รญฺญา กตญฺญุนา เตน, ถูปการาปนาทิโต;
วิหาร มหนนฺตานิ, ปูเชตุํ รตนตฺตยํฯ
[25]
ปริจฺจตฺตธนาเน’ตฺถ, อนคฺฆานิ วิมุญฺจิย;
เสสานิ โหนฺติ เอกาย, อูนวีสติโกฏิโยฯ
[26]
โตคา ทสทฺธวิธ โทสวิทูสิตาปิ,
ปญฺญาวิเสส สหิเตหิ ชเนหิ ปตฺตา;
โหนฺเตว ปญฺจคุณโยค คหิตสารํ,
อิจฺจสฺส สารคหเณ มติมายเตยฺยาติฯ
สุชนปฺปสาทสํเวคตฺถาย กเต มหาวํเส
มริจวฏฺฏิกวิหารมโหนาม
ฉพฺพีสติโม ปริจฺเฉโทฯ
สตฺตวีสติม ปริจฺเฉท
โลหปาสาทมโห
[1]
ตโต ราชา วิจินฺเตสิ, วิสฺสุตํ สุสฺสุตํ สุตํ;
มหาปญฺโญ สทา ปุญฺโญ, ปญฺญาย กตนิจฺฉโยฯ
[2]
‘‘ทีปปฺปสาทโก เถโร, ราชิโน อยฺยกสฺส เม;
เอวํ กิราหนตฺตา เต, ทุฏฺฐคามณิภูปติฯ
[3]
มหาปุญฺโญ มหาถูปํ, โสณฺณมาลิํ มโนรมํ;
วีสํหตฺถสตํ อุจฺจํ, กาเรสฺสติ อนาคเตฯ
[4]
ปุโน อุโปสถาคารํ, นานารตนมณฺฑิตํ;
นวภูมํ กริตฺวาน, โลหปาสาท เมว จฯ
[5]
อิติ จินฺติย ภูมินฺโท, ลิขิตฺเววํ ฐปาปิตํ;
เปกฺขาเปนฺโต ราชเคเห, ฐิตํ เอว กรณฺฑเกฯ
[6]
โสวณฺณปฏฺฏํ ลทฺธาน, เลขํ ตตฺถ อวาจยิ;
‘‘จตฺตาลีสสตํ วสฺสํ, อติกฺกมฺม อนาคเตฯ
[7]
กากวณฺณสุโต ทุฏฺฐ-คามณิมนุชาธิโป;
อิทญฺจิทญฺจ เอวญฺจ, กาเรสฺสตี’’ติ วาจิตํฯ
[8]
สุตฺวา หฏฺโฐ อุทาเนตฺวา, อปฺโปฏฺเฐสิ มหีปติ;
ตโต ปาโต’ว คนฺตฺวาน, มหาเมฆวนํ สุภํฯ
[9]
สนฺนิปาตํ การยิตฺวา, ภิกฺขุสงฺฆสฺส อพฺรวิ;
‘‘วิมานตุลฺยํ ปาสาทํ, การยิสฺสามิ โว อหํฯ
[10]
ทิพฺพํ วิมานํ เปเสตฺวา, ตทา เลขํ อทาถ เม’’;
ภิกฺขุสงฺโฆ วิสชฺเชสิ, อฏฺฐ ขีณาสเว ตหิํฯ
[11]
กสฺสปมุนิโน กาเล, อโสโก นาม พฺราหฺมโณ;
อฏฺฐ สลากภตฺตานิ, สงฺฆสฺส ปริณามิยฯ
[12]
ภรณิํ นาม ทาสิํ โส, ‘‘นิจฺจํ เทหี’’ติ อพฺรวิ;
ทตฺวา สา ตานิ สกฺกจฺจํ, ยาวชีวํ ตโต จุตาฯ
[13]
อากาสฏฺฐวิมานมฺหิ, นิพฺพตฺติรุจิเร สุเภ;
อจฺฉรานํ สหสฺเสน, สทา’สิ ปริวาริตาฯ
[14]
ตสฺสา รตนปาสาโท, ทฺวาทสโยชนุคฺคโต;
โยชนานํ ปริกฺเขโป, จตฺตาลีสญฺจ อฏฺฐ จฯ
[15]
กูฏาคารสหสฺเสน, มณฺฑิโต นวภูมิโก;
สหสฺสคพฺภสมฺปนฺโน, ราชมาโน จตุมฺมุโขฯ
[16]
สหสฺสสงฺขสํวุตฺติ, สีหปญฺชร เนตฺตวา;
สกิงฺกณิกชาลาย, สชฺชิโต เวทิกาย จฯ
[17]
อมฺพลฏฺฐิกปาสาโท, ตสฺส มชฺเฌ ฐิโต อหุ;
สนฺตมโต ทิสฺสมาโน, ปคฺคหิตธชากุโลฯ
[18]
ตาวติํสญฺจ คจฺฉนฺตา, ทิสฺวา เถรํ ตเมว เต;
หิงฺคุเลน ตทา เลขํ, เลขยิตฺวา ปเฏ ตโตฯ
[19]
นิวตฺติตฺวาน อาคนฺตฺวา, ปฏํ สงฺฆสฺส ทสฺสยุํ;
สงฺโฆ ปฏํ คเหตฺวา ตํ, ปาเหสิ ราชสนฺติกํฯ
[20]
ตํ ทิสฺวา สุมโน ราชา, อาคมฺมาราม มุตฺตมํ;
อาเลขตุลฺยํ กาเรสิ, โลหปาสาท มุตฺตมํฯ
[21]
กมฺมารมฺภนกาเลว, จตุทฺวารมฺหิ โภควา;
อฏฺฐสตสหสฺสานิ, หิรญฺญานิ ฐปาปยิฯ
[22]
ปุฏสหสฺส วตฺถานิ, ทฺวาเร ทฺวาเร ฐปาปยิ;
คุฬ เตลสกฺขรมธุ-ปุรา จาเนก จาฏิโยฯ
[23]
‘‘อมูลกกมฺม เมตฺถ, น กาตพฺพ’’นฺติ ภาสิย;
อคฺฆาเปตฺวา กตํ กมฺมํ, เตสํ มูลมทาปยิฯ
[24]
หตฺถสตํ หตฺถสตํ, อาสิ เอเกก ปสฺสโต;
อุจฺจโต ตตฺตโกเยว, ปาสาโท หิ จตุมฺมุโขฯ
[25]
ตสฺมิํ ปาสาท เสฏฺฐสฺมิํ, อเหสุํ นวภูมิโย;
เอเกกิสฺสา ภูมิยา จ, กูฏาคารสตานิ จฯ
[26]
กูฏาคารานิ สพฺพานิ, สชฺฌุนา ขจิตา น’ยุํ;
ปวาลเวทิกา เตสํ, นานารตน ภูสิตาฯ
[27]
นานารตน จิตฺตานิ, ตาสํ ปทุมกานิ จ;
สชฺฌกิํกิณิกาปนฺติ-ปริกฺขิตฺตาว ตา อหุฯ
[28]
สหสฺสํ ตตฺถ ปาสาโท, คพฺภา อาสุํ สุสงฺขตา;
นานารตน ขจิตา, สีหปญฺชรเนตฺตวาฯ
[29]
นาริวาหนยานนฺตุ, สุตฺวา เวสฺสวณสฺส โส;
ตทา การมกาเรสิ, มชฺเฌ รตนมณฺฑปํฯ
[30]
สีหพฺยคฺฆาทิรูเปหิ, เทวตา รูปเกหิ จ;
อหุ รตนมโยเห’ส, ถมฺเภหิ จ วิภูสิโตฯ
[31]
มุตฺตาชาลปริกฺเขโป, มณฺฑปนฺเต สมนฺตโต;
ปวาลเวทิกา เจตฺถ, ปุพฺเพ วุตฺตวิธา อหุฯ
[32]
สตฺตรตน จิตฺตสฺส, เวมชฺเฌ มณฺฑปสฺส ตุ;
รุจิโร ทนฺตปลฺลงฺโก, รมฺโม ผลิกสนฺถโรฯ
[33]
ทนฺตมยาปสฺสเย’ตฺถ, สุวณฺณมย สูริโย;
สชฺฌุมเย จนฺทิมา จ, ตารา จ มุตฺตกา มยาฯ
[34]
นานารตน ปทุมานิ, ตตฺถ ตตฺถ ยถารหํ;
ชาตกานิ จ ตตฺเถว, อาสุํ โสณฺณลตนฺตเรฯ
[35]
มหคฺฆปจฺจตฺถรเณ, ปลฺลงฺเก’ติ มโนรเม;
มโนหรา’สิฏฺฐปิตา, รุจิรํ ทนฺตพีชนีฯ
[36]
ปวาลปาทุกา ตตฺถ, ผลิกมฺหิ ปติฏฺฐิตา;
เสตจฺฉตฺตํ สชฺฌุทณฺฑํ, ปลฺลงฺโก’ปริโสภถฯ
[37]
สตฺตรตน มยาเนตฺถ, อฏฺฐมงฺคลิกานิ จ;
จตุปฺปทานํ ปนฺตี จ, มณิมุตฺตนฺตรา อหุํฯ
[38]
รชตานญฺจ ฆณฺฏานํ, ปนฺตี ภตฺตนฺตลมฺพิตา;
ปาสาทฉตฺตปลฺลงฺก-มณฺฑปา’สุํ อนคฺฆิกาฯ
[39]
มหคฺฆ ปญฺญปาเปสิ, มญฺจปีฐํ ยถารหํ;
ตเถว ภูมตฺถรณํ, กมฺพลญฺจ มหารหํฯ
[40]
อาจาม กุมฺภิโสวณฺณา, อุลุงฺโก จ อหุ ตหิํ;
ปาสาท ปริโภเคสุ, เสเสสุ จ กถา’ วกาฯ
[41]
จารุปาการ ปริวาโร,
โส จตุทฺวารโกฏฺฐโก;
ปาสาโท’ลงฺกโต โสภิ,
ตาวติํส สภา วิยฯ
[42]
ตมฺพ โลหิฏฺฐกาเห’โส,
ปาสาโท ฉาทิโต อหุ;
โลห ปาสาท โวหาโร,
เตน ตสฺส อชายถฯ
[43]
นฏฺฐิเต โลหปาสาเท, โส สงฺฆํ สนฺนิปาตยิ;
ราชา สงฺโฆ สนฺนิปติ, มริจวฏฺฏิมเห วิยฯ
[44]
ปุถุชฺชนา’ว อฏฺฐํสุ, ภิกฺขู ปฐมภูมิยํ;
เตปิฏกา ทุติยาย, โสตาปนฺนาทโย ปนฯ
[45]
เอเก เกเยว อฏฺฐํสุ, ตติยาทีสุ ภูมิสุ;
อรหนฺโต จ อฏฺฐํสุ, อุทฺธํ จตูสุ ภูมิสุฯ
[46]
สงฺฆสฺส ทตฺวา ปาสาทํ, ทกฺขิณมฺพุปุรสฺสรํ;
ราชา’ทตฺถ มหาทานํ, สตฺตาหํ ปุพฺพกํ ปิยฯ
[47]
ปาสาท มหจตฺตานิ, มหาจาเคน ราชินา;
อนคฺฆานิ ฐเปตฺวาน, อเหสุํ ติํสโกฏิโยฯ
[48]
นิสฺสาเร ธนนิจเย วิเสสสารํ,
เย ทานํ ปริคณยนฺติ สาธุปญฺญา;
เต ทานํ วิปุลมเปต จิตฺตสงฺคา,
สตฺตานํ หิตปรมา ททนฺติ เอวํติฯ
สุชนปฺปสาทสํเวคตฺถาย กเต มหาวํเส
โลกหปาสาทมโห นาม
สตฺตวีสติโม ปริจฺเฉโทฯ
อฏฺฐวีสติม ปริจฺเฉท
มหา ถูปสาธน ลาโภ
[1]
ตโต สตสหสฺสํ โส, วิสฺสชฺเชตฺวา มหีปติ;
การาเปสิ มหาโพธิ-ปูชํ สุฬารมุตฺตมํฯ
[2]
ตโต ปุรํ ปวิสินฺโต, ถูปฐาเน นิเวสิตํ;
ปสฺสิตฺวาน สีลายูปํ, สริตฺวา ปุพฺพกํ สุติํฯ
[3]
‘‘กาเรสฺสามิ มหาถูปํ’’, อิติ หฏฺโฐ มหาตลํ;
อารุยฺห รตฺติํ ภุญฺชิตฺวา, สยิโต อิติ จินฺตยิฯ
[4]