คำถามและคำตอบอาบัติในสังฆาทิเสสกัณฑ์

[491] ถามว่า เพราะปัจจัย คือ พยายามปล่อยอสุจิ ภิกษุต้อง
อาบัติเท่าไร
ตอบว่า เพราะปัจจัย คือ พยายามปล่อยอสุจิ ภิกษุต้องอาบัติ 3 คือ
ตั้งใจพยายาม อสุจิเคลื่อน ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 1 ตั้งใจพยายาม แต่อสุจิไม่
เคลื่อน ต้องอาบัติถุลลัจจัย 1 เป็นทุกกฏในประโยค 1.
[492] เพราะปัจจัย คือ ถึงความเคล้าคลึงด้วยกาย ภิกษุและภิกษุณี
ต้องอาบัติ 5 คือ ภิกษุมีความกำหนัด ยินดีในการจับต้องอวัยวะใต้รากขวัญ
ลงมา หรือเหนือหัวเข่าขึ้นไป ของบุรุษบุคคลผู้มีความกำหนัด ต้องอาบัติ
ปาราชิก 1 ภิกษุจับต้องกายด้วยกาย ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 1 เอากายถูกต้อง
ของเนื่องด้วยกายต้องอาบัติถุลลัจจัย 1 เอาของเนื่องด้วยกายถูกต้องของเนื่อง
ด้วยกาย ต้องอาบัติทุกกฏ 1 เป็นปาจิตตีย์ในเพราะจี้ด้วยนิ้วมือ 1 เพราะปัจจัย
คือ ถึงความเคล้าคลึงด้วยกาย ต้องอาบัติ 5 เหล่านี้.
[493] เพราะปัจจัย คือ พูดเคาะมาตุคามด้วยวาจาชั่วหยาบ ภิกษุ
ต้องอาบัติ 3 คือ พูดชมก็ดี พูดติก็ดี พาดพิงวัจจมรรค ปัสสาวมรรค ต้อง
อาบัติสังฆาทิเสส 1 พูดชมก็ดี พูดติก็ดี พาดพิงอวัยวะใต้รากขวัญลงมา เหนือ
หัวเข่าขึ้นไป เว้นวัจจมรรค ปัสสาวมรรค ต้องอาบัติถุลลัจจัย 1 พูดชมก็ดี
พูดติก็ดี พาดพิงของเนื่องด้วยกาย ต้องอาบัติทุกกฏ 1.
[494] เพราะปัจจัย คือ กล่าวคุณแห่งการบำเรอคนด้วยกาม ภิกษุ
ต้องอาบัติ 3 คือ กล่าวคุณแห่งการบำเรอตนด้วยกามในสำนักมาตุคาม ต้อง
อาบัติสังฆาทิเสส 1 กล่าวคุณแห่งการบำเรอตนด้วยกาม ในสำนักบัณเฑาะก์

ต้องอาบัติถุลลัจจัย 1 กล่าวคุณแห่งการบำเรอตนด้วยกาม ในสำนักดิรัจฉาน
ต้องอาบัติทุกกฏ 1.
[495] เพราะปัจจัย คือ ถึงความเป็นผู้เที่ยวชักสื่อ ภิกษุต้องอาบัติ
3 คือ รับคำ นำไปบอก กลับมาบอก ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 1 รับคำ นำ
ไปบอกแต่ไม่กลับมาบอก ต้องอาบัติถุลลัจจัย 1 รับคำ แต่ไม่นำไปบอก และ
ไม่กลับมาบอก ต้องอาบัติทุกกฏ 1.
[496] เพราะปัจจัย คือ ให้ทำกุฎีด้วยอาการขอเอาเอง ต้องอาบัติ
3 คือ ให้ทำ เป็นทุกกฏในประโยค 1 เมื่อก้อนดินอีกกอันหนึ่งยังไม่มา ต้อง
อาบัติถุลลัจจัย 1 เมื่อก้อนดินนั้นมาแล้ว ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 1.
[497] เพราะปัจจัย คือ ให้ทำวิหารใหญ่ ต้องอาบัติ 3 คือ ให้
ทำเป็นทุกกฏในประโยค 1 เมื่อก้อนดินอีกก้อนหนึ่งยังไม่มา ต้องอาบัติถุลลัจจัย
1 เมือก้อนดินนั้นมาแล้ว ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 1.
[498] เพราะปัจจัย คือ ตามกำจัดภิกษุด้วยธรรมมีโทษถึงปาราชิก
อันหามูลมิได้ ต้องอาบัติ 3 คือ ไม่ให้ทำโอกาสประสงค์จะให้เคลื่อน โจท
ต้องอาบัติทุกกฏ 1 กับสังฆาทิเสส 1 ให้ทำโอกาสประสงค์จะด่า โจท ต้อง
อาบัติโอมสวาท 1.
[499] เพราะปัจจัย คือ ถือเอาเอกเทศบางอย่างแห่งอธิกรณ์อันเป็น
เรื่องอื่น ให้เป็นเพียงเลศ ตามกำจัดภิกษุด้วยธรรมมีโทษถึงปาราชิก ต้อง
อาบัติ 3 คือ ไม่ให้ทำโอกาส ประสงค์จะให้เคลื่อน โจท ต้องอาบัติทุกกฏ 1
กับสังฆาทิเสส 1 ให้ทำโอกาสประสงค์จะด่า โจท ต้องอาบัติโอมสวาท 1.
[500] เพราะปัจจัย คือ ไม่สละกรรม เพราะสวดสมนุภาสน์ครบ
3 จบ ภิกษุผู้ทำลายสงฆ์ ต้องอาบัติ 3 คือ จบญัตติเป็นทุกกฏ 1 จบกรรม
วาจาสองครั้งเป็นถุลลัจจัย 1 จบกรรมวาจาครั้งสุด ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 1.

[501] เพราะปัจจัย คือ ไม่สละกรรม เพราะสวดสมนุภาสน์ครบ
3 จบ ภิกษุผู้ประพฤติตามภิกษุผู้ทำลายสงฆ์ ต้องอาบัติ 3 คือ จบญัตติ เป็น
ทุกกฏ 1 จบกรรมวาจาสองครั้ง เป็นถุลลัจจัย 1 จบกรรมวาจาครั้งสุด ต้อง
อาบัติสังฆาทิเสส 1.
[502] เพราะปัจจัย คือ ไม่สละกรรมเพราะสวดสมนุภาสน์ครบ 3
จบ ภิกษุผู้ว่ายาก ต้องอาบัติ 3 คือ จบญัตติ เป็นทุกกฏ 1 จบกรรมวาจา
สองครั้งเป็นถุลลัจจัย 1 จบกรรมวาจาครั้งสุด ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 1.
[503] เพราะปัจจัย คือ ไม่สละกรรมเพราะสวดสมนุภาสน์ครบ 3
จบ ภิกษุผู้ประทุษร้ายสกุล ต้องอาบัติ 3 คือ จบญัตติเป็นทุกกฏ 1 จบกรรม
วาจาสองครั้ง เป็นถุลลัจจัย 1 จบกรรมวาจาครั้งสุด ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 1.
[504] ถามว่า เพราะปัจจัย คือ อาศัยความไม่เอื้อเฟื้อ ถ่ายอุจจาระ
หรือปัสสาวะ หรือบ้วนเขฬะลงในน้ำ ต้องอาบัติเท่าไร
ตอบว่า เพราะปัจจัย คือ อาศัยความไม่เอื้อเฟื้อ ถ่ายอุจจาระ หรือ
ปัสสาวะ หรือบ้วนเขฬะลงในน้ำ ต้องอาบัติตัวหนึ่ง คือ ทุกกฏ
เพราะปัจจัย คือ อาศัยความไม่เอื้อเฟื้อ ถ่ายอุจจาระ หรือปัสสาวะ
หรือบ้วนเขฬะลงในน้ำ ภิกษุต้องอาบัติตัวหนึ่ง.
กตาปัตติวาร ที่ 2 จบ

วิปัตติวาร ที่ 3

[505] ถามว่า อาบัติเพราะปัจจัย คือ เสพเมถุนธรรม จัดเป็น
วิบัติเท่าไร บรรดาวิบัติ 4