ตินฺโต’ลฺล’ทฺท กิลินฺโน’นฺนา, มคฺคิตํ ปริเยสิตํ;

อนฺเวสิตํ คเวสิตํ, ลทฺธํ ตุ ปตฺต มุจฺจเตฯ

[754]

รกฺขิตํ โคปิตํ คุตฺตํ, ตาตํ โคปายิตา’วิตา;

ปาลิตํ อถ โอสฺสฏฺฐํ, จตฺตํ หีนํ สมุชฺฌิตํฯ

[755]

ภาสิตํ ลปิตํ วุตฺตา, ภิหิตา’ขฺยาต ชปฺปิตา;

อุทีริตญฺจ กถิตํ, คทิตํ ภณิโต’ทิตาฯ

[756]

อวญฺญาตา’วคณิตา, ปริภูตา’วมานิตา;

ชิฆจฺฉิโต ตุ ขุทิโต,

ฉาโต เจว พุภุกฺขิโตฯ

[757]

พุทฺธํ ญาตํ ปฏิปนฺนํ, วิทิตา’วคตํ มตํ;

คิลิโต ขาทิโต ภุตฺโต,

ภกฺขิโต’ชฺโฌหฏา’สิตาฯ

อิติ วิเสสฺยาธีนวคฺโคฯ

2. สํกิณฺณวคฺค

[758]

เญยฺยํ ลิงฺค มิห กฺวาปิ, ปจฺจยตฺถวเสน จ;

กฺริยา ตุ กิริยํ กมฺมํ,

สนฺติ ตุ สมโถ สโม;

ทโม จ ทมโถ ทนฺติ, วตฺตํ ตุ สุทฺธกมฺมนิ;

อโถ อาสงฺควจนํ, ตีสุ วุตฺตํ ปรายณํฯ

[759]

เภโท วิทาโร ผุฏนํ, ตปฺปนํ ตุ จ ปีณนํ;

อกฺโกสน มภิสงฺโค,

ภิกฺขา ตุ ยาจนา’ตฺถนาฯ

[760]

นินฺนิมิตฺตํ ยทิจฺฉา ถา’, ปุจฺฉนา นนฺทนานิ จ;

สภาชน มโถ ญาโย,

นโย ผาติ ตุ วุทฺธิยํฯ

[761]

กิลมโถ กิลมนํ, ปสโว ตุ ปสูติยํ;

อุกฺกํโส ตฺวติสโย ถ,

ชโย จ ชยนํ ชิติฯ

[762]

วโส กนฺติ, พฺยโธ เวโธ,

คโห คาโห วโร วุติ;

ปจา ปาโก หโว หุติ [หูภิ (สี. อมรโกส)],

เวโท เวทน มิตฺถิ วาฯ

[763]

ชีรณํ ชานิ ตาณํ ตุ, รกฺขณํ ปมิติปฺปมา;

สิเลโส สนฺธิ จ ขโย,

ตฺวปจโย รโว รโณฯ

[764]

นิคาโท นิคโท มาโท, มโท ปสิติ พนฺธนํ;

อากโร ตฺวิงฺคิตํ อิงฺโค,

อถ’ตฺถาปคโม พฺยโยฯ

[765]

อนฺตราโย จ ปจฺจูโห,

วิกาโร ตุ วิกตฺย’ปิ;

ปวิสิเลโส วิธุรํ, อุปเวสนมาสนํฯ

[766]

อชฺฌาสโย อธิปฺปาโย, อาสโย จาภิสนฺธิ จ;

ภาโว ธิมุตฺติ ฉนฺโท ถ,

โทโส อาทีนโว ภเวฯ

[767]

อานิสํโส คุโณ จาถ,

มชฺฌํ เวมชฺฌ มุจฺจเต;

มชฺฌนฺหิโก [มชฺฌนฺติโก (ฏี. สี. ปี.)] ตุ มชฺฌนฺโห, เวมตฺตํ ตุ จ นานตาฯ

[768]

วา ชาคโร ชาคริยํ [ชาคริโย (ฏี.)], ปวาโห ตุ ปวตฺติ จ;

พฺยาโส ปปญฺโจ วิตฺถาโร,

ยาโม ตุ สํยโม ยโมฯ

[769.

สมฺพาหนํ มทฺทนญฺจ, ปสโร ตุ วิสปฺปนํ;

สนฺถโว ตุ ปริจโย,

เมลโก สงฺค สงฺคมาฯ

[770]

สนฺนิธิ สนฺนิกฏฺฐมฺหิ, วินาโส ตุ อทสฺสนํ;

ลโว ภิลาโว ลวนํ,

ปตฺถาโว’วสโร สมาฯ

[771]

โอสานํ ปริโยสานํ, อุกฺกํโส’ติสโย ภเว [อวสานํ สมาปนํ (?)];

สนฺนิเวโส จ สณฺฐานํ, อถา’พฺภนฺตร มนฺตรํฯ

[772]

ปาฏิหีรํ ปาฏิเหรํ, ปาฏิหาริย มุจฺจเต;

กิจฺจํ ตุ กรณียญฺจ, สงฺขาโร วาสนา ภเวฯ

[773]

ปวนํ ปว นิปฺปาวา, ตสโร สุตฺตเวฐนํ;

สงฺกโม ทุคฺคสญฺจาโร, ปกฺกโม ตุ อุปกฺกโมฯ

[774]

ปาโฐ นิปาโฐ นิปโฐ, วิจโย มคฺคนา ปุเม;

อาลิงฺคนํ ปริสฺสงฺโค, สิเลโส อุปคูหนํฯ

[775]

อาโลกนญฺจ นิชฺฌานํ, อิกฺขณํ ทสฺสนํ ปฺยถ;

ปจฺจาเทโส นิรสนํ, ปจฺจกฺขานํ นิรากติฯ

[776]

วิปลฺลาโส’ญฺญถาภาโว, พฺยตฺตโย วิปรียโย;

วิปริยาโส’ติกฺกโม, ตฺว’ติปาโต อุปจฺจโยฯ

อิติ สํกิณฺณวคฺโคฯ

3. อเนกตฺถวคฺค

[777]

อเนกตฺเถ ปวกฺขามิ, คาถา’ทฺธปาทโต กมา;

เอตฺถ ลิงฺควิเสสตฺถ, เมกสฺส ปุนรุตฺตตาฯ

[778]

สมโย สมวาเย จ, สมูเห การเณ ขเณ;

ปฏิเวเธ สิยา กาเล, ปหาเน ลาภ ทิฏฺฐิสุฯ

[779]

วณฺโณ สณฺฐาน รูเปสุ, ชาติ,จฺฉวีสุ การเณ;

ปมาเณ จ ปสํสายํ, อกฺขเร จ ยเส คุเณฯ

[780]

อุทฺเทเส ปาติโมกฺขสฺส, ปณฺณตฺติย มุโปสโถ;

อุปวาเส จ อฏฺฐงฺเค, อุโปสถทิเน สิยาฯ

[781]

รถงฺเค ลกฺขเณ ธมฺโม, รจกฺเก’สฺวีริยาปเถ;

จกฺกํ สมฺปตฺติยํ จกฺก, รตเน มณฺฑเล พเลฯ

[782]

กุลาลภณฺเฑ อาณาย, มายุเธ ทาน ราสิสุ;

[783]