เย ทิฏฺฐิมุคฺคยฺห วิวาทยนฺติ [วิวาทิยนฺติ (สี. ปี.)], อิทเมว สจฺจนฺติ จ วาทยนฺติ;

เต ตฺวํ วทสฺสู น หิ เตธ อตฺถิ, วาทมฺหิ ชาเต ปฏิเสนิกตฺตาฯ

[839]

วิเสนิกตฺวา ปน เย จรนฺติ, ทิฏฺฐีหิ ทิฏฺฐิํ อวิรุชฺฌมานา;

เตสุ ตฺวํ กิํ ลเภโถ ปสูร, เยสีธ นตฺถี ปรมุคฺคหีตํฯ

[840]

อถ ตฺวํ ปวิตกฺกมาคมา, มนสา ทิฏฺฐิคตานิ จินฺตยนฺโต;

โธเนน ยุคํ สมาคมา, น หิ ตฺวํ สกฺขสิ สมฺปยาตเวติฯ

ปสูรสุตฺตํ อฏฺฐมํ นิฏฺฐิตํฯ

9. มาคณฺฑิยสุตฺตํ

[841]

‘‘ทิสฺวาน ตณฺหํ อรติํ รคญฺจ [อรติญฺจ ราคํ (สฺยา. ก.)], นาโหสิ ฉนฺโท อปิ เมถุนสฺมิํ;

กิเมวิทํ มุตฺตกรีสปุณฺณํ, ปาทาปิ นํ สมฺผุสิตุํ น อิจฺเฉ’’ฯ

[842]

‘‘เอตาทิสํ เจ รตนํ น อิจฺฉสิ, นาริํ นรินฺเทหิ พหูหิ ปตฺถิตํ;

ทิฏฺฐิคตํ สีลวตํ นุ ชีวิตํ [สีลวตานุชีวิตํ (สี. ปี. ก.)], ภวูปปตฺติญฺจ วเทสิ กีทิสํ’’ฯ

[843]

‘‘อิทํ วทามีติ น ตสฺส โหติ, (มาคณฺฑิยาติ [มาคนฺทิยาติ (สี. สฺยา. ปี.)] ภควา)

ธมฺเมสุ นิจฺเฉยฺย สมุคฺคหีตํ;

ปสฺสญฺจ ทิฏฺฐีสุ อนุคฺคหาย,

อชฺฌตฺตสนฺติํ ปจินํ อทสฺสํ’’ฯ

[844]

‘‘วินิจฺฉยา ยานิ ปกปฺปิตานิ, (อิติ มาคณฺฑิโย [มาคนฺทิโย (สี. สฺยา. ปี.)] )

เต เว มุนี พฺรูสิ อนุคฺคหาย;

อชฺฌตฺตสนฺตีติ ยเมตมตฺถํ,

กถํ นุ ธีเรหิ ปเวทิตํ ตํ’’ฯ

[845]

‘‘น ทิฏฺฐิยา น สุติยา น ญาเณน, (มาคณฺฑิยาติ ภควา)

สีลพฺพเตนาปิ น สุทฺธิมาห;

อทิฏฺฐิยา อสฺสุติยา อญาณา,

อสีลตา อพฺพตา โนปิ เตน;

เอเต จ นิสฺสชฺช อนุคฺคหาย,

สนฺโต อนิสฺสาย ภวํ น ชปฺเป’’ฯ

[846]

‘‘โน เจ กิร ทิฏฺฐิยา น สุติยา น ญาเณน, (อิติ มาคณฺฑิโย)

สีลพฺพเตนาปิ น สุทฺธิมาห;

อทิฏฺฐิยา อสฺสุติยา อญาณา,

อสีลตา อพฺพตา โนปิ เตน;

มญฺญามหํ โมมุหเมว ธมฺมํ,

ทิฏฺฐิยา เอเก ปจฺเจนฺติ สุทฺธิํ’’ฯ

[847]

‘‘ทิฏฺฐญฺจ นิสฺสาย อนุปุจฺฉมาโน, (มาคณฺฑิยาติ ภควา)

สมุคฺคหีเตสุ ปโมหมาคา [สโมหมาคา (สฺยา. ก.)];

อิโต จ นาทฺทกฺขิ อณุมฺปิ สญฺญํ,

ตสฺมา ตุวํ โมมุหโต ทหาสิฯ

[848]

‘‘สโม วิเสสี อุท วา นิหีโน, โย มญฺญตี โส วิวเทถ เตน;

ตีสุ วิธาสุ อวิกมฺปมาโน, สโม วิเสสีติ น ตสฺส โหติฯ

[849]

‘‘สจฺจนฺติ โส พฺราหฺมโณ กิํ วเทยฺย, มุสาติ วา โส วิวเทถ เกน;

ยสฺมิํ สมํ วิสมํ วาปิ นตฺถิ, ส เกน วาทํ ปฏิสํยุเชยฺยฯ

[850]

‘‘โอกํ ปหาย อนิเกตสารี, คาเม อกุพฺพํ มุนิ สนฺถวานิ [สนฺธวานิ (ก.)];

กาเมหิ ริตฺโต อปุเรกฺขราโน, กถํ น วิคฺคยฺห ชเนน กยิราฯ

[851]

‘‘เยหิ วิวิตฺโต วิจเรยฺย โลเก, น ตานิ อุคฺคยฺห วเทยฺย นาโค;

ชลมฺพุชํ [เอลมฺพุชํ (สี. สฺยา.)] กณฺฑกํ วาริชํ ยถา, ชเลน ปงฺเกน จนูปลิตฺตํ;

เอวํ มุนี สนฺติวาโท อคิทฺโธ, กาเม จ โลเก จ อนูปลิตฺโตฯ

[852]

‘‘น เวทคู ทิฏฺฐิยายโก [น เวทคู ทิฏฺฐิยา (ก. สี. สฺยา. ปี.)] น มุติยา, ส มานเมติ น หิ ตมฺมโย โส;

น กมฺมุนา โนปิ สุเตน เนยฺโย, อนูปนีโต ส นิเวสเนสุฯ

[853]

‘‘สญฺญาวิรตฺตสฺส น สนฺติ คนฺถา, ปญฺญาวิมุตฺตสฺส น สนฺติ โมหา;

สญฺญญฺจ ทิฏฺฐิญฺจ เย อคฺคเหสุํ, เต ฆฏฺฏยนฺตา [ฆฏฺฏมานา (สฺยา. ก.)] วิจรนฺติ โลเก’’ติฯ

มาคณฺฑิยสุตฺตํ นวมํ นิฏฺฐิตํฯ

10. ปุราเภทสุตฺตํ

[854]

‘‘กถํทสฺสี กถํสีโล, อุปสนฺโตติ วุจฺจติ;

ตํ เม โคตม ปพฺรูหิ, ปุจฺฉิโต อุตฺตมํ นรํ’’ฯ

[855]

‘‘วีตตณฺโห ปุรา เภทา, (อิติ ภควา) ปุพฺพมนฺตมนิสฺสิโต;

เวมชฺเฌ นุปสงฺเขยฺโย, ตสฺส นตฺถิ ปุรกฺขตํฯ

[856]