พระภาคเจ้ารับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลายกุลบุตรมีบาตรที่ยืม
เขามา ภิกษุไม่พึงอุปสมบทให้ รูปใดอุปสมบทให้ ต้องอาบัติทุกกฏ.
สมัยต่อมา ภิกษุทั้งหลายอุปสมบทกุลบุตรมีจีวรที่ยืมเขามา เมื่อ
อุปสมบทแล้ว เจ้าของก็นำจีวรคืนไป พวกเธอเปลือยกายเที่ยวรับบิณฑบาต
คนทั้งหลายจึงเพ่งโทษ ติเตียน โพนทะนาว่า เที่ยวรับบิณฑบาตเหมือนพวก
เดียรถีย์ ภิกษุทั้งหลายกราบทูลเรื่องนั้นแด่พระผู้มีพระภาคเจ้า พระผู้มี
พระภาคเจ้ารับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กุลบุตรมีจีวรที่ยืม
เขามา ภิกษุไม่พึงอุปสมบทให้ รูปใดอุปสมบทให้ ต้องอาบัติทุกกฏ.
สมัยต่อมา ภิกษุทั้งหลายอุปสมบทกุลบุตรมีบาตรและจีวรที่ยืมเขามา
เมื่ออุปสมบทแล้ว เจ้าของก็นำบาตรและจีวรคืนไป พวกเธอเปลือยกายเที่ยวรับ
บิณฑบาตด้วยมือ คนทั้งหลายจึงเพ่งโทษ ติเตียน โพนทะนาว่า เที่ยวรับ
บิณฑบาตเหมือนพวกเดียรถีย์ ภิกษุทั้งหลายกราบทูลเรื่องนั้น แด่พระผู้มี
พระภาคเจ้า พระผู้มีพระภาคเจ้ารับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
กุลบุตรมีบาตรและจีวรที่ยืมเขามา ภิกษุไม่พึงอุปสมบทให้รูปใดอุปสมบทให้
ต้องอาบัติทุกกฏ.
บุคคลไม่ควรให้อุปสมบท 20 จำพวก จบ

บุคคลไม่ควรให้บวช 32 จำพวก

ทรงห้ามบวชคนมีอวัยวะพิการ

[135] ก็โดยสมัยนั้นแล ภิกษุทั้งหลายบรรพชาคนมือด้วน. . .
บรรพชาคนเท้าด้วน. . . บรรพชาคนทั้งมือและเท้าด้วน. . .บรรพชาคนหูขาด . . .
บรรพชาคนจมูกแหว่ง . . . บรรพชาคนทั้งหูขาดและจมูกแหว่ง . . .บรรพชาคน

นิ้วมือนิ้วเท้าขาด . . . บรรพชาคนมีง่ามมือง่ามเท้าขาด . . . บรรพชาคนเอ็นขาด
. . . บรรพชาคนมือเป็นแผ่น. . . บรรพชาคนค่อม . . . บรรพชาคนเตี้ย . . .
บรรพชาคนคอพอก. . .บรรพชาคนถูกสักหมายโทษ. . .บรรพชาคนมีรอยเฆี่ยน
ด้วยหวาย . . .บรรพชาคนถูกออกหมายสั่งจับ. . .บรรพชาคนเท้าปุก. . .
บรรพชาคนมีโรคเรื้อรัง . . .บรรพชาคนมีรูปร่างไม่สมประกอบ. . . บรรพชาคนตา
บอดช้างเดียว. . .บรรพชาคนง่อย. . .บรรพชาคนกระจอก . . .บรรพชาคนเป็น
โรคอัมพาต. . .บรรพชาคนมีอิริยาบถขาด . . . บรรพชาคนชราทุพพลภาพ . . .
บรรพชาคนตาบอดสองข้าง . . . บรรพชาคนใบ้ . . . บรรพชาคนหูหนวก . . .
บรรพชาคนทั่งบอดและใบ้. . . บรรพชาคนทั้งบอดและหนวก . . . บรรพชาคน
ทั้งใบ้และหนวก . . . บรรพชาคนทั้งบอดใบ้และหนวก.
ภิกษุทั้งหลายจึงกราบทูลเรื่องนั้นแด่พระผู้มีพระภาคเจ้า พระผู้มี
พระภาคเจ้ารับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงบรรพชา
คนมือด้วน. . .ไม่พึงบรรพชาคนเท้าด้วน. . .ไม่พึงบรรพชาคนทั้งมือและเท้า
ด้วน. .. ไม่พึงบรรพชาคนหูขาด . . .ไม่พึงบรรพชาคนจมูกแหว่ง. . .ไม่พึง
ไม่บรรพชาคนทั้งหูขาดทั้งจมูกแหว่ง. . .ไม่พึงบรรพชาคนนิ้วมือนิ้วเท้าขาด . . .
ไม่พึงบรรพชาคนง่ามมือง่ามเท้าขาด . . . ไม่พึงบรรพชาคนเอ็นขาด . . . ไม่พึง
บรรพชาคนมือเป็นแผ่น. . .ไม่พึงบรรพชาคนค่อม. . .ไม่พึงบรรพชาคนเตี้ย. . .
ไม่พึงบรรพชาคนคอพอก. . .ไม่พึงบรรพชาคนถูกสักหมายโทษ. . .ไม่พึง
บรรพชาคนมีรอยเฆี่ยนด้วยหวาย . . .ไม่พึงบรรพชาคนถูกออกหมายสั่งจับ. . .
ไม่พึงบรรพชาคนเท้าปุก. . .ไม่พึงบรรพชาคนมีโรคเรื้อรัง. . .ไม่พึงบรรพชา
คนมีรูปร่างไม่สมประกอบ . . .ไม่พึงบรรพชาคนตาบอดข้างเดียว . . .ไม่พึง
บรรพชาคนง่อย . . .ไม่พึงบรรพชาคนกระจอก. . .ไม่พึงบรรพชาคนเป็นโรค

อัมพาต . . .ไม่พึงบรรพชาคนมีอิริยาบถขาด . . .ไม่พึงบรรพชาคนชราทุพพล-
ภาพ . . .ไม่พึงบรรพชาคนตาบอดสองข้าง . . . ไม่พึงบรรพชาคนใบ้. . .ไม่พึง
บรรพชาคนหูหนวก. . .ไม่พึงบรรพชาคนทั้งบอดและใบ้. . .ไม่พึงบรรพชาคน
ทั้งบอดและหนวก. . . ไม่พึงบรรพชาคนทั้งใบ้และหนวก. . .ไม่พึงบรรพชาคน
ทั้งบอดใบ้และหนวก รูปใดบรรพชาให้ ต้องอาบัติทุกกฏ.
บุคคลไม่ควรให้บวช 32 จำพวก จบ
ทายัชชภาณวารที่ 9 จบ

อรรถกถาอนุปัชฌายกาทิวัตถุ

หลายบทว่า เตน โข ปน สมเยน มีความว่า โดยสมัยใด สิกขา
บทอันพระผู้มีพระภาคเจ้า ยังมิได้ทรงบัญญัติแล้ว โดยสมัยนั้น.
บทว่า อนุปัชฌายกํ มีความว่า เว้นจากอุปัชฌาย์ทุก ๆ อย่าง
เพราะไม่ให้ถืออุปัชฌาย์.
กุลบุตรทั้งหลาย ผู้อุปสมบทแล้วอย่างนั้น ย่อมไม่ได้ความสงเคราะห์
โดยธรรม โดยอามิส เขาย่อมเสื่อมเท่านั้น ย่อมไม่เจริญ.
หลายบทว่า น ภิกฺขเว อนุปชฺฌายโก เป็นต้น มีความว่ากุลบุตร
ชื่อผู้ไม่มีอุปัชฌาย์ เพราะไม่ให้ถืออุปัชฌาย์ ไม่พึงให้อุปสมบท. เป็นอาบัติ
แก่ภิกษุผู้ให้อุปสมบทด้วยอาการอย่างนั้น จำเดิมแต่ทรงบัญญัติสิกขาบทว่า
ภิกษุใดพึงให้อุปสมบท ภิกษุนั้นต้องทุกกฏ. ส่วนกรรมหากำเริบไม่. พระ
อาจารย์บางพวกกล่าวว่า กำเริบ คำของอาจารย์บางพวกนั้น ไม่ควรถือเอา.