เมนู

ทั้งหลาย ไม่พึงหวังความเจริญเพียงนั้น.
[594] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนสุนัขดุที่เขาขยี้ดี
[ดีหมีดีปลา] ใส่ในจมูก เมื่อเป็นเช่นนี้ มันก็ยิ่งดุร้ายกว่าเดิมหลายเท่า
โดยแท้ ฉันใด พระเจ้าอชาตสัตรูราชกุมารจักเสด็จไปบำรุงเทวทัตทั้ง
เวลาเย็นเวลาเช้า ด้วยรถประมาณ 500 คัน และจักรับสั่งให้นำภัตตาหาร
สำหรับบูชาไปพระราชทาน 500 ถาดเพียงใด เทวทัตก็พึงหวังความเสื่อม
ในกุศลธรรมทั้งหลาย ไม่พึงหวังความเจริญเพียงนั้น ฉันนั้นเหมือนกัน
ลาภสักการะและความสรรเสริญ ทารุณ ฯลฯ อย่างนี้แล เธอทั้งหลาย
พึงศึกษาอย่างนี้แหละ.
จบรถสูตรที่ 6

อรรถกถารถสูตรที่ 6



พึงทราบวินิจฉัยในรถสูตรที่ 6 ดังต่อไปนี้.
บทว่า ภตฺตภิหาโร ได้แก่ภัตรที่เขาพึงนำมา. ก็เพื่อแสดงประ-
มาณภัตรนั้น ท่านจึงกล่าวว่า ปญฺจ จ ถาลิปากสตานิ. ในภัตรเหล่านั้น
ภัตรถาดหนึ่งบุรุษกินได้ 10 คน. บทว่า นาสาย ปิตฺตํ ภินฺเทยฺยํ ความว่า
เขาใส่ดีหมีหรือดีปลาในรูจมูก.
จบอรรถกถารถสูตรที่ 6

7. มาตุสูตร



ว่าด้วยผู้ไม่จงใจพูดมุสาเพราะเหตุแห่งมารดา



[595] พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อาราม
ของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี กรุงสาวัตถี. ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระ-

ภาคเจ้า... ได้ตรัสว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ลาภสักการะและความสรร-
เสริญ ทารุณ เผ็ดร้อน หยาบคาย เป็นอันตรายแก่การบรรลุธรรมอัน
เกษมจากโยคะ ซึ่งไม่มีธรรมอื่นยิ่งไปกว่า.
[596] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เรากำหนดใจด้วยใจแล้ว ย่อมรู้
บุคคลบางคนในโลกนี้ อย่านี้ว่า แม้เพราะเหตุแห่งมารดา ท่านผู้นี้ก็ไม่จงใจ
พูดมุสา แต่สมัยต่อมา เราเห็นเขาถูกลาภสักการะและความสรรเสริญ
ครอบงำย่ำยีจิตแล้ว ก็กล่าวมุสาทั้งที่รู้ได้ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ลาภ
สักการะและความสรรเสริญ ทารุณ เผ็ดร้อน หยาบคาย เป็นอันตราย
แก่การบรรลุธรรมอันเกษมจากโยคะ ซึ่งไม่มีธรรมอื่นยิ่งไปกว่า ภิกษุ
ทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นแหละ เธอทั้งหลายพึงศึกษาอย่างนี้ว่า เราทั้งหลาย
จักละลาภสักการะและความสรรเสริญที่เกิดขึ้นแล้วเสีย และลาภสักการะ.
และความสรรเสริญที่เกิดขึ้น ก็จักครองงำจิตของพวกเราตั้งอยู่ไม่ได้
ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอพึงศึกษาอย่างนี้แหละ.
จบมาตุสูตรที่ 7

อรรกถามาตุสูตรที่ 7



พึงทราบวินิจฉัยในมาตุสูตรที่ 7 ดังต่อไปนี้.
บทว่า มาตุปิ เหตุ ความว่า เขาถูกพวกโจรถามในดงอย่างนี้ว่า
ถ้าท่านพูดเท็จ เราจักปล่อยมารดาของท่าน ถ้าไม่พูดเท็จ เราจักไม่ปล่อย
ดังนี้ ไม่พึงพูดเท็จทั้งที่รู้อยู่ เพระเหตุแม้แห่งมารด เพราะมารดานั้นอยู่
ในเงื้อมมือของโจร. แม้ในบทอื่นแต่นี้ ก็มีนัยเหมือนกันแล.

จบอรรถกถามาตุสูตรที่ 7