เมนู

กตเมหิ ทสหิ? สมฺมาทิฏฺฐิโก โหติ, สมฺมาสงฺกปฺโป โหติ, สมฺมาวาโจ โหติ, สมฺมากมฺมนฺโต โหติ, สมฺมาอาชีโว โหติ, สมฺมาวายาโม โหติ , สมฺมาสติ โหติ, สมฺมาสมาธิ โหติ, สมฺมาญาณี โหติ, สมฺมาวิมุตฺติ โหติ – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, ทสหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ปุคฺคโล พหุํ ปุญฺญํ ปสวตี’’ติฯ

ปุคฺคลวคฺโค ปฐโมฯ

(17) 2. ชาณุสฺโสณิวคฺโค

1. พฺราหฺมณปจฺโจโรหณีสุตฺตํ

[167] เตน โข ปน สมเยน ชาณุสฺโสณิ พฺราหฺมโณ ตทหุโปสเถ สีสํนฺหาโต นวํ โขมยุคํ นิวตฺโถ อลฺลกุสมุฏฺฐิํ อาทาย ภควโต อวิทูเร เอกมนฺตํ ฐิโต โหติฯ

อทฺทสา โข ภควา ชาณุสฺโสณิํ พฺราหฺมณํ ตทหุโปสเถ สีสํนฺหาตํ นวํ โขมยุคํ นิวตฺถํ อลฺลกุสมุฏฺฐิํ อาทาย เอกมนฺตํ ฐิตํฯ ทิสฺวาน ชาณุสฺโสณิํ พฺราหฺมณํ เอตทโวจ – ‘‘กิํ นุ ตฺวํ, พฺราหฺมณ, ตทหุโปสเถ สีสํนฺหาโต นวํ โขมยุคํ นิวตฺโถ อลฺลกุสมุฏฺฐิํ อาทาย เอกมนฺตํ ฐิโต? กิํ นฺวชฺช พฺราหฺมณกุลสฺสา’’ติ? ‘‘ปจฺโจโรหณี, โภ โคตม, อชฺช พฺราหฺมณกุลสฺสา’’ติ

‘‘ยถา กถํ ปน, พฺราหฺมณ, พฺราหฺมณานํ ปจฺโจโรหณี โหตี’’ติ? ‘‘อิธ, โภ โคตม, พฺราหฺมณา ตทหุโปสเถ สีสํนฺหาตา นวํ โขมยุคํ นิวตฺถา อลฺเลน โคมเยน ปถวิํ โอปุญฺชิตฺวา หริเตหิ กุเสหิ ปตฺถริตฺวา อนฺตรา จ เวลํ อนฺตรา จ อคฺยาคารํ เสยฺยํ กปฺเปนฺติฯ เต ตํ รตฺติํ ติกฺขตฺตุํ ปจฺจุฏฺฐาย ปญฺชลิกา อคฺคิํ นมสฺสนฺติ – ‘ปจฺโจโรหาม ภวนฺตํ, ปจฺโจโรหาม ภวนฺต’นฺติฯ พหุเกน จ สปฺปิเตลนวนีเตน อคฺคิํ สนฺตปฺเปนฺติฯ ตสฺสา จ รตฺติยา อจฺจเยน ปณีเตน ขาทนีเยน โภชนีเยน พฺราหฺมเณ สนฺตปฺเปนฺติฯ เอวํ, โภ โคตม, พฺราหฺมณานํ ปจฺโจโรหณี โหตี’’ติฯ

‘‘อญฺญถา โข, พฺราหฺมณ, พฺราหฺมณานํ ปจฺโจโรหณี โหติ, อญฺญถา จ ปน อริยสฺส วินเย ปจฺโจโรหณี โหตี’’ติฯ