ปณฺฑุวาสุเทวาภิเสโก
[1]
วิชโย โส มหาราชา, วสฺเส อนฺติมเก ฐิโต;
อิติ จินฺตยิ ‘‘วุทฺโธ’หํ, น จ วิชฺชติ เม สุโตฯ
[2]
กิจฺเฉน วาสิตํ รฏฺฐํ, นสฺเสยฺย มม อจฺจเย;
อาณาเปยฺยํ รชฺชเหตุ-สุมิตฺตํ ภาตรํ มมฯ
[3]
อถา’มจฺเจหิ มนฺเตตฺวา, เลขํ ตตฺถ วิสชฺชยิ;
เลขํ ทตฺวาน วิชโย, น จิเรน ทิวงฺคโตฯ
[4]
ตสฺมิํ มเต อมจฺจา เต, เปกฺขนฺตา ขตฺติยาคมํ;
อุปติสฺสคาเม ฐตฺวาน, รฏฺฐํ สมุนุสาสิสุํฯ
[5]
มเต วิชยราชมฺหิ, ขตฺติยาคมนา ปุรา;
เอกํ วสฺสํ อยํ ลํกา-ทีโป อาสิ อราชโกฯ
[6]
ตสฺมิํ สีหปุเร ตสฺส, สีหพาหุสฺส ราชิโน;
อจฺจเยน สุมิตฺโต โส, ราชา ตสฺส สุโต อหุฯ
[7]
ตสฺส ปุตฺตา ตโย อาสุํ, มทฺทราชสฺส ธีตุยา;
ทูตา สีหปุรํ คนฺตฺวา, รญฺโญ เลขํ อทํสุ เตฯ
[8]
เลขํ สุตฺวาน โส ราชา, ปุตฺเต อามนฺตยี ตโย;
อหํ มหลฺลโก ตาตา, เอโก ตุมฺเหสุ คจฺฉตุฯ
[9]
ลํกํ เนกคุณํ กนฺตํ, มม ภาตุสฺส สนฺตกํ;
ตสฺส’จฺจ เยน ตตฺเถว, รชฺชํ กาเรตุ โสภนํฯ
[10]
กณิฏฺฐโก ปณฺฑุวาสุ-เทโว ราชกุมารโก;
‘‘คมิสฺสามีติ จินฺเตตฺวา, ญตฺวา โสตฺถิ คตมฺปิ จฯ
[11]
ปิตรา สมนุญฺญาโต, ทฺวตฺติํสามจฺจ ทารเก;
อาทาย อารุหี นาวํ, ปริพฺพาชกลิงฺควาฯ
[12]
มหากนฺทรนชฺชา เต, มุขทฺวารมฺหิ โอตรํ;
เต ปริพฺพาชเก ทิสฺวา, ชโน สกฺกริ สาธุกํฯ
[13]
ปุจฺฉิตฺวา นครํ เอตฺถ, อุปยนฺตํ กเมน เต;
อุปติสฺส คามํ สมฺปตฺตา, เทวตา ปริปาลิตาฯ
[14]
อมจฺจา’นุมโต’มจฺโจ, ปุจฺฉิ เนมิตฺตกา ตหิํ;
ขตฺติยา’คมนํ ตสฺส, โส พฺยากาสิ ปรํปิ จฯ
[15]
สตฺตเม ทีวเสเยว, อาคมิสฺสติ ขตฺติโย;
พุทฺธสาสน เมตสฺส, วํสโช’ว ฐเปสฺสติฯ
[16]
สตฺตเม ทิวเสเยว, เต ปริพฺพาชเก ตหิํ;
ปตฺเต ทิสฺวาน ปุจฺฉิตฺวา, อมจฺจา เต วิชานิยฯ
[17]
ตํ ปณฺณุวาสุเทวํ เต, ลํการชฺเชน อปฺปยุํ;
มเหสิยา อภาวาโส, น ตาว อภิเสจยิฯ
[18]
อมิโตทนสกฺกสฺส, ปณฺฑุสกฺโก สุโต อหุ;
ญตฺวา วินาสํ สกฺยานํ, โส อาทาย สกํ ชนํฯ
[19]
คนฺตฺวา อญฺญาปเทเสน, คงฺคาปารํ ตหิํ ปุรํ;
มาเปตฺวา ตตฺถ กาเรสิ, รชฺชํ ตสฺส สุเต ลภิฯ
[20]
ธีตา กณิฏฺฐิตา อาสิ, ภทฺทกจฺจาน นามิกา;
สพฺพลกฺขณสมฺปนฺนา, สุรูปา อภิปตฺถิตาฯ
[21]
ตทตฺถํ สตฺตราชาโน, ปณฺณากาเร มหารเห;
เปเสสุํ ราชิโน ตสฺส, ภีโต ราชูหิ โส ปนฯ
[22]
ญตฺวาน โสตฺถิคมนํ, อภิเสกผลมฺปิ จ;
สหทฺวตฺติํส อิตฺถีหิ, นาวํ อาโรปิยา’สุตํฯ
[23]
คงฺคาย ขิปิ คณฺหาตุ, ปหุ เม ธีตรํ อิติ;
คเหตุํ เต น สกฺขิํสุ, นาวาสาปน สีฆคาฯ
[24]
ทุติเย ทิวเสเยว, โคณาคามก ปฏฺฏนํ;
ปตฺตาปพฺพชิตา การา, สพฺพา ตา ตตฺถ โอตรุํฯ
[25]
ปุจฺฉิตฺวา นครํ เอตฺถ, ตา กเมโนปยนฺติโย;
อุปติสฺสคามํ สมฺปตฺตา, เทวตา ปริปาลิตาฯ
[26]
เนมิตฺตกสฺส วจนํ, สุตฺวา ตตฺถา’คตา ตุ ตา;
ทิสฺวา อมจฺโจ ปุจฺฉิตฺวา, ญตฺวา รญฺโญ สมปฺปยิฯ
[27]
ตํ ปณฺฑุวาสุเทวํ เต, อมจฺจา สุทฺธพุทฺธิโน;
รชฺเช สมภิสิญฺจิํสุ, ปุณฺณสพฺพมโนรถํฯ
[28]
สุภทฺทกจฺจาน มโนมรูปินิํ;
มเหสีภาเว อภิสิญฺจิย’ตฺตโน;
สหคตา ตาย ปทาสิ อตฺตนา;
สหาคตานํ วสิ ภูมิโป สุขนฺตีฯ
สุชนปฺปสาท สํเวคตฺถาย กเต มหาวํเส
ปณฺฑุวาสุเทวาภิเสโก นาม
อฏฺฐโม ปริจฺเฉโทฯ
นวม ปริจฺเฉท
อภยาภิเสโก
[1]
มเหสี ชนยี ปุตฺเต, ทส เอกญฺจ ธีตรํ;
สพฺพเชฏฺโฐ’ภโย นาม, จิตฺตานาม กนิฏฺฐิกาฯ
[2]
ปสฺสิตฺวา ตํ วิยากํสุ, พฺราหฺมณา มนฺตปารคา;
‘‘รชฺชเหตุ สุโต อสฺสา, ฆาตยิสฺสติ มาตุเล’’ฯ
[3]
ฆาเตสฺสามิ กนิฏฺฐินฺติ, นิจฺฉิเต ภาตรา’ภโย;
วาเรสิ กาเล วาเสสุํ, เคหํ ตํ เอกถุณิเกฯ
[4]
รญฺโญ จ สิริคพฺเภน, ตสฺส ทฺวารมการยุํ;
อนฺโต ฐเปสุํ เอกญฺจ, ทาสิํ นรสตํ พหิฯ
[5]
รูเปนุ’มฺมาทยี นเร, ทิฏฺฐมตฺตาว สายโต;
ตโต อุมฺมาทจิตฺตา’ติ, นามํ โสปปทํ ลภิฯ
[6]
สุตฺวาน ลํกาคมนํ, ภทฺทกจฺจานเทวิยา;
มาตรา โจทิตา ปุตฺตา, ฐเปตฺเว’กญฺจ อาคมุํฯ
[7]
ทิสฺวาน เต ปณฺฑุวาสุ-เทวํ ลงฺกินฺทมาคตา;
ทิสฺวาน ตํ กนิฏฺฐิญฺจ, โรทิตฺวา สห ตาย จฯ
[8]
รญฺญา สุกตสกฺการา, รญฺโญ’นุญฺญาย จาริกํ;
จริํสุ ลํกาทีปมฺหิ, นิวสุญฺจ ยถารุจิํฯ
[9]