เมนู

เอวเมวํ โข อหํ, ภิกฺขเว , นาญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ ยํ เอวํ ภาวิตํ พหุลีกตํ มุทุ จ โหติ กมฺมญฺญญฺจ ยถยิทํ จิตฺตํฯ จิตฺตํ, ภิกฺขเว, ภาวิตํ พหุลีกตํ มุทุ จ โหติ กมฺมญฺญญฺจ โหตี’’ติฯ สตฺตมํฯ

[48] ‘‘นาหํ , ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ ยํ เอวํ ลหุปริวตฺตํ ยถยิทํ จิตฺตํฯ ยาวญฺจิทํ, ภิกฺขเว, อุปมาปิ น สุกรา ยาว ลหุปริวตฺตํ จิตฺต’’นฺติฯ อฏฺฐมํฯ

[49] ‘‘ปภสฺสรมิทํ, ภิกฺขเว, จิตฺตํฯ ตญฺจ โข อาคนฺตุเกหิ อุปกฺกิเลเสหิ อุปกฺกิลิฏฺฐ’’นฺติฯ นวมํฯ

[50] ‘‘ปภสฺสรมิทํ, ภิกฺขเว, จิตฺตํฯ ตญฺจ โข อาคนฺตุเกหิ อุปกฺกิเลเสหิ วิปฺปมุตฺต’’นฺติฯ ทสมํฯ

ปณิหิตอจฺฉวคฺโค ปญฺจโมฯ

6. อจฺฉราสงฺฆาตวคฺโค

[51] ‘‘ปภสฺสรมิทํ , ภิกฺขเว, จิตฺตํฯ ตญฺจ โข อาคนฺตุเกหิ อุปกฺกิเลเสหิ อุปกฺกิลิฏฺฐํฯ ตํ อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน ยถาภูตํ นปฺปชานาติฯ ตสฺมา ‘อสฺสุตวโต ปุถุชฺชนสฺส จิตฺตภาวนา นตฺถี’ติ วทามี’’ติฯ ปฐมํฯ

[52] ‘‘ปภสฺสรมิทํ , ภิกฺขเว, จิตฺตํฯ ตญฺจ โข อาคนฺตุเกหิ อุปกฺกิเลเสหิ วิปฺปมุตฺตํฯ ตํ สุตวา อริยสาวโก ยถาภูตํ ปชานาติฯ ตสฺมา ‘สุตวโต อริยสาวกสฺส จิตฺตภาวนา อตฺถี’ติ วทามี’’ติฯ ทุติยํฯ

[53] ‘‘อจฺฉราสงฺฆาตมตฺตมฺปิ เจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เมตฺตาจิตฺตํ [เมตฺตํ จิตฺตํ (สี.), เมตฺตจิตฺตํ (สฺยา. กํ. ปี. ก.)] อาเสวติ; อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อริตฺตชฺฌาโน วิหรติ สตฺถุสาสนกโร โอวาทปติกโร, อโมฆํ รฏฺฐปิณฺฑํ ภุญฺชติ’ฯ โก ปน วาโท เย นํ พหุลีกโรนฺตี’’ติ! ตติยํฯ

[54] ‘‘อจฺฉราสงฺฆาตมตฺตมฺปิ เจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เมตฺตาจิตฺตํ ภาเวติ; อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อริตฺตชฺฌาโน วิหรติ สตฺถุสาสนกโร โอวาทปติกโร, อโมฆํ รฏฺฐปิณฺฑํ ภุญฺชติ’ฯ โก ปน วาโท เย นํ พหุลีกโรนฺตี’’ติ! จตุตฺถํฯ

[55] ‘‘อจฺฉราสงฺฆาตมตฺตมฺปิ เจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เมตฺตาจิตฺตํ มนสิ กโรติ; อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อริตฺตชฺฌาโน วิหรติ สตฺถุสาสนกโร โอวาทปติกโร อโมฆํ รฏฺฐปิณฺฑํ ภุญฺชติ’ฯ โก ปน วาโท เย นํ พหุลีกโรนฺตี’’ติ! ปญฺจมํฯ

[56] ‘‘เย เกจิ, ภิกฺขเว, ธมฺมา อกุสลา อกุสลภาคิยา อกุสลปกฺขิกา, สพฺเพ เต มโนปุพฺพงฺคมาฯ มโน เตสํ ธมฺมานํ ปฐมํ อุปฺปชฺชติ, อนฺวเทว อกุสลา ธมฺมา’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

[57] ‘‘เย เกจิ, ภิกฺขเว, ธมฺมา กุสลา กุสลภาคิยา กุสลปกฺขิกา, สพฺเพ เต มโนปุพฺพงฺคมาฯ มโน เตสํ ธมฺมานํ ปฐมํ อุปฺปชฺชติ, อนฺวเทว กุสลา ธมฺมา’’ติฯ สตฺตมํฯ

[58] ‘‘นาหํ, ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, ปมาโทฯ ปมตฺตสฺส, ภิกฺขเว, อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

[59] ‘‘นาหํ, ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, อปฺปมาโทฯ อปฺปมตฺตสฺส, ภิกฺขเว, อนุปฺปนฺนา เจว กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ นวมํฯ

[60] ‘‘นาหํ, ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, โกสชฺชํฯ กุสีตสฺส, ภิกฺขเว, อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ ทสมํฯ

อจฺฉราสงฺฆาตวคฺโค ฉฏฺโฐฯ

7. วีริยารมฺภาทิวคฺโค

[61] ‘‘นาหํ , ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, วีริยารมฺโภ [วิริยารมฺโภ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)]ฯ อารทฺธวีริยสฺส, ภิกฺขเว, อนุปฺปนฺนา เจว กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ ปฐมํฯ

[62] ‘‘นาหํ, ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, มหิจฺฉตาฯ มหิจฺฉสฺส, ภิกฺขเว, อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ ทุติยํฯ

[63] ‘‘นาหํ, ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, อปฺปิจฺฉตาฯ อปฺปิจฺฉสฺส, ภิกฺขเว, อนุปฺปนฺนา เจว กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ ตติยํฯ

[64] ‘‘นาหํ, ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, อสนฺตุฏฺฐิตาฯ อสนฺตุฏฺฐสฺส, ภิกฺขเว, อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ จตุตฺถํฯ

[65] ‘‘นาหํ, ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, สนฺตุฏฺฐิตาฯ สนฺตุฏฺฐสฺส, ภิกฺขเว, อนุปฺปนฺนา เจว กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ ปญฺจมํฯ

[66] ‘‘นาหํ , ภิกฺขเว, อญฺญํ เอกธมฺมมฺปิ สมนุปสฺสามิ เยน อนุปฺปนฺนา วา อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา วา กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ ยถยิทํ, ภิกฺขเว, อโยนิโสมนสิกาโรฯ อโยนิโส, ภิกฺขเว, มนสิ กโรโต อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ