เมนู

วิเคราะห์ทุกกฏ


[1,042] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า ทุกกฏ
ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าวต่อไป
กรรมใดผิดพลั้งและพลาด กรรมนั้นชื่อว่า
ทำไม่ดี คนทำความชั่วอันใด ในที่แจ้ง
หรือในที่ลับ บัณฑิตทั้งหลาย ย่อมประกาศ
ความชั่วนั้นว่า ทำชั่ว เพราะเหตุนั้น กรรม-
นั่นจึงเรียกว่า ทุกกฏ.


วิเคราะห์ทุพภาสิต


[1,043] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า ทุพ-
ภาสิต ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าว
ต่อไป บทใด อันภิกษุกล่าวไม่ดี พูดไม่ดี
และเศร้าหมอง วิญญูชนทั้งหลายย่อมติเตียน
บทใด เพราะเหตุนั้น บทนั้น จึงเรียกว่า
ทุพภาสิต.


วิเคราะห์เสขิยะ


[1,044] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า เสขิยะ
ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าวต่อไป
ข้อนี้เป็นเบื้องต้น เป็นข้อประพฤติ เป็นทาง

และเป็นข้อระวัง คือ สำรวม ของพระเสขะ
ผู้ศึกษาอยู่ ผู้ดำเนินไปตามทางตรง สิกขา
ทั้งหลาย เช่นด้วยสิกขานั้นไม่มี เพราะ
เหตุนั้น สิกขานั้น จึงเรียกว่า เสขิยะ.


อุปมาอาบัติและอนาบัติ


เรือนคืออาบัติอันภิกษุปิดไว้ ย่อมรั่ว
เรือนคืออาบัติอันภิกษุเปิดแล้ว ย่อมไม่รั่ว
เพราะฉะนั้น ภิกษุพึงเปิดเผยอาบัติที่ปิดไว้
เมื่อเป็นอย่างนั้น เรือนคืออาบัตินั้น ย่อม
ไม่รั่ว ป่าใหญ่เป็นที่พึ่งของหมู่มฤค อากาศ
เป็นทางไปของหมู่ปักษี ความเสื่อมเป็นคติ
ของธรรมทั้งหลาย นิพพานเป็นภูมิที่ไปของ
พระอรหันต์.

คาถาสังคณิกะ จบ

หัวข้อประจำเรื่อง


[1,045] สิกขาบทที่ทรงบัญญัติใน 7 พระนคร 1 วิบัติ 4 อย่าง 1
สิกขาบทของภิกษุ และของภิกษุณีทั่วไป 1 ไม่ทั่วไป 1 นี้เป็นถ้อยคำที่รวม
ไว้ด้วยคาถา เพื่ออนุเคราะห์พระศาสนา.
หัวข้อประจำเรื่อง จบ