10. ทุติยอานนฺทสุตฺตํ

[40] ‘‘‘สงฺฆสามคฺคี สงฺฆสามคฺคี’ติ, ภนฺเต, วุจฺจติฯ กิตฺตาวตา นุ โข, ภนฺเต, สงฺโฆ สมคฺโค โหตี’’ติ? ‘‘อิธานนฺท, ภิกฺขู อธมฺมํ อธมฺโมติ ทีเปนฺติ, ธมฺมํ ธมฺโมติ ทีเปนฺติ, อวินยํ อวินโยติ ทีเปนฺติ , วินยํ วินโยติ ทีเปนฺติ, อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตน อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตน ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อนาจิณฺณํ ตถาคเตน อนาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อาจิณฺณํ ตถาคเตน อาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อปญฺญตฺตํ ตถาคเตน อปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ปญฺญตฺตํ ตถาคเตน ปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติฯ เต อิเมหิ ทสหิ วตฺถูหิ น อวกสฺสนฺติ น อปกสฺสนฺติ น อาเวนิ กมฺมานิ กโรนฺติ น อาเวนิ ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสนฺติฯ เอตฺตาวตา โข, อานนฺท, สงฺโฆ สมคฺโค โหตี’’ติฯ

‘‘ภินฺนํ ปน, ภนฺเต, สงฺฆํ สมคฺคํ กตฺวา กิํ โส ปสวตี’’ติ? ‘‘พฺรหฺมํ, อานนฺท, ปุญฺญํ ปสวตี’’ติฯ ‘‘กิํ ปน, ภนฺเต, พฺรหฺมํ ปุญฺญ’’นฺติ? ‘‘กปฺปํ, อานนฺท, สคฺคมฺหิ โมทตีติ –

‘‘สุขา สงฺฆสฺส สามคฺคี, สมคฺคานญฺจ อนุคฺคโห;

สมคฺครโต ธมฺมฏฺโฐ, โยคกฺเขมา น ธํสติ;

สงฺฆํ สมคฺคํ กตฺวาน, กปฺปํ สคฺคมฺหิ โมทตี’’ติฯ ทสมํ;

อุปาลิวคฺโค จตุตฺโถฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

อุปาลิ ฐปนา อุพฺพาโห, อุปสมฺปทนิสฺสยา;

สามเณโร จ ทฺเว เภทา, อานนฺเทหิ ปเร ทุเวติฯ

5. อกฺโกสวคฺโค

1. วิวาทสุตฺตํ

[41] อถ โข อายสฺมา อุปาลิ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อุปาลิ ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘โก นุ โข, ภนฺเต, เหตุ โก ปจฺจโย, เยน สงฺเฆ ภณฺฑนกลหวิคฺคหวิวาทา อุปฺปชฺชนฺติ, ภิกฺขู จ น ผาสุ [ผาสุํ (?)] วิหรนฺตี’’ติ? ‘‘อิธุปาลิ, ภิกฺขู อธมฺมํ ธมฺโมติ ทีเปนฺติ, ธมฺมํ อธมฺโมติ ทีเปนฺติ, อวินยํ วินโยติ ทีเปนฺติ, วินยํ อวินโยติ ทีเปนฺติ, อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตน ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตน อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อนาจิณฺณํ ตถาคเตน อาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อาจิณฺณํ ตถาคเตน อนาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อปญฺญตฺตํ ตถาคเตน ปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ปญฺญตฺตํ ตถาคเตน อปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติฯ อยํ โข, อุปาลิ, เหตุ อยํ ปจฺจโย, เยน สงฺเฆ ภณฺฑนกลหวิคฺคหวิวาทา อุปฺปชฺชนฺติ, ภิกฺขู จ น ผาสุ วิหรนฺตี’’ติฯ ปฐมํฯ

2. ปฐมวิวาทมูลสุตฺตํ

[42] ‘‘กติ นุ โข, ภนฺเต, วิวาทมูลานี’’ติ? ‘‘ทส โข, อุปาลิ, วิวาทมูลานิฯ กตมานิ ทส? อิธุปาลิ, ภิกฺขู อธมฺมํ ธมฺโมติ ทีเปนฺติ, ธมฺมํ อธมฺโมติ ทีเปนฺติ, อวินยํ วินโยติ ทีเปนฺติ, วินยํ อวินโยติ ทีเปนฺติ, อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตน ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ , ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตน อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อนาจิณฺณํ ตถาคเตน อาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อาจิณฺณํ ตถาคเตน อนาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อปญฺญตฺตํ ตถาคเตน ปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ปญฺญตฺตํ ตถาคเตน อปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติฯ อิมานิ โข, อุปาลิ, ทส วิวาทมูลานี’’ติฯ ทุติยํฯ