เมนู

ฐการนฺตธาตุ

ฐา คตินิวตฺติยํฯ คตินิวตฺติ อุปฺปชฺชมานสฺส คมนสฺสุปจฺเฉโทฯ ฐาติ, ฐนฺติฯ ติฏฺฐติฯ ปติฏฺฐาติฯ อธิฏฺฐาติฯ อธิฏฺเฐติฯ สณฺฐาติฯ สณฺฐหติฯ อธิฏฺฐหติฯ อุปฏฺฐหติฯ ฐาตุฯ ติฏฺฐตุฯ ติฏฺเฐยฺยฯ อฏฺฐ, อฏฺฐุฯ อฏฺฐา, อฏฺฐู, อฏฺฐาสิ, อฏฺฐํสุฯ ยาวสฺส กาโย ฐสฺสติฯ ติฏฺฐิสฺสติฯ อุปสฺสุติ ติฏฺฐิสฺสถฯ อฏฺฐิสฺสา, อฏฺฐิสฺสํสุฯ อติฏฺฐิสฺสา, อติฏฺฐิสฺสํสุฯ ฐาตุํ, อุปฏฺฐาตุํฯ อุปฏฺฐหิตุํฯ อธิฏฺฐาตุํฯ อธิฏฺฐหิตุํฯ ฐตฺวา, อธิฏฺฐิตฺวาฯ อุปฏฺฐหิตฺวา, อธิฏฺฐหิตฺวาฯ ฐานํ, ฐิติ, สณฺฐิติ, อวฏฺฐิติฯ สณฺฐานํ, ปฏฺฐานํฯ อุปฏฺฐาโก, ฐิโตฯ ปพฺพตฏฺโฐ ภูมฏฺโฐฯ อุปฏฺฐหํ อิจฺจาทีนิฯ

ตตฺถ ฐานสทฺโท อิสฺสริยฐิติขณการเณสุ ทิสฺสติฯ ‘‘กิํ ปนายสฺมา เทวานมินฺโท กมฺมํ กตฺวา อิมํ ฐานํ ปตฺโต’’ติอาทีสุ หิ อิสฺสริเย ทิสฺสติฯ ‘‘ฐานกุสโล โหติ อกฺขณเวธี’’ติอาทีสุ ฐิติยํฯ ‘‘ฐานโสเปตํ ตถาคตํ ปฏิภาตี’’ติอาทีสุ ขเณฯ ‘‘ฐานญฺจ ฐานโส ญตฺวา อฏฺฐานญฺจ อฏฺฐานโส’’ติอาทีสุ การเณฯ การณญฺหิ ยสฺมา ตตฺถ ผลํ ติฏฺฐติ ตทายตฺตวุตฺติภาเวน, ตสฺมา ฐานนฺติ วุจฺจติฯ

อิสฺสริเย ฐิติยญฺจ, ขณสฺมิมฺปิ จ การเณ;

จตูสฺวตฺเถสุ เอเตสุ, ฐานสทฺโท ปวตฺตตีติฯ

เฐ สทฺทสงฺกาเตสุฯ ฐียติฯ

เฐ เวฐเนฯ ฐายติฯ

ปฐ วิยตฺติยํ วาจายํฯ ธมฺมํ ปฐติฯ ปาโฐ, นกฺขตฺตปาฐโก, โส โหรปาฐกํ ปุจฺฉิฯ สพฺพปาฐี ภวิสฺสติฯ ปฐิตุํ, ปฐิตเว, ปฐิตฺวา, ปฐิตฺวาน, ปฐิตุน, ปฐิย, ปฐิยานฯ

เอวํวิธํ ตุํปจฺจยนฺตาทิวิภาคํ สพฺพตฺถ ยถารหํ วตฺตุกามาปิ คนฺถ วิตฺถารภเยน น วทามฯ อวุตฺโตปิ อีทิโส วิภาโค นยานุสาเรน ยถาสมฺภวํ สพฺพตฺถ โยเชตพฺโพฯ ยตฺถ ปน ปาฬินิทสฺสนาทิวิเสโส อิจฺฉิตพฺโพ โหติ, ตตฺเถเวตํ ทสฺเสสฺสามฯ

วฐ ถูลิเยฯ วฐติฯ วฐโรฯ วฐโรติ ถูลฆนสรีรสฺมิํ วตฺตพฺพวจนํฯ ตถา หิ วินยฏฺฐกถายํ ‘‘วฐโรติ ถูโล, ถูโล จ ฆนสรีโร จายํ ภิกฺขูติ วุตฺตํ โหตี’’ติ วุตฺตํฯ

มฐ นิวาเสฯ มฐติฯ มโฐฯ

กฐ กิจฺฉชีวเนฯ กฐติฯ กโฐฯ

รฐ ปริภาสเนฯ รฐติฯ

สาฐ พลกฺกาเรฯ พลกฺกาโร นาม อตฺตโน พเลน ยถาชฺฌาสยํ ทพฺพลสฺส อภิภวนํฯ สาฐติฯ สาโฐฯ

อุฐ รุฐ ลุฐ อุปฆาเตฯ โอฐติฯ โรฐติฯ โลฐติฯ

ปิฐ หิํสาสํกิเลเสสุฯ เปฐติฯ ปิฐโรฯ

สฐ เกตเว จฯ ปุพฺพตฺเถสุ จกาโรฯ สฐติฯ สโฐ สโฐติ เกราฏิโก วุจฺจติฯ

สุฐ คติปฏิฆาเตฯ คมนปฏิหนนํ คติปฏิฆาโตฯ โสฐติฯ

กุฐิ ลุฐิ อาลสฺสิเย จฯ จกาโร ปุพฺพตฺเถ จฯ กุณฺฐติฯ กุณฺโฐฯ ลุณฺฐติฯ ลุณฺโฐฯ

สุฐิ โสสเนฯ สุณฺฐติฯ

รุฐิ ลุฐิ อฐิ คติยํฯ รุณฺฐติฯ ลุณฺฐติฯ อณฺฐติฯ

เวฐ เวฐเนฯ เวฐติ, นิพฺเพฐติฯ เวฐนํ, นิพฺเพฐนํฯ

วฐิ เอกจริยายํฯ วณฺฐติฯ

มฐ กุฐิ โสเกฯ มฐติฯ กุณฺฐติฯ

เอฐ เหฐ วิพาธายํฯ เอฐติฯ เหฐติฯ วิเหฐติฯ วิเหฐนํฯ

ลุฐ ปฏิฆาเตฯ โลฐติฯ

ปฐ วิขฺยาเนฯ ปฐติฯ

ลุฐ สํกิเลเสฯ โลฐติฯ

การนฺตธาตุรูปานิฯ

ฑการนฺตธาตุ

ฑิ วิหายสคติยํ คมนมตฺเต จฯ เฑติ, ฑยติฯ เฑมาโนฯ อุจฺเจ สกุณ เฑมานฯ เย มํ ปุเร ปจฺจุฑฺเฑนฺติฯ

ฑิ ขิปนุฑฺฑเนสุฯ เฑติฯ อุฑฺเฑติฯ

อิโต พหิทฺธา ปาสณฺฑา, ทิฏฺฐีสุ ปสีทนฺติ เต;

น เตสํ ธมฺมํ โรเจมิ, น เต ธมฺมสฺส โกวิทาฯ

เอตฺถ จ ปาสณฺฑาติ ปาสํ เฑนฺตีติ ปาสณฺฑา, สตฺตานํ จิตฺเตสุ ทิฏฺฐิปาสํ ขิปนฺตีติ อตฺโถฯ อถ วา ตณฺหาปาสํ ทิฏฺฐิปาสญฺจ เฑนฺติ อุฑฺเฑนฺตีติ ปาสณฺฑาฯ