โมคฺคลฺลาน วุตฺติวิวรณปญฺจิกาฯ

วุตฺติสเมตาฯ

ฯนโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

สทฺธมิทฺธคุณํ สาธุ นมสฺสิตฺวา ตถาคตํ,

สธมฺมสงฺฆํ ภาสิสฺสํ มาคธํ สทฺทลกฺขณํฯ

อการาทโย นิคฺคหีตนฺตา เตจตฺตาลีสกฺขรา วณฺณา นาม โหนฺติ, อ อา อิ อี อุ อู เอ โอ ก ข ค ฆ ง จ ฉ ช ฌ ญ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ ต ถ ท ธ น ป ผ พ ภ ม ย ร ล ว ส ห ฬ อํ; เตน กฺวตฺโถ ‘‘โญนม วณฺเณ‘‘ฯ ติตาลีสาติ วจนํ กตฺถวิ วณฺณโลปํ ญาเปติ; เตน-ปฏิสงฺขาโยนิ โสติ-อาทิ สิทฺธํฯ

ทสาโท สรา-ฯ

ตตฺถาทิมฺหิ ทส วณฺณา สรา นาม โหนฺติ; เตน กฺวตฺโถ ‘‘สโร โลโป สเร‘‘ฯ จฺจาทิฯ

ทฺเวทฺเว สวณฺณา-ฯ

เตสุ ทฺเวทฺเว สรา สวณฺณา นาม โหนฺติ; เตน กฺวตฺโถ ‘‘วณฺณปเรณ สวณฺโณปิ‘‘

[1]2.

ปุพฺโพ รสฺโส-ฯ

เตสุ ทฺวีสุ โย โย ปุพฺโพ โส โส รสฺสสญฺโญ โหติ; เตสุ เอ โอ สํโยคโต ปุพฺพาว ทิสฺสนฺติ; เตน กฺวตฺโถ ‘‘รสฺโส เว‘‘ฯจฺจาทิฯ

ปโร ทีโฆ-ฯ

เตสฺเวว ทฺวีสุ โย โย ปโร โส โส ทีฆสญฺโญ โหติ; เตน กฺวตฺโถ’โยโลปนิสุ ทีโฆ‘‘ฯจฺจาทิฯ

กาทโย พฺยชนา-ฯ

กการาทโย วณฺณา นิคฺคหีตปริยนฺตา พฺยชนสญฺญา โหนฺติ; เตน กฺวตฺโถ ‘‘พฺยชเน ทีฆรสฺสา‘‘ฯจฺจาทิฯ

ปญฺจ ปญฺจกา วคฺคา-ฯ

กาทโย ปญฺจกา ปญฺจ วคฺคา นาม โหนฺตี; เตน กฺวตฺโถ ‘‘วคฺเค วคฺคนฺโต‘‘ฯ จฺจาทิฯ

พินฺทุ นิคฺคหีตํ-ฯ

ยฺวายํ วณฺเณ พินฺทุมตฺโต โส นิคฺคหีตสญฺโญ โหติ; เตน กฺวตฺโถ ‘‘นิคฺคหีตมิ‘‘ฯ จฺจาทิ; ครุสญฺญา กรณํ อนฺวตฺถสญฺญตฺถํฯ

อิยุวณฺณา ชฺฌลา นามสฺสนฺเต-ฯ

นามํ ปาฏิปทิกํ ตสฺส อนฺเต วตฺตมานา อิวณฺณุวณฺณา ฌลสญฺญา โหนฺติ ยถากฺกมํ; เตน กฺวตฺโถ‘‘ฌลา เว‘‘ฯ จฺจาทิฯ

ปิตฺถิยํ-ฯ

อิตฺถิยํ วตฺตมานสฺส นามสฺสนฺเต วตฺตมานา อิวณฺณุ วณฺณา ปสญฺญา โหนฺติ; เตน กฺวตฺถา ‘‘เย ปสฺสิวณฺณสฺส‘‘ฯ อิจฺจาทิฯ