เมนู

11. กลหวิวาทสุตฺตํ

[868]

‘‘กุโตปหูตา กลหา วิวาทา, ปริเทวโสกา สหมจฺฉรา จ;

มานาติมานา สหเปสุณา จ, กุโตปหูตา เต ตทิงฺฆ พฺรูหิ’’ฯ

[869]

‘‘ปิยปฺปหูตา กลหา วิวาทา,

ปริเทวโสกา สหมจฺฉรา จ;

มานาติมานา สหเปสุณา จ,

มจฺเฉรยุตฺตา กลหา วิวาทา;

วิวาทชาเตสุ จ เปสุณานิ’’ฯ

[870]

‘‘ปิยา สุ [ปิยานุ (สฺยา.), ปิยสฺสุ (ก.)] โลกสฺมิํ กุโตนิทานา, เย จาปิ [เย วาปิ (สี. สฺยา. ปี.)] โลภา วิจรนฺติ โลเก;

อาสา จ นิฏฺฐา จ กุโตนิทานา, เย สมฺปรายาย นรสฺส โหนฺติ’’ฯ

[871]

‘‘ฉนฺทานิทานานิ ปิยานิ โลเก, เย จาปิ โลภา วิจรนฺติ โลเก;

อาสา จ นิฏฺฐา จ อิโตนิทานา, เย สมฺปรายาย นรสฺส โหนฺติ’’ฯ

[872]

‘‘ฉนฺโท นุ โลกสฺมิํ กุโตนิทาโน, วินิจฺฉยา จาปิ [วาปิ (สี. สฺยา. ปี.)] กุโตปหูตา;

โกโธ โมสวชฺชญฺจ กถํกถา จ, เย วาปิ ธมฺมา สมเณน วุตฺตา’’ฯ

[873]

‘‘สาตํ อสาตนฺติ ยมาหุ โลเก, ตมูปนิสฺสาย ปโหติ ฉนฺโท;

รูเปสุ ทิสฺวา วิภวํ ภวญฺจ, วินิจฺฉยํ กุพฺพติ [กุรุเต (พหูสุ)] ชนฺตุ โลเกฯ

[874]

‘‘โกโธ โมสวชฺชญฺจ กถํกถา จ, เอเตปิ ธมฺมา ทฺวยเมว สนฺเต;

กถํกถี ญาณปถาย สิกฺเข, ญตฺวา ปวุตฺตา สมเณน ธมฺมา’’ฯ

[875]

‘‘สาตํ อสาตญฺจ กุโตนิทานา, กิสฺมิํ อสนฺเต น ภวนฺติ เหเต;

วิภวํ ภวญฺจาปิ ยเมตมตฺถํ, เอตํ เม ปพฺรูหิ ยโตนิทานํ’’ฯ

[876]

‘‘ผสฺสนิทานํ สาตํ อสาตํ, ผสฺเส อสนฺเต น ภวนฺติ เหเต;

วิภวํ ภวญฺจาปิ ยเมตมตฺถํ, เอตํ เต ปพฺรูมิ อิโตนิทานํ’’ฯ

[877]

‘‘ผสฺโส นุ โลกสฺมิ กุโตนิทาโน, ปริคฺคหา จาปิ กุโตปหูตา;

กิสฺมิํ อสนฺเต น มมตฺตมตฺถิ, กิสฺมิํ วิภูเต น ผุสนฺติ ผสฺสา’’ฯ

[878]

‘‘นามญฺจ รูปญฺจ ปฏิจฺจ ผสฺโส, อิจฺฉานิทานานิ ปริคฺคหานิ;

อิจฺฉายสนฺตฺยา น มมตฺตมตฺถิ, รูเป วิภูเต น ผุสนฺติ ผสฺสา’’ฯ

[879]

‘‘กถํสเมตสฺส วิโภติ รูปํ, สุขํ ทุขญฺจาปิ [ทุขํ วาปิ (สี. สฺยา.)] กถํ วิโภติ;

เอตํ เม ปพฺรูหิ ยถา วิโภติ, ตํ ชานิยามาติ [ชานิสฺสามาติ (สี. ก.)] เม มโน อหุ’’ฯ

[880]

‘‘น สญฺญสญฺญี น วิสญฺญสญฺญี, โนปิ อสญฺญี น วิภูตสญฺญี;

เอวํสเมตสฺส วิโภติ รูปํ, สญฺญานิทานา หิ ปปญฺจสงฺขา’’ฯ

[881]

‘‘ยํ ตํ อปุจฺฉิมฺห อกิตฺตยี โน,

อญฺญํ ตํ ปุจฺฉาม ตทิงฺฆ พฺรูหิ;

เอตฺตาวตคฺคํ นุ [โน (สี. สฺยา.)] วทนฺติ เหเก,

ยกฺขสฺส สุทฺธิํ อิธ ปณฺฑิตาเส;

อุทาหุ อญฺญมฺปิ วทนฺติ เอตฺโตฯ

[882]

‘‘เอตฺตาวตคฺคมฺปิ วทนฺติ เหเก, ยกฺขสฺส สุทฺธิํ อิธ ปณฺฑิตาเส;

เตสํ ปเนเก สมยํ วทนฺติ, อนุปาทิเสเส กุสลา วทานาฯ

[883]

‘‘เอเต จ ญตฺวา อุปนิสฺสิตาติ, ญตฺวา มุนี นิสฺสเย โส วิมํสี;

ญตฺวา วิมุตฺโต น วิวาทเมติ, ภวาภวาย น สเมติ ธีโร’’ติฯ

กลหวิวาทสุตฺตํ เอกาทสมํ นิฏฺฐิตํฯ

12. จูฬพฺยูหสุตฺตํ [จูฬวิยูหสุตฺตํ (สี. สฺยา. นิทฺเทส)]

[884]

สกํสกํทิฏฺฐิปริพฺพสานา, วิคฺคยฺห นานา กุสลา วทนฺติ;

โย เอวํ ชานาติ ส เวทิ ธมฺมํ, อิทํ ปฏิกฺโกสมเกวลี โสฯ

[885]

เอวมฺปิ วิคฺคยฺห วิวาทยนฺติ, พาโล ปโร อกฺกุสโลติ [อกุสโลติ (สี. สฺยา. ปี.)] จาหุ;

สจฺโจ นุ วาโท กตโม อิเมสํ, สพฺเพว หีเม กุสลา วทานาฯ

[886]