอทั้งหลาย เธอ
ทั้งหลายจงพึง จงเอาใจใส่ให้ดี เราจักกล่าว ภิกษุเหล่านั้นทูลรับพระผู้มี.
พระภาคเจ้าแล้ว พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสพระพุทธพจน์นี้ว่า ดูก่อนภิกษุ
ทั้งหลาย ก็อสัปบุรุษเป็นไฉน บุคคลบางคนในโลกนี้เป็นคนฆ่าสัตว์ประพฤติ
ผิดในกาม พูดเท็จ ดื่มน้ำเมาคือสุราและเมรัยอันเป็นฐานแห่งความประมาท
บุคคลนี้เรียกว่า อสัปบุรุษ.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็อสัปบุรุษที่ยิ่งกว่าอสัปบุรุษเป็นไฉน บุคคล
บางคนในโลกนี้ เป็นคนฆ่าสัตว์ด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นในการฆ่าสัตว์
อีกด้วย ลักทรัพย์ด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นในการลักทรัพย์อีกด้วย
ประพฤติผิดในกามด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นในการประพฤติผิดในกาม
อีกด้วย พูดเท็จด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นในการพูดเท็จอีกด้วย ดื่มน้ำเมา
คือสุราและเมรัยอันเป็นฐานแห่งความประมาทด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นใน
การดื่มน้ำเมาคือสุราและเมรัยอันเป็นฐานแห่งความประมาทอีกด้วย บุคคลนี้
เราเรียกว่า อสัปบุรุษยิ่งกว่าอสัปบุรุษ.

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็สัปบุรุษเป็นไฉน บุคคลบางคนในโลกนี้ เป็น
ผู้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ งดเว้นจากการลักทรัพย์ งดเว้นจากการประพฤติผิด
ในกาม งดเว้นจากการพูดเท็จ งดเว้นจากการดื่มน้ำเมาคือสุราและเมรัยอัน
เป็นฐานแห่งความประมาท บุคคลนี้เราเรียกว่า สัปบุรุษ.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็สัปบุรุษผู้ยิ่งกว่าสัปบุรุษเป็นไฉน บุคคล
บางคนในโลกนี้ เป็นผู้งดเว้น จากการฆ่าสัตว์ด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นให้
งดเว้นจากการฆ่าสัตว์อีกด้วย เป็นผู้งดเว้นจากการลักทรัพย์ด้วยตนเอง และ
ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการลักทรัพย์อีกด้วย เป็นผู้งดเว้น จากการพระพฤติ
ผิดในกามด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นให้งดเว้น จากการพระพฤติผิดในกาม
อีกด้วย เป็นผู้งดเว้นจากการพูดเท็จด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นให้งดเว้น
จากการพูดเท็จอีกด้วย เป็นผู้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมาคือสุราและเมรัยอันเป็น
ฐานแห่งความประมาทด้วยตนเอง และชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา
คือ สุราและเมรัยอันเป็นฐานแห่งความประมาทอีกด้วย บุคคลนี้เราเรียกว่า
สัปบุรุษที่ยิ่งกว่าสัปบุรุษ.
จบสิกขาปทสูตรที่ 1

สัปปุริสวรรควรรณนาที่ 1



อรรถกถาสิกขาปทสูตร


พึงทราบวินิจฉัยในสิกขาปทสูตรที่ 1 แห่งปัณณาสก์ที่ 5 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า อสปฺปุริสํ ได้แก่ บุรุษลามก บุรุษเปล่า บุรุษหลง
บุรุษผู้ถูกทำให้บอดหนาด้วยอวิชชา. บทว่า อสปฺปุริสตรํ ได้แก่เกินอสัตบุรุษ
(อสัตบุรุษยิ่งกว่าอสัตบุรุษ) พึงทราบสัตบุรุษทั้งสองนอกนี้ โดยตรงกันข้าม
กับที่กล่าวแล้ว. คำที่เหลือในบทนี้ ง่ายทั้งนั้น.
จบสิกขาบทสูตรที่ 1
ใน 5 สูตรต่อจากนี้ก็เหมือนในสูตรนี้ จริงอยู่ในสูตรเหล่านั้นสูตรที่
1 ตรัสด้วยเวร 5 สูตรที่ 2 ตรัสด้วยอสัทธรรม สูตรที่ 3 ตรัสด้วยกาย-
ทวารวจีทวาร สูตรที่ ตรัสด้วยมโนทวาร สูตรที่ 5 ตรัสด้วยมิจฉัตตะ 8
สูตรที่ 6 ตรัสด้วยมิจฉัตตะ 10.

2. อัสสัทธสูตร


ว่าด้วยอสัตบุรุษและสัตบุรุษ


[202] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงอสัตบุรุษ และอสัตบุรุษ
ยิ่งกว่าอสัตบุรุษ กับอสัตบุรุษ และสัตบุรุษยิ่งกว่าสัตบุรุษ ท่านทั้งหลายจงฟัง
ทำในใจให้ดี เราจักกล่าว