เมนู

อรรมกถาเรื่องให้ภิกษุถือนิสัย


บทว่า อิตฺตโร มีความว่า การอยู่ประมาณน้อย คือ 2-3 วัน
เท่านั้น จักมี.
บทว่า โอคเณน ได้แก่มีพวกลดไป, อธิบายว่า ภิกษุสงฆ์มีประมาณ
ในข้อว่า อพฺยตฺเตน ยาวชีวํ นี้ มีวินิจฉัยว่า ถ้าภิกษุผู้ไม่ฉลาด
นี้จะไม่ได้อาจารย์ที่แก่กว่าไซร้, เธอจะเป็นผู้มีพรรษา 60 หรือมีพรรษา 70
ด้วยอุปสมบท เธอพึงนั่งกระโหย่งประณมมือกล่าว 3 ครั้งอย่างนี้ว่า ผู้มีอายุ
ขอท่านจงเป็นอาจารย์ของข้าพเจ้า ๆ จักอาศัยท่านอยู่ ดังนี้ ถือนิสัยในสำนัก
ของภิกษุแม้อ่อนกว่า แต่เป็นผู้ฉลาด ภิกษุนั้นแม้เมื่อจะลาเข้าบ้าน พึงจะนั่ง
กระโหย่งประณมมือกล่าวว่า ท่านอาจารย์ ผมลาเข้าบ้าน ในการอำลาทุกอย่าง
ก็นัยนี้ ก็ในหมวด 5 และหมวด 6 ในอธิการนี้ สูตรเท่าที่ภิกษุผู้พ้นนิสัยแล้ว
พึงปรารถนา ข้าพเจ้ากล่าวแล้วในวรรณนาแห่งภิกขุโนวาทกสิกขาบท บัณฑิต
พึงทราบว่าเป็นอัปปสุตบุคคล เพราะข้อที่สูตรนั้นไม่มี และเป็นพหุสุตบุคคล
เพราะข้อที่สูตรนั้นมี คำที่เหลือมีนัยดังกล่าวแล้ว นั่นแล.

อรรถกถาเรื่องให้ภิกษุถือนิสัย จบ

ทายัชชภาณวาร


พระราหุลกุมารทรงผนวชเป็นสามเณร


[118] ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ในพระนครราชคฤห์
ตามพระพุทธาภิรมย์แล้ว เสด็จจาริกไปทางพระนครกบิลพัสดุ์ เสด็จเที่ยวจาริก
โคยลำดับถึงพระนครกบิลพัสดุ์แล้ว ทราบว่า พระองค์ประทับอยู่ ณ นิโคร-
ธาราม เขตพระนครกบิลพัสดุ์ สักกชนบทนั้น ครั้นเวลาเช้า พระผู้มีพระภาคเจ้า
ทรงอันตรวาสกแล้ว ทรงถือบาตรจีวร เสด็จพระพุทธดำเนินไปสู่พระราช
นิเวศน์ของพระเจ้าสุทโธทนศากยะ ครั้นแล้วประทับนั่งเหนือพระพุทธอาสน์
ที่เขาปูลาดถวาย ครั้งนั้นพระเทวีราหุลมารดาได้มีพระเสาวนีแก่ราหุลกุมารว่า
ดูก่อนราหุล พระสมณะนั้นเป็นบิดาของเจ้า เจ้าจงไปทูลขอทรัพย์มรดกต่อ
พระองค์ จึงราหุลกุมารเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า ครั้นถึงแล้วได้ประทับ
ยืนเบื้องพระพักตร์พระผู้มีพระภาคเจ้า พลางกราบทูลว่า ข้าแต่พระสมณะ
พระฉายาของพระองค์เป็นสุข ทันใดนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จอุฏฐาการ
จากพระพุทธอาสน์แล้วกลับไป จึงราหุลกุมารได้ตามเสด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า
ไปเบื้องหลัง ๆ พลางทูลขอว่า ข้าแต่พระสมณะ ขอได้โปรดประทานทรัพย์
มรดกแก่หม่อมฉัน ข้าแด่พระสมณะ ขอได้โปรดประทานทรัพย์มรดกแก่
หม่อมฉัน .
ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัส เรียกท่านพระสารีบุตรมารับสั่งว่า
ดูก่อนสารีบุตร ถ้าเช่นนั้น เธอจงให้ราหุลกุมารบวช.
ท่านพระสารีบุตรทูลถามว่า ข้าพระพุทธเจ้าจะให้ราหุลกุมารทรงผนวช
อย่างไร พระพุทธเจ้าข้า ?