เมนู

‘‘ตทมินาเปตํ , อานนฺท, ปริยาเยน เวทิตพฺพํ ยถา สกลเมวิทํ พฺรหฺมจริยํ, ยทิทํ – กลฺยาณมิตฺตตา กลฺยาณสหายตา กลฺยาณสมฺปวงฺกตาฯ มมญฺหิ, อานนฺท, กลฺยาณมิตฺตํ อาคมฺม ชาติธมฺมา สตฺตา ชาติยา ปริมุจฺจนฺติ; ชราธมฺมา สตฺตา ชราย ปริมุจฺจนฺติ; มรณธมฺมา สตฺตา มรเณน ปริมุจฺจนฺติ; โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสธมฺมา สตฺตา โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาเสหิ ปริมุจฺจนฺติฯ อิมินา โข เอตํ, อานนฺท, ปริยาเยน เวทิตพฺพํ ยถา สกลเมวิทํ พฺรหฺมจริยํ, ยทิทํ – กลฺยาณมิตฺตตา กลฺยาณสหายตา กลฺยาณสมฺปวงฺกตา’’ติฯ ทุติยํฯ

3. สาริปุตฺตสุตฺตํ

[3] สาวตฺถินิทานํฯ อถ โข อายสฺมา สาริปุตฺโต เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา สาริปุตฺโต ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘สกลมิทํ, ภนฺเต, พฺรหฺมจริยํ, ยทิทํ – กลฺยาณมิตฺตตา กลฺยาณสหายตา กลฺยาณสมฺปวงฺกตา’’ติฯ

‘‘สาธุ สาธุ, สาริปุตฺต! สกลมิทํ, สาริปุตฺต, พฺรหฺมจริยํ, ยทิทํ – กลฺยาณมิตฺตตา กลฺยาณสหายตา กลฺยาณสมฺปวงฺกตาฯ กลฺยาณมิตฺตสฺเสตํ, สาริปุตฺต, ภิกฺขุโน ปาฏิกงฺขํ กลฺยาณสหายสฺส กลฺยาณสมฺปวงฺกสฺส – อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ ภาเวสฺสติ, อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ พหุลีกริสฺสติฯ กถญฺจ, สาริปุตฺต, ภิกฺขุ กลฺยาณมิตฺโต กลฺยาณสหาโย กลฺยาณสมฺปวงฺโก อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ ภาเวติ, อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ พหุลีกโรติ?

‘‘อิธ, สาริปุตฺต, ภิกฺขุ สมฺมาทิฏฺฐิํ ภาเวติ วิเวกนิสฺสิตํ วิราคนิสฺสิตํ นิโรธนิสฺสิตํ โวสฺสคฺคปริณามิํ…เป.… สมฺมาสมาธิํ ภาเวติ วิเวกนิสฺสิตํ วิราคนิสฺสิตํ นิโรธนิสฺสิตํ โวสฺสคฺคปริณามิํฯ เอวํ โข, สาริปุตฺต, ภิกฺขุ กลฺยาณมิตฺโต กลฺยาณสหาโย กลฺยาณสมฺปวงฺโก อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ ภาเวติ, อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ พหุลีกโรติฯ

‘‘ตทมินาเปตํ, สาริปุตฺต, ปริยาเยน เวทิตพฺพํ ยถา สกลมิทํ พฺรหฺมจริยํ, ยทิทํ – กลฺยาณมิตฺตตา กลฺยาณสหายตา กลฺยาณสมฺปวงฺกตาฯ

มมญฺหิ, สาริปุตฺต, กลฺยาณมิตฺตํ อาคมฺม ชาติธมฺมา สตฺตา ชาติยา ปริมุจฺจนฺติ; ชราธมฺมา สตฺตา ชราย ปริมุจฺจนฺติ; มรณธมฺมา สตฺตา มรเณน ปริมุจฺจนฺติ; โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสธมฺมา สตฺตา โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาเสหิ ปริมุจฺจนฺติฯ อิมินา โข เอตํ, สาริปุตฺต, ปริยาเยน เวทิตพฺพํ ยถา สกลมิทํ พฺรหฺมจริยํ, ยทิทํ – กลฺยาณมิตฺตตา กลฺยาณสหายตา กลฺยาณสมฺปวงฺกตา’’ติฯ ตติยํฯ

4. ชาณุสฺโสณิพฺราหฺมณสุตฺตํ

[4] สาวตฺถินิทานํฯ อถ โข อายสฺมา อานนฺโท ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย สาวตฺถิํ ปิณฺฑาย ปาวิสิฯ อทฺทสา โข อายสฺมา อานนฺโท ชาณุสฺโสณิํ พฺราหฺมณํ สพฺพเสเตน วฬวาภิรเถน [วฬภีรเถน (สี.)] สาวตฺถิยา นิยฺยายนฺตํฯ เสตา สุทํ อสฺสา ยุตฺตา โหนฺติ เสตาลงฺการา, เสโต รโถ, เสตปริวาโร, เสตา รสฺมิโย, เสตา ปโตทลฏฺฐิ, เสตํ ฉตฺตํ, เสตํ อุณฺหีสํ , เสตานิ วตฺถานิ, เสตา อุปาหนา, เสตาย สุทํ วาลพีชนิยา พีชียติฯ ตเมนํ ชโน ทิสฺวา เอวมาห – ‘‘พฺรหฺมํ วต, โภ, ยานํ! พฺรหฺมยานรูปํ วต, โภ’’ติ!!

อถ โข อายสฺมา อานนฺโท สาวตฺถิยํ ปิณฺฑาย จริตฺวา ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อานนฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ –

‘‘อิธาหํ, ภนฺเต, ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย สาวตฺถิํ ปิณฺฑาย ปาวิสิํฯ อทฺทสํ ขฺวาหํ, ภนฺเต, ชาณุสฺโสณิํ พฺราหฺมณํ สพฺพเสเตน วฬวาภิรเถน สาวตฺถิยา นิยฺยายนฺตํฯ เสตา สุทํ อสฺสา ยุตฺตา โหนฺติ เสตาลงฺการา, เสโต รโถ, เสตปริวาโร, เสตา รสฺมิโย, เสตา ปโตทลฏฺฐิ, เสตํ ฉตฺตํ, เสตํ อุณฺหีสํ, เสตานิ วตฺถานิ, เสตา อุปาหนา, เสตาย สุทํ วาลพีชนิยา พีชียติฯ ตเมนํ ชโน ทิสฺวา เอวมาห – ‘พฺรหฺมํ วต, โภ, ยานํ! พฺรหฺมยานรูปํ วต, โภ’ติ!! สกฺกา นุ โข, ภนฺเต, อิมสฺมิํ ธมฺมวินเย พฺรหฺมยานํ ปญฺญาเปตุ’’นฺติ?