เมนู

4. เจลสุตฺตํ

[1104] ‘‘อาทิตฺเต , ภิกฺขเว, เจเล วา สีเส วา กิมสฺส กรณีย’’นฺติ? ‘‘อาทิตฺเต, ภนฺเต, เจเล วา สีเส วา, ตสฺเสว เจลสฺส วา สีสสฺส วา นิพฺพาปนาย อธิมตฺโต ฉนฺโท จ วายาโม จ อุสฺสาโห จ อุสฺโสฬฺหี จ อปฺปฏิวานี จ สติ จ สมฺปชญฺญญฺจ กรณีย’’นฺติฯ

‘‘อาทิตฺตํ, ภิกฺขเว, เจลํ วา สีสํ วา อชฺฌุเปกฺขิตฺวา อมนสิกริตฺวา อนภิสเมตานํ จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ ยถาภูตํ อภิสมยาย อธิมตฺโต ฉนฺโท จ วายาโม จ อุสฺสาโห จ อุสฺโสฬฺหี จ อปฺปฏิวานี จ สติ จ สมฺปชญฺญญฺจ กรณียํฯ กตเมสํ จตุนฺนํ? ทุกฺขสฺส อริยสจฺจสฺส…เป.… ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย อริยสจฺจสฺสฯ

‘‘ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ โยโค กรณีโย…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ โยโค กรณีโย’’ติฯ จตุตฺถํฯ

5. สตฺติสตสุตฺตํ

[1105] ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปุริโส วสฺสสตายุโก วสฺสสตชีวีฯ ตเมนํ เอวํ วเทยฺย – ‘เอหมฺโภ ปุริส, ปุพฺพณฺหสมยํ ตํ สตฺติสเตน หนิสฺสนฺติ, มชฺฌนฺหิกสมยํ สตฺติสเตน หนิสฺสนฺติ, สายนฺหสมยํ สตฺติสเตน หนิสฺสนฺติฯ โส โข ตฺวํ, อมฺโภ ปุริส, ทิวเส ทิวเส ตีหิ ตีหิ สตฺติสเตหิ หญฺญมาโน วสฺสสตายุโก วสฺสสตชีวี วสฺสสตสฺส อจฺจเยน อนภิสเมตานิ จตฺตาริ อริยสจฺจานิ อภิสเมสฺสสี’’’ติฯ

‘‘อตฺถวสิเกน, ภิกฺขเว, กุลปุตฺเตน อลํ อุปคนฺตุํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? อนมตคฺโคยํ, ภิกฺขเว, สํสาโร; ปุพฺพา โกฏิ นปฺปญฺญายติ สตฺติปฺปหารานํ อสิปฺปหารานํ อุสุปฺปหารานํ ผรสุปฺปหารานํ [อสิปฺปหารานํ ผรสุปฺปหารานํ (ก.)]ฯ เอวญฺเจตํ, ภิกฺขเว, อสฺสฯ น โข ปนาหํ, ภิกฺขเว, สห ทุกฺเขน, สห โทมนสฺเสน จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ อภิสมยํ วทามิ; อปิ จาหํ, ภิกฺขเว, สหาว สุเขน, สหาว โสมนสฺเสน จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ อภิสมยํ วทามิฯ กตเมสํ จตุนฺนํ? ทุกฺขสฺส อริยสจฺจสฺส…เป.… ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย อริยสจฺจสฺสฯ

‘‘ตสฺมาติห , ภิกฺขเว, ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ โยโค กรณีโย…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ โยโค กรณีโย’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. ปาณสุตฺตํ

[1106] ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปุริโส ยํ อิมสฺมิํ ชมฺพุทีเป ติณกฏฺฐสาขาปลาสํ ตจฺเฉตฺวา เอกชฺฌํ สํหเรยฺย; เอกชฺฌํ สํหริตฺวา สูลํ กเรยฺยฯ สูลํ กริตฺวา เย มหาสมุทฺเท มหนฺตกา ปาณา เต มหนฺตเกสุ สูเลสุ อาวุเนยฺย, เย มหาสมุทฺเท มชฺฌิมกา ปาณา เต มชฺฌิมเกสุ สูเลสุ อาวุเนยฺย, เย มหาสมุทฺเท สุขุมกา ปาณา เต สุขุมเกสุ สูเลสุ อาวุเนยฺยฯ อปริยาทินฺนา จ, ภิกฺขเว, มหาสมุทฺเท โอฬาริกา ปาณา อสฺสุฯ

‘‘อถ อิมสฺมิํ ชมฺพุทีเป ติณกฏฺฐสาขาปลาสํ ปริกฺขยํ ปริยาทานํ คจฺเฉยฺยฯ อิโต พหุตรา โข, ภิกฺขเว, มหาสมุทฺเท สุขุมกา ปาณา, เย น สุกรา สูเลสุ อาวุนิตุํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? สุขุมตฺตา , ภิกฺขเว, อตฺตภาวสฺสฯ เอวํ มหา โข, ภิกฺขเว, อปาโยฯ เอวํ มหนฺตสฺมา โข, ภิกฺขเว, อปายสฺมา ปริมุตฺโต ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ ยถาภูตํ ปชานาติฯ

‘‘ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ โยโค กรณีโย…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ โยโค กรณีโย’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. ปฐมสูริยสุตฺตํ

[1107] ‘‘สูริยสฺส [สุริยสฺส (สี. สฺยา. กํ. ปี.)], ภิกฺขเว, อุทยโต เอตํ ปุพฺพงฺคมํ เอตํ ปุพฺพนิมิตฺตํ, ยทิทํ – อรุณุคฺคํฯ เอวเมว โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ ยถาภูตํ อภิสมยาย เอตํ ปุพฺพงฺคมํ เอตํ ปุพฺพนิมิตฺตํ, ยทิทํ – สมฺมาทิฏฺฐิฯ ตสฺเสตํ ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปาฏิกงฺขํ – ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ ยถาภูตํ ปชานิสฺสติ…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ ยถาภูตํ ปชานิสฺสติฯ

‘‘ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ โยโค กรณีโย…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ โยโค กรณีโย’’ติฯ สตฺตมํฯ