8. รฏฺฐปาลตฺเถรอปทานํ
[97]
‘‘ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต, โลกเชฏฺฐสฺส ตาทิโน;
วรนาโค มยา ทินฺโน, อีสาทนฺโต อุรูฬฺหวาฯ
[98]
‘‘เสตจฺฉตฺโต ปโสภิโต, สกปฺปโน สหตฺถิโป;
อคฺฆาเปตฺวาน ตํ สพฺพํ, สงฺฆารามํ อการยิํฯ
[99]
‘‘จตุปญฺญาสสหสฺสานิ, ปาสาเท การยิํ อหํ;
มโหฆทานํ [มหาภตฺตํ (สี.), มโหฆญฺจ (ก.), มหาทานํ (?)] กริตฺวาน, นิยฺยาเทสิํ มเหสิโนฯ
[100]
‘‘อนุโมทิ มหาวีโร, สยมฺภู อคฺคปุคฺคโล;
สพฺเพ ชเน หาสยนฺโต, เทเสสิ อมตํ ปทํฯ
[101]
‘‘ตํ เม พุทฺโธ วิยากาสิ, ชลชุตฺตรนามโก;
ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา, อิมา คาถา อภาสถฯ
[102]
‘‘‘จตุปญฺญาสสหสฺสานิ, ปาสาเท การยี อยํ;
กถยิสฺสามิ วิปากํ, สุโณถ มม ภาสโตฯ
[103]
‘‘‘อฏฺฐารสสหสฺสานิ, กูฏาคารา ภวิสฺสเร;
พฺยมฺหุตฺตมมฺหิ นิพฺพตฺตา, สพฺพโสณฺณมยา จ เตฯ
[104]
‘‘‘ปญฺญาสกฺขตฺตุํ เทวินฺโท, เทวรชฺชํ กริสฺสติ;
อฏฺฐปญฺญาสกฺขตฺตุญฺจ, จกฺกวตฺตี ภวิสฺสติฯ
[105]
‘‘‘กปฺปสตสหสฺสมฺหิ, โอกฺกากกุลสมฺภโว;
โคตโม นาม โคตฺเตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ
[106]
‘‘‘เทวโลกา จวิตฺวาน, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
อฑฺเฒ กุเล มหาโภเค, นิพฺพตฺติสฺสติ ตาวเทฯ
[107]
‘‘‘โส ปจฺฉา ปพฺพชิตฺวาน, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
รฏฺฐปาโลติ นาเมน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวโกฯ
[108]
‘‘‘ปธานปหิตตฺโต โส, อุปสนฺโต นิรูปธิ;
สพฺพาสเว ปริญฺญาย, นิพฺพายิสฺสตินาสโว’ฯ
[109]
‘‘อุฏฺฐาย อภินิกฺขมฺม, ชหิตา โภคสมฺปทา;
เขฬปิณฺเฑว โภคมฺหิ, เปมํ มยฺหํ น วิชฺชติฯ
[110]
‘‘วีริยํ เม ธุรโธรยฺหํ, โยคกฺเขมาธิวาหนํ;
ธาเรมิ อนฺติมํ เทหํ, สมฺมาสมฺพุทฺธสาสเนฯ
[111]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส, วิโมกฺขาปิ จ อฏฺฐิเม;
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา รฏฺฐปาโล เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
รฏฺฐปาลตฺเถรสฺสาปทานํ อฏฺฐมํฯ
9. โสปากตฺเถรอปทานํ
[112]
‘‘ปพฺภารํ โสธยนฺตสฺส [เสวยนฺตสฺส (สี. ก.)], วิปิเน ปพฺพตุตฺตเม;
สิทฺธตฺโถ นาม ภควา, อาคจฺฉิ มม สนฺติกํฯ
[113]
‘‘พุทฺธํ อุปคตํ ทิสฺวา, โลกเชฏฺฐสฺส ตาทิโน;
สนฺถรํ สนฺถริตฺวาน [ปญฺญเปตฺวาน (สฺยา. อฏฺฐ)], ปุปฺผาสนมทาสหํฯ
[114]
‘‘ปุปฺผาสเน นิสีทิตฺวา, สิทฺธตฺโถ โลกนายโก;
มมญฺจ คติมญฺญาย, อนิจฺจตมุทาหริฯ
[115]
‘‘‘อนิจฺจา วต สงฺขารา, อุปฺปาทวยธมฺมิโน;
อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺฌนฺติ, เตสํ วูปสโม สุโข’ฯ
[116]
‘‘อิทํ วตฺวาน สพฺพญฺญู, โลกเชฏฺโฐ นราสโภ;
นภํ อพฺภุคฺคมิ วีโร, หํสราชาว อมฺพเรฯ
[117]
‘‘สกํ ทิฏฺฐิํ ชหิตฺวาน, ภาวยานิจฺจสญฺญหํ;
เอกาหํ ภาวยิตฺวาน, ตตฺถ กาลํ กโต อหํฯ
[118]
‘‘ทฺเว สมฺปตฺตี อนุโภตฺวา, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
ปจฺฉิเม ภเว สมฺปตฺเต, สปากโยนุปาคมิํฯ
[119]
‘‘อคารา อภินิกฺขมฺม, ปพฺพชิํ อนคาริยํ;
ชาติยา สตฺตวสฺโสหํ, อรหตฺตมปาปุณิํฯ
[120]