ตโต จ กาโฬ ปกฺกามิ, นทิํ เนรญฺชรํ ปติ;
โส อทฺทสาสิ สมฺพุทฺธํ, เทเสนฺตํ อมตํ ปทํฯ
[311]
ทุกฺขํ ทุกฺขสมุปฺปาทํ, ทุกฺขสฺส จ อติกฺกมํ;
อริยํ จฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ, ทุกฺขูปสมคามินํฯ
[312]
ตสฺส ปาทานิ วนฺทิตฺวา, กตฺวาน นํ [กตฺวานหํ (สี.)] ปทกฺขิณํ;
จาปาย อาทิสิตฺวาน, ปพฺพชิํ อนคาริยํ;
ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
… จาปา เถรี…ฯ
4. สุนฺทรีเถรีคาถา
[313]
‘‘เปตานิ โภติ ปุตฺตานิ, ขาทมานา ตุวํ ปุเร;
ตุวํ ทิวา จ รตฺโต จ, อตีว ปริตปฺปสิฯ
[314]
‘‘สาชฺช สพฺพานิ ขาทิตฺวา, สตปุตฺตานิ [สตฺต ปุตฺตานิ (สฺยา.)] พฺราหฺมณี;
วาเสฏฺฐิ เกน วณฺเณน, น พาฬฺหํ ปริตปฺปสิ’’ฯ
[315]
‘‘พหูนิ ปุตฺตสตานิ, ญาติสงฺฆสตานิ จ;
ขาทิตานิ อตีตํเส, มม ตุยฺหญฺจ พฺราหฺมณฯ
[316]
‘‘สาหํ นิสฺสรณํ ญตฺวา, ชาติยา มรณสฺส จ;
น โสจามิ น โรทามิ, น จาปิ ปริตปฺปยิํ’’ฯ
[317]
‘‘อพฺภุตํ วต วาเสฏฺฐิ, วาจํ ภาสสิ เอทิสิํ;
กสฺส ตฺวํ ธมฺมมญฺญาย, คิรํ [ถิรํ (สี.)] ภาสสิ เอทิสิํ’’ฯ
[318]
‘‘เอส พฺราหฺมณ สมฺพุทฺโธ, นครํ มิถิลํ ปติ;
สพฺพทุกฺขปฺปหานาย, ธมฺมํ เทเสสิ ปาณินํฯ
[319]
‘‘ตสฺส พฺรหฺเม [พฺราหฺมณ (สี. สฺยา.)] อรหโต, ธมฺมํ สุตฺวา นิรูปธิํ;
ตตฺถ วิญฺญาตสทฺธมฺมา, ปุตฺตโสกํ พฺยปานุทิํ’’ฯ
[320]
‘‘โส อหมฺปิ คมิสฺสามิ, นครํ มิถิลํ ปติ;
อปฺเปว มํ โส ภควา, สพฺพทุกฺขา ปโมจเย’’ฯ
[321]
อทฺทส พฺราหฺมโณ พุทฺธํ, วิปฺปมุตฺตํ นิรูปธิํ;
สฺวสฺส ธมฺมมเทเสสิ, มุนิ ทุกฺขสฺส ปารคูฯ
[322]
ทุกฺขํ ทุกฺขสมุปฺปาทํ, ทุกฺขสฺส จ อติกฺกมํ;
อริยํ จฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ, ทุกฺขูปสมคามินํฯ
[323]
ตตฺถ วิญฺญาตสทฺธมฺโม, ปพฺพชฺชํ สมโรจยิ;
สุชาโต ตีหิ รตฺตีหิ, ติสฺโส วิชฺชา อผสฺสยิฯ
[324]
‘‘เอหิ สารถิ คจฺฉาหิ, รถํ นิยฺยาทยาหิมํ;
อาโรคฺยํ พฺราหฺมณิํ วชฺช [วชฺชา (สี.)], ‘ปพฺพชิ [ปพฺพชิโต (สี.)] ทานิ พฺราหฺมโณ;
สุชาโต ตีหิ รตฺตีหิ, ติสฺโส วิชฺชา อผสฺสยิ’’’ฯ
[325]
ตโต จ รถมาทาย, สหสฺสญฺจาปิ สารถิ;
อาโรคฺยํ พฺราหฺมณิโวจ, ‘‘ปพฺพชิ ทานิ พฺราหฺมโณ;
สุชาโต ตีหิ รตฺตีหิ, ติสฺโส วิชฺชา อผสฺสยิ’’ฯ
[326]
‘‘เอตญฺจาหํ อสฺสรถํ, สหสฺสญฺจาปิ สารถิ;
เตวิชฺชํ พฺราหฺมณํ สุตฺวา [ญตฺวา (สี.)], ปุณฺณปตฺตํ ททามิ เต’’ฯ
[327]
‘‘ตุยฺเหว โหตฺวสฺสรโถ, สหสฺสญฺจาปิ พฺราหฺมณิ;
อหมฺปิ ปพฺพชิสฺสามิ, วรปญฺญสฺส สนฺติเก’’ฯ
[328]
‘‘หตฺถี ควสฺสํ มณิกุณฺฑลญฺจ, ผีตญฺจิมํ คหวิภวํ ปหาย;
ปิตา ปพฺพชิโต ตุยฺหํ, ภุญฺช โภคานิ สุนฺทริ; ตุวํ ทายาทิกา กุเล’’ฯ
[329]
‘‘หตฺถี ควสฺสํ มณิกุณฺฑลญฺจ, รมฺมํ จิมํ คหวิภวํ ปหาย;
ปิตา ปพฺพชิโต มยฺหํ, ปุตฺตโสเกน อฏฺฏิโต;
อหมฺปิ ปพฺพชิสฺสามิ, ภาตุโสเกน อฏฺฏิตา’’ฯ
[330]
‘‘โส เต อิชฺฌตุ สงฺกปฺโป, ยํ ตฺวํ ปตฺเถสิ สุนฺทรี;
อุตฺติฏฺฐปิณฺโฑ อุญฺโฉ จ, ปํสุกูลญฺจ จีวรํ;
เอตานิ อภิสมฺโภนฺตี, ปรโลเก อนาสวา’’ฯ
[331]
‘‘สิกฺขมานาย เม อยฺเย, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;
ปุพฺเพนิวาสํ ชานามิ, ยตฺถ เม วุสิตํ ปุเรฯ
[332]
‘‘ตุวํ นิสฺสาย กลฺยาณี, เถรี สงฺฆสฺส โสภเน;
ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
[333]
‘‘อนุชานาหิ เม อยฺเย, อิจฺเฉ สาวตฺถิ คนฺตเว;
สีหนาทํ นทิสฺสามิ, พุทฺธเสฏฺฐสฺส สนฺติเก’’ฯ
[334]
‘‘ปสฺส สุนฺทริ สตฺถารํ, เหมวณฺณํ หริตฺตจํ;
อทนฺตานํ ทเมตารํ, สมฺพุทฺธมกุโตภยํ’’ฯ
[335]
‘‘ปสฺส สุนฺทริมายนฺติํ, วิปฺปมุตฺตํ นิรูปธิํ;
วีตราคํ วิสํยุตฺตํ, กตกิจฺจมนาสวํฯ
[336]
‘‘พาราณสีโต นิกฺขมฺม, ตว สนฺติกมาคตา;
สาวิกา เต มหาวีร, ปาเท วนฺทติ สุนฺทรี’’ฯ
[337]
‘‘ตุวํ พุทฺโธ ตุวํ สตฺถา, ตุยฺหํ ธีตามฺหิ พฺราหฺมณ;
โอรสา มุขโต ชาตา, กตกิจฺจา อนาสวา’’ฯ
[338]
‘‘ตสฺสา เต สฺวาคตํ ภทฺเท, ตโต [อโถ (ก.)] เต อทุราคตํ;
เอวญฺหิ ทนฺตา อายนฺติ, สตฺถุ ปาทานิ วนฺทิกา;
วีตราคา วิสํยุตฺตา, กตกิจฺจา อนาสวา’’ฯ
… สุนฺทรี เถรี…ฯ
5. สุภากมฺมารธีตุเถรีคาถา
[339]
‘‘ทหราหํ สุทฺธวสนา, ยํ ปุเร ธมฺมมสฺสุณิํ;
ตสฺสา เม อปฺปมตฺตาย, สจฺจาภิสมโย อหุฯ
[340]
‘‘ตโตหํ สพฺพกาเมสุ, ภุสํ อรติมชฺฌคํ;
สกฺกายสฺมิํ ภยํ ทิสฺวา, เนกฺขมฺมเมว [เนกฺขมฺมญฺเญว (สี.), เนกฺขมฺมสฺเสว (สฺยา.)] ปีหเยฯ
[341]
‘‘หิตฺวานหํ ญาติคณํ, ทาสกมฺมกรานิ จ;
คามเขตฺตานิ ผีตานิ, รมณีเย ปโมทิเตฯ
[342]