10. นนฺทิยสกฺกสุตฺตํ

[1036] เอกํ สมยํ ภควา สกฺเกสุ วิหรติ กปิลวตฺถุสฺมิํ นิคฺโรธาราเมฯ อถ โข นนฺทิโย สกฺโก เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข นนฺทิโย สกฺโก ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘ยสฺเสว นุ โข, ภนฺเต, อริยสาวกสฺส จตฺตาริ โสตาปตฺติยงฺคานิ สพฺเพน สพฺพํ สพฺพถา สพฺพํ นตฺถิ สฺเวว นุ โข, ภนฺเต, อริยสาวโก ปมาทวิหารี’’ติฯ

‘‘‘ยสฺส โข, นนฺทิย, จตฺตาริ โสตาปตฺติยงฺคานิ สพฺเพน สพฺพํ สพฺพถา สพฺพํ นตฺถิ ตมหํ พาหิโร ปุถุชฺชนปกฺเข ฐิโต’ติ วทามิฯ อปิ จ, นนฺทิย, ยถา อริยสาวโก ปมาทวิหารี เจว โหติ, อปฺปมาทวิหารี จ ตํ สุณาหิ, สาธุกํ มนสิ กโรหิ; ภาสิสฺสามี’’ติฯ ‘‘เอวํ , ภนฺเต’’ติ โข นนฺทิโย สกฺโก ภควโต ปจฺจสฺโสสิฯ ภควา เอตทโวจ –

‘‘กถญฺจ, นนฺทิย, อริยสาวโก ปมาทวิหารี โหติ? อิธ นนฺทิย, อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต โหติ – อิติปิ โส ภควา…เป.… สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติฯ โส เตน พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สนฺตุฏฺโฐ น อุตฺตริ วายมติ ทิวา ปวิเวกาย, รตฺติํ ปฏิสลฺลานายฯ ตสฺส เอวํ ปมตฺตสฺส วิหรโต ปาโมชฺชํ น โหติฯ ปาโมชฺเช อสติ, ปีติ น โหติฯ ปีติยา อสติ, ปสฺสทฺธิ น โหติฯ ปสฺสทฺธิยา อสติ, ทุกฺขํ วิหรติฯ ทุกฺขิโน จิตฺตํ น สมาธิยติฯ อสมาหิเต จิตฺเต ธมฺมา น ปาตุภวนฺติฯ ธมฺมานํ อปาตุภาวา ปมาทวิหารี ตฺเวว สงฺขฺยํ คจฺฉติฯ

‘‘ปุน จปรํ, นนฺทิย, อริยสาวโก ธมฺเม…เป.… สงฺเฆ…เป.… อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต โหติ อขณฺเฑหิ…เป.… สมาธิสํวตฺตนิเกหิฯ โส เตหิ อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สนฺตุฏฺโฐ น อุตฺตริ วายมติ ทิวา ปวิเวกาย รตฺติํ ปฏิสลฺลานายฯ ตสฺส เอวํ ปมตฺตสฺส วิหรโต ปาโมชฺชํ น โหติฯ ปาโมชฺเช อสติ, ปีติ น โหติฯ ปีติยา อสติ, ปสฺสทฺธิ น โหติฯ ปสฺสทฺธิยา อสติ, ทุกฺขํ วิหรติฯ ทุกฺขิโน จิตฺตํ น สมาธิยติ ฯ อสมาหิเต จิตฺเต ธมฺมา น ปาตุภวนฺติฯ ธมฺมานํ อปาตุภาวา ปมาทวิหารี ตฺเวว สงฺขฺยํ คจฺฉติฯ เอวํ โข, นนฺทิย, อริยสาวโก ปมาทวิหารี โหติฯ

‘‘กถญฺจ, นนฺทิย, อริยสาวโก อปฺปมาทวิหารี โหติ? อิธ, นนฺทิย, อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต โหติ – อิติปิ โส ภควา…เป.… สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติฯ โส เตน พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน อสนฺตุฏฺโฐ อุตฺตริ วายมติ ทิวา ปวิเวกาย รตฺติํ ปฏิสลฺลานายฯ ตสฺส เอวํ อปฺปมตฺตสฺส วิหรโต ปาโมชฺชํ ชายติฯ

ปมุทิตสฺส ปีติ ชายติฯ ปีติมนสฺส กาโย ปสฺสมฺภติฯ ปสฺสทฺธกาโย สุขํ เวทิยติฯ สุขิโน จิตฺตํ สมาธิยติฯ สมาหิเต จิตฺเต ธมฺมา ปาตุภวนฺติฯ ธมฺมานํ ปาตุภาวา อปฺปมาทวิหารี ตฺเวว สงฺขฺยํ คจฺฉติ ฯ

‘‘ปุน จปรํ, นนฺทิย, อริยสาวโก ธมฺเม…เป.… สงฺเฆ…เป.… อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต โหติ อขณฺเฑหิ…เป.… สมาธิสํวตฺตนิเกหิฯ โส เตหิ อริยกนฺเตหิ สีเลหิ อสนฺตุฏฺโฐ อุตฺตริ วายมติ ทิวา ปวิเวกาย รตฺติํ ปฏิสลฺลานาย ฯ ตสฺส เอวํ อปฺปมตฺตสฺส วิหรโต ปาโมชฺชํ ชายติฯ ปมุทิตสฺส ปีติ ชายติฯ ปีติมนสฺส กาโย ปสฺสมฺภติฯ ปสฺสทฺธกาโย สุขํ เวทิยติฯ สุขิโน จิตฺตํ สมาธิยติฯ สมาหิเต จิตฺเต ธมฺมา ปาตุภวนฺติฯ ธมฺมานํ ปาตุภาวา อปฺปมาทวิหารี ตฺเวว สงฺขฺยํ คจฺฉติฯ เอวํ โข, นนฺทิย, อริยสาวโก อปฺปมาทวิหารี โหตี’’ติฯ ทสมํฯ

ปุญฺญาภิสนฺทวคฺโค จตุตฺโถฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

อภิสนฺทา ตโย วุตฺตา, ทุเว เทวปทานิ จ;

สภาคตํ มหานาโม, วสฺสํ กาฬี จ นนฺทิยาติฯ

5. สคาถกปุญฺญาภิสนฺทวคฺโค

1. ปฐมอภิสนฺทสุตฺตํ

[1037] ‘‘จตฺตาโรเม , ภิกฺขเว, ปุญฺญาภิสนฺทา, กุสลาภิสนฺทา, สุขสฺสาหาราฯ กตเม จตฺตาโร? อิธ, ภิกฺขเว, อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต โหติ – อิติปิ โส ภควา…เป.… สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติฯ อยํ ปฐโม ปุญฺญาภิสนฺโท, กุสลาภิสนฺโท, สุขสฺสาหาโรฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, อริยสาวโก ธมฺเม…เป.… สงฺเฆ…เป.…ฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, อริยสาวโก อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต โหติ อขณฺเฑหิ…เป.… สมาธิสํวตฺตนิเกหิฯ