ฯนโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

วุตฺโตทยํ

1. สญฺญาปริภาสานิทฺเทส-ปฐมปริจฺเฉท

รตนตฺตยปฺปณาม

[1]

นม’ตฺถุ ชน สนฺตาน, ตม สนฺตาน เภทิโน;

ธมฺมุ’ชฺชลนฺต รุจิโน, มุนินฺโท’ทาต โรจิโนฯ

นิมิตฺต

[2]

ปิงฺคลา’จริยาทีหิ, ฉนฺทํ ย มุทิตํ ปุรา;

สุทฺธมาคธิกานํ ตํ, น สาเธติ ยถิจฺฉิตํ [ย’ทิจฺฉิตํ ยติ’จฺฉิตํ (ก.)]ฯ

คนฺถปริมาณ

[3]

ตโต มาคธภาสาย, มตฺตา,วณฺณ,วิเภทนํ;

ลกฺขฺย ลกฺขณ สํยุตฺตํ, ปสนฺน’ตฺถ,ปท,กฺกมํฯ

อภิธานาทิ

[4]

อิทํ วุตฺโตทยํ นาม, โลกิย’จฺฉนฺทนิสฺสิตํ;

อารภิสฺส’มหํ ทานิ, เตสํ สุขวิพุทฺธิยาฯ

คณสงฺเกตสญฺญา

[5]

สพฺพคฺลา มฺนา,’ทิคลหู, ภฺยา’,มชฺฌ’นฺต ครู ชสา;

มชฺฌ’นฺตลา ร,เต’เต’ฏฺฐ, คณา โค ครุ,โล ลหุฯ

คณนิยม

[6]

ภ,ช,สา สพฺพค,ลหู, ปญฺจิ’เม สณฺฐิตา คณา;

อริยาทิมฺหิ วิญฺเญยฺยา, คโณ อิธ จตุ’กฺกโลฯ

ครุ,ลหุสรูป

[7]

สํโยคา’ทิ จ, ทีโฆ จ, นิคฺคหีตปโร จ, โย;

ครุ, วงฺโก, ปาทนฺโต,วา, รสฺโส’ญฺโญ มตฺติโก ลุ’ชุฯ

[8]

ปเร ปาทาทิสํโยเค, โย ปุพฺโพ ครุก’กฺขโร;

ลหุ ส กฺวจิ วิญฺเญยฺโย, ตทุทาหรณํ ยถาฯ

[9]

ทสฺสนรสา’นุภาวเน, นิพทฺธเคธา ชินสฺส’ยํ ชนตา;

วิมฺหยชนนี สญฺญต, กฺริยา นุ กํ นา’นุรญฺชยติฯ

[10]

วิญฺเญยฺยา โลกโต สญฺญา, สมุทฺโท,สุ,รสาทินํ;

ปาโทเญยฺโย จตุตฺถํ’โส, ปทจฺเฉโท ยตี ภเวฯ

[11]

สม,มฑฺฒสมํ, วุตฺตํ, วิสมํ จา’ปรํ ติธา;

สมา ลกฺขณโต ปาทา, จตฺตาโร ยสฺส ตํ สมํฯ

[12]

ยสฺส’นฺติเมน ทุติโย, ตติเยนา’ทิโม สโม;

ต’ทฑฺฒสม, มญฺญํ ตุ, ภินฺน ลกฺขณ ปาทิกํฯ

[13]

ปาท’เมกกฺขรา’รพฺภ, ยาว ฉพฺพีสต’กฺขรา;

ภเว ปาเทหิ ตํ ฉนฺทํ, นานานาโม’ทิตํ ตโตฯ

[14]

ทณฺฑกา จณฺฑวุฏฺฐฺยา’ทิ, ปาเทหิ ฉหิ, ตีหิ ตุ;

‘คาถา’ติ จ ปรตฺเถ’วํ, ฉนฺโท สญฺญา ปกาสิตาฯ

[15]

อนนฺตโร’ทิตํ จ’ญฺญ, เมตํ สามญฺญ นามโต;

‘คาถา’อิจฺเจว นิทฺทิฏฺฐํ, มุนินฺทวจเน ปนฯ

[16]

วิเสสนามโต กิญฺจิ, คเหตฺวา สพฺพโถ’จิตํ;

ทสฺสยิสฺสาม’หํ เต’ตฺถ, นามานา’วิ ภวิสฺสเรฯ

อิติ วุตฺโตทเย ฉนฺทสิ สญฺญาปริภาสา นิทฺเทโส นาม

ปฐโม ปริจฺเฉโทฯ

2. มตฺตาวุตฺตินิทฺเทส-ทุติยปริจฺเฉท

คณนิยม

[17]