เมนู

มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสโนโลกเสีย. ดูก่อนท่านผู้มีอายุ บุคคลที่จะ
ชื่อว่าเป็นพระอเสขะ เพราะเจริญสติปัฏฐาน 4 เหล่านั้นแลได้บริบูรณ์.
จบสมัตตสูตรที่ 7

อรรถกถาสมัตตสูตร



ในสูตรที่ 7.

คำว่า เพราะอบรมสมบูรณ์แล้ว คือ เพราะความ
ที่ตนได้อบรมเต็มที่แล้ว . จริงอยู่ ผู้ที่กำลังทำให้เกิดอรหัตผลขึ้นชื่อว่าได้
อบรมสติปัฏฐานสมบูรณ์เเล้ว.
จบอรรถกถาสมัตตสูตรที่ 7

8. โลกสูตร



ว่าด้วยผู้รู้โลก


[785] นิทานต้นสูตรเหมือนกัน. ครั้นท่านพระสารีบุตร นั่ง ณ
ที่ควรส่วนข้างหนึ่งแล้ว ได้ถามท่านพระอนุรุทธะว่า
[786] ท่านพระอนุรุทธะถึงความเป็นผู้มีอภิญญามาก เพราะได้
เจริญได้กระทำให้มากซึ่งธรรมเหล่าไหน. ท่านพระอนุรุทธะตอบว่า ดูก่อนผู้
มีอายุ ผมถึงความเป็นผู้มีอภิญญามาก เพราะได้เจริญ ได้กระทำให้มากซึ่ง
สติปัฏฐาน 4. สติปัฏฐาน 4 เป็นไฉน. ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมพิจารณา

เห็นกายในกายอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและ
โทมนัสในโลกเสีย. ย่อมพิจารณาเห็นเวทนาในเวทนาอยู่ . .. ย่อมพิจารณา
เห็นจิตในจิตอยู่ . . . ย่อมพิจารณาเห็นธรรมในธรรมอยู่ มีความเพียร มีสัม-
ปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสีย. ดูก่อนผู้มีอายุ ผมถึงความ
เป็นผู้มีอภิญญามาก็เพราะได้เจริญได้กระทำให้มากซึ่งสติปัฏฐาน 4 เหล่านี้แล
และเพราะได้เจริญ ได้ทำให้มากซึ่งสติปัฏฐาน 4 เหล่านี้แล ผมจึงรู้โลกได้ตั้งพัน.
จบโลกสูตรที่ 8

อรรถกถาโลกสูตร



ในสูตรที่ 8.

คำว่า ความเป็นผู้มีอภิญญามาก พระเถระกล่าว
ด้วยอำนาจอภิญญา 6 อย่าง. คำว่า ข้าพเจ้ารู้โลกได้ตั้งพัน ท่านกล่าวด้วย
อำนาจการอยู่ติดต่อกัน. เล่ากันมาว่า พระเถระตื่นแต่เช้า บ้วนปากแล้วนั่งบน
เสนาสนะ ตามระลึกถึงอดีต 1 พันกัป อนาคต 1 พันกัป. ตามพัวพันคติ
แห่งการคิดคำนึงนั้นของพันจักรวาลแม้ในปัจจุบัน. พระเถระนั้นทราบชัดพัน
โลกด้วยตาทิพย์ ดังว่ามานี้. นี้เป็นธรรมเครื่องอยู่ของท่าน.
คำที่เหลือ ในทุกบท ที่ใจความแจ่มแจ้งแล้วทั้งนั้นเเล.
จบอรรถกถาโลกสูตรที่ 8