‘‘สเจ ปนาวุโส, ภิกฺขุ ปจฺจเวกฺขมาโน สพฺเพปิเม กุสเล ธมฺเม อตฺตนิ สมนุปสฺสติ, เตนาวุโส, ภิกฺขุนา สพฺเพสฺเวว อิเมสุ กุสเลสุ ธมฺเมสุ ปติฏฺฐาย อุตฺตริ อาสวานํ ขยาย โยโค กรณีโย’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. ปฐมสญฺญาสุตฺตํ

[56] ‘‘ทสยิมา, ภิกฺขเว, สญฺญา ภาวิตา พหุลีกตา มหปฺผลา โหนฺติ มหานิสํสา อมโตคธา อมตปริโยสานาฯ กตมา ทส? อสุภสญฺญา, มรณสญฺญา, อาหาเร ปฏิกูลสญฺญา, สพฺพโลเก อนภิรตสญฺญา, อนิจฺจสญฺญา, อนิจฺเจ ทุกฺขสญฺญา, ทุกฺเข อนตฺตสญฺญา, ปหานสญฺญา, วิราคสญฺญา, นิโรธสญฺญา – อิมา โข, ภิกฺขเว, ทส สญฺญา ภาวิตา พหุลีกตา มหปฺผลา โหนฺติ มหานิสํสา อมโตคธา อมตปริโยสานา’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. ทุติยสญฺญาสุตฺตํ

[57] ‘‘ทสยิมา , ภิกฺขเว, สญฺญา ภาวิตา พหุลีกตา มหปฺผลา โหนฺติ มหานิสํสา อมโตคธา อมตปริโยสานาฯ กตมา ทส? อนิจฺจสญฺญา, อนตฺตสญฺญา, มรณสญฺญา, อาหาเร ปฏิกูลสญฺญา, สพฺพโลเก อนภิรตสญฺญา, อฏฺฐิกสญฺญา, ปุฬวกสญฺญา [ปุลวกสญฺญา (สี. ปี.), ปุฬุวกสญฺญา (ก.), อ. นิ. 1.463-472], วินีลกสญฺญา, วิจฺฉิทฺทกสญฺญา, อุทฺธุมาตกสญฺญา – อิมา โข, ภิกฺขเว, ทส สญฺญา ภาวิตา พหุลีกตา มหปฺผลา โหนฺติ มหานิสํสา อมโตคธา อมตปริโยสานา’’ติฯ สตฺตมํฯ

8. มูลกสุตฺตํ

[58] [อ. นิ. 8.83] ‘‘สเจ, ภิกฺขเว, อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา เอวํ ปุจฺเฉยฺยุํ – ‘กิํมูลกา, อาวุโส, สพฺเพ ธมฺมา, กิํสมฺภวา สพฺเพ ธมฺมา, กิํสมุทยา สพฺเพ ธมฺมา, กิํสโมสรณา สพฺเพ ธมฺมา, กิํปมุขา สพฺเพ ธมฺมา, กิํอธิปเตยฺยา สพฺเพ ธมฺมา, กิํอุตฺตรา สพฺเพ ธมฺมา, กิํสารา สพฺเพ ธมฺมา, กิํโอคธา สพฺเพ ธมฺมา, กิํปริโยสานา สพฺเพ ธมฺมา’ติ, เอวํ ปุฏฺฐา ตุมฺเห, ภิกฺขเว , เตสํ อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ กินฺติ พฺยากเรยฺยาถา’’ติ? ‘‘ภควํมูลกา โน, ภนฺเต, ธมฺมา ภควํเนตฺติกา ภควํปฏิสรณาฯ สาธุ วต, ภนฺเต, ภควนฺตํเยว ปฏิภาตุ เอตสฺส ภาสิตสฺส อตฺโถฯ ภควโต สุตฺวา ภิกฺขู ธาเรสฺสนฺตี’’ติฯ

‘‘เตน หิ, ภิกฺขเว, สุณาถ, สาธุกํ มนสิ กโรถ; ภาสิสฺสามี’’ติฯ ‘‘เอวํ, ภนฺเต’’ติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –

‘‘สเจ, ภิกฺขเว, อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา เอวํ ปุจฺเฉยฺยุํ – ‘กิํมูลกา, อาวุโส, สพฺเพ ธมฺมา, กิํสมฺภวา สพฺเพ ธมฺมา, กิํสมุทยา สพฺเพ ธมฺมา, กิํสโมสรณา สพฺเพ ธมฺมา กิํปมุขา สพฺเพ ธมฺมา, กิํ อธิปเตยฺยา สพฺเพ ธมฺมา, กิํอุตฺตรา สพฺเพ ธมฺมา, กิํสารา สพฺเพ ธมฺมา, กิํโอคธา สพฺเพ ธมฺมา, กิํปริโยสานา สพฺเพ ธมฺมา’ติ, เอวํ ปุฏฺฐา ตุมฺเห, ภิกฺขเว, เตสํ อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ พฺยากเรยฺยาถ – ‘ฉนฺทมูลกา, อาวุโส, สพฺเพ ธมฺมา, มนสิการสมฺภวา สพฺเพ ธมฺมา, ผสฺสสมุทยา สพฺเพ ธมฺมา, เวทนาสโมสรณา สพฺเพ ธมฺมา, สมาธิปฺปมุขา สพฺเพ ธมฺมา, สตาธิปเตยฺยา สพฺเพ ธมฺมา, ปญฺญุตฺตรา สพฺเพ ธมฺมา, วิมุตฺติสารา สพฺเพ ธมฺมา, อมโตคธา สพฺเพ ธมฺมา, นิพฺพานปริโยสานา สพฺเพ ธมฺมา’ติฯ เอวํ ปุฏฺฐา ตุมฺเห, ภิกฺขเว, เตสํ อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ พฺยากเรยฺยาถา’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ปพฺพชฺชาสุตฺตํ

[59] ‘‘ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, เอวํ สิกฺขิตพฺพํ – ‘ยถาปพฺพชฺชาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, น จุปฺปนฺนา ปาปกา อกุสลา ธมฺมา จิตฺตํ ปริยาทาย ฐสฺสนฺติ; อนิจฺจสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, อนตฺตสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, อสุภสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, อาทีนวสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, โลกสฺส สมญฺจ วิสมญฺจ ญตฺวา ตํสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, โลกสฺส ภวญฺจ [สมฺภวญฺจ (สี. สฺยา.)] วิภวญฺจ ญตฺวา ตํสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, โลกสฺส สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ ญตฺวา ตํสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, ปหานสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, วิราคสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสติ, นิโรธสญฺญาปริจิตญฺจ โน จิตฺตํ ภวิสฺสตี’ติ – เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพํฯ