10. ทุติยอายุสูตร

ว่าด้วยอายุสิ้นไป

[493] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุ-
วัน อันเป็นสถานที่พระราชทานเหยื่อแก่กระแต. กรุงราชคฤห์.
ณ ที่นั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสข้อนี้ว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
อายุของมนุษย์ทั้งหลายนี้น้อยนัก จำต้องไปสัมปรายภพ ควรทำกุศล ควร
ประพฤติพรหมจรรย์ สัตว์ผู้เกิดแล้วจะไม่ตายไม่มีเลย ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย คน
ที่เป็นอยู่นาน ย่อมเป็นอยู่ได้เพียงร้อยปี หรือที่เกินขึ้นไปก็น้อย ดังนี้.
[444] ครั้งนั้น มารผู้มีบาป ได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว
ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยคาถาว่า
วันคืนย่อมไม่ผ่านพ้นไป ชีวิตย่อม
ไม่สิ้นเข้า อายุของสัตว์ทั้งหลาย ย่อม
ดำเนินตามไป ดุจกงจรตามทูบรถไป ฉะนั้น.
[445] ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงทราบว่า นี่มารผู้มีบาป จึง
ได้ตรัสกะมารผู้มีบาปด้วยพระคาถาว่า
วันคืนย่อมผ่านพ้นไป ชีวิตย่อมสั้น
เข้า อายุของสัตว์ทั้งหลายย่อมสิ้นไป
ดุจน้ำแห่งแม่น้ำน้อย ฉะนั้น.

ครั้งนั้น มารผู้มีบาป เป็นทุกข์เสียใจว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าทรง
รู้จักเรา พระสุคตทรงรู้จักเรา ดังนี้ จึงได้อันตรธานไปในที่นั้นแล.
จบทุติยอายุสูตร
จบ ปฐมวรรคที่ 1

อรรถกถาทุติยอายุสูตรที่ 10

พึงทราบวินิจฉัยในทุติยอายุสูตที่ 10
บทว่า เนมิว รถกุพฺพรํ ความว่า รถที่แล่นไปทั้งวัน กงล้อก็แล่น
ตามไป ไม่ละทูบรถ ฉันใด อายุก็แล่นไปตามฉันนั้น.
จบอรรถกถาทุติยอายุสูตรที่ 10
จบปฐมวรรคที่ 1

รวมพระสูตรในปฐมวรรคนี้มี 10 สูตร คือ

1. ตโปกรรมสูตร 2. นาคสูตร 3. สุภสูตร 4. ปฐมปาสสูตร
5. ทุติยปาสสูตร 6. สัปปสูตร 7. สุปปติสูตร 8. นันทนสูตร
9. ปฐมอายุสูตร 10. ทุติยอายุสูตร พร้อมทั้งอรรถกถา.