อภิธมฺเม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุฏฺโฐ สํสาเทติ [สํหีเรติ (ก.)], โน วิสฺสชฺเชติฯ อิทมสฺส น วณฺณสฺมิํ วทามิฯ น โข ปน ลาภี โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส น อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุงฺโก ชวสมฺปนฺโน โหติ; น วณฺณสมฺปนฺโน, น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโนฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุงฺโก ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ; น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ ยถาภูตํ ปชานาติฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธมฺเม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุฏฺโฐ วิสฺสชฺเชติ, โน สํสาเทติฯ อิทมสฺส วณฺณสฺมิํ วทามิฯ น ปน ลาภี โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส น อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข , ภิกฺขเว, ปุริสขฬุงฺโก ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ; น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโนฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุงฺโก ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ ยถาภูตํ ปชานาติฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธมฺเม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุฏฺโฐ วิสฺสชฺเชติ, โน สํสาเทติฯ อิทมสฺส วณฺณสฺมิํ วทามิฯ ลาภี โข ปน โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุงฺโก ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย ปุริสขฬุงฺกา’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. อสฺสปรสฺสสุตฺตํ

[142] ‘‘ตโย จ, ภิกฺขเว, อสฺสปรสฺเส [อสฺสสทสฺเส (สี สฺยา. กํ. ปี.)] เทเสสฺสามิ ตโย จ ปุริสปรสฺเส [ปุริสสทสฺเส (สี. สฺยา. กํ. ปี.)]ฯ ตํ สุณาถ, สาธุกํ มนสิ กโรถ; ภาสิสฺสามี’’ติฯ ‘‘เอวํ, ภนฺเต’’ติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –

‘‘กตเม จ, ภิกฺขเว, ตโย อสฺสปรสฺสา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อสฺสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน โหติ; น วณฺณสมฺปนฺโน น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโนฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อสฺสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ; น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโนฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อสฺสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย อสฺสปรสฺสาฯ

‘‘กตเม จ, ภิกฺขเว, ตโย ปุริสปรสฺสา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน โหติ; น วณฺณสมฺปนฺโน น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโนฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ; น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโนฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว , เอกจฺโจ ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จฯ

‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน โหติ; น วณฺณสมฺปนฺโน, น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สํโยชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติโก โหติ ตตฺถ ปรินิพฺพายี อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกาฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธมฺเม โข ปน อภิวินิเย ปญฺหํ ปุฏฺโฐ สํสาเทติ, โน วิสฺสชฺเชติฯ อิทมสฺส น วณฺณสฺมิํ วทามิฯ น โข ปน ลาภี โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํ ฯ อิทมสฺส น อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน โหติ; น วณฺณสมฺปนฺโน, น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโนฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ, น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สํโยชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติโก โหติ ตตฺถ ปรินิพฺพายี อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกาฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธมฺเม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุฏฺโฐ วิสฺสชฺเชติ, โน สํสาเทติฯ อิทมสฺส วณฺณสฺมิํ วทามิฯ น โข ปน ลาภี โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส น อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน จ โหติ; วณฺณสมฺปนฺโน จ, น อาโรหปริณาหสมฺปนฺโนฯ

‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จ? อิธ, ภิกฺขเว , ภิกฺขุ ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สํโยชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติโก โหติ ตตฺถ ปรินิพฺพายี อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกาฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธมฺเม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุฏฺโฐ วิสฺสชฺเชติ, โน สํสาเทติฯ อิทมสฺส วณฺณสฺมิํ วทามิฯ ลาภี โข ปน โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุริสปรสฺโส ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย ปุริสปรสฺสา’’ติฯ นวมํฯ

10. อสฺสาชานียสุตฺตํ

[143] ‘‘ตโย จ, ภิกฺขเว, ภทฺเร อสฺสาชานีเย เทเสสฺสามิ ตโย จ ภทฺเร ปุริสาชานีเยฯ ตํ สุณาถ, สาธุกํ มนสิ กโรถ; ภาสิสฺสามี’’ติฯ ‘‘เอวํ, ภนฺเต’’ติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –

‘‘กตเม จ, ภิกฺขเว, ตโย ภทฺรา อสฺสาชานียา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ภทฺโร อสฺสาชานีโย …เป.… ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย ภทฺรา อสฺสาชานียาฯ

‘‘กตเม จ ภิกฺขเว, ตโย ภทฺรา ปุริสาชานียา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ภทฺโร ปุริสาชานีโย…เป.… ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภทฺโร ปุริสาชานีโย…เป.… ชวสมฺปนฺโน จ โหติ วณฺณสมฺปนฺโน จ อาโรหปริณาหสมฺปนฺโน จ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺติํ ปญฺญาวิมุตฺติํ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธมฺเม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุฏฺโฐ วิสฺสชฺเชติ, โน สํสาเทติฯ อิทมสฺส วณฺณสฺมิํ วทามิฯ ลาภี โข ปน โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ