กสิภารทฺวาชสุตฺต
ปุจฺฉา – ตตฺถาวุโส เอกาทสมํ มหากสฺสปาทีหิ โปราณธมฺมสํคาหกเถเรหิ สํคีตํ กสิภารทฺวาชสุตฺตํ ภควตา กตฺถ กํ อารพฺภ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ กถญฺจ ภาสิตํฯ
วิสฺสชฺชนา – มคเธสุ ภนฺเต ทกฺขิณาคิริสฺมิํ เอกนาฬายํ พฺราหฺมณคาเม กสิภารทฺวาชํ พฺราหฺมณํ อารพฺภ ภาสิตํฯ กสิภารทฺวาโช ภนฺเต พฺราหฺมโณ ภควนฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิฯ
‘‘กสฺสโก ปฏิชานาสิ, น จ ปสฺสามิ เต กสิํฯ กสฺสโก ปุจฺฉิโต พฺรูหิ, กถํ ชาเนมุ ตํ กสิ’’นฺติฯ ตสฺมิํ ภนฺเต วตฺถุสฺมิํ–
‘‘สทฺธา พีชํ ตโป วุฏฺฐิ, ปญฺญา เม ยุคนงฺคลํ;
หิรี อีสา มโน โยตฺตํ, สติ เม ผาลปาจนํฯ
กายคุตฺโต วจีคุตฺโต, อาหาเร อุทเร ยโต;
สจฺจํ กโรมิ นิทฺทานํ, โสรจฺจํ เม ปโมจนํฯ
วีริยํ เม ธุรโธรยฺหํ, โยคกฺเขมาธิวาหนํ;
คจฺฉติ อนิวตฺตนฺตํ, ยตฺถ คนฺตฺวา น โสจติฯ
เอวเมสา กสี กฏฺฐา, สา โหติ อมตปฺผลา;
เอตํ กสิํ กสิตฺวาน, สพฺพทุกฺขา ปมุจฺจตี’’ติฯ
เอวํ โข ภนฺเต ภควตา ภาสิตํฯ
กสฺสโก ปฏิชานาสิ, น จ ปสฺสามิ เต กสิํ;
กสฺสโก ปุจฺฉิโต พฺรูหิ, กถํ ชาเนมุ ตํ กสิํฯ
สทฺธา พีชํ ตโป วุฏฺฐิ, ปญฺญา เม ยุคนงฺคลํ;
หิรี อีสา มโน โยตฺตํ, สติ เม ผาลปาจนํฯ
ปุจฺฉา – อิมญฺจ ปนาวุโส ธมฺมเทสนํ สุตฺวา โส กสิภารทฺวาโช พฺราหฺมโณ อิมสฺมิํ ธมฺมวินเย ปสนฺโน กีทิสํ ปสนฺนาการมกาสิฯ
วิสฺสชฺชนา – อิมญฺจ ปน ภนฺเต ธมฺมเทสนํ สุตฺวา กสิภารทฺวาโช พฺราหฺมโณ ‘‘อภิกฺกนฺตํ โภ โคตม, อภิกฺกนฺตํ โภ โคตมา’’ติเอวมาทินา อิมสฺมิํ ธมฺมวินเย ปสนฺโน ปสนฺนาการมกาสิฯ
เสยฺยถาปิ โภ โคตม อุกฺกุชฺชิตํ วา นิกฺกุชฺเชยฺยฯ
อุทยสุตฺต
ปุจฺฉา – อุทยสุตฺตํ ปนาวุโส ภควตา กตฺถ กํ อารพฺภ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ กถญฺจ ภาสิตํฯ
วิสฺสชฺชนา – สาวตฺถิยํ ภนฺเต อุทยํ พฺราหฺมณํ อารพฺภ ภาสิตํฯ อุทโย ภนฺเต พฺราหฺมโณ ภควนฺตํ เอตทโวจ ‘‘ปกฏฺฐโกยํ สมโณ โคตโม ปุนปฺปุนํ อาคจฺฉตี’’ติฯ ตสฺมิํ ภนฺเต วตฺถุสฺมิํ–
ปุนปฺปุนญฺเจว วปนฺติ พีชํ, ปุนปฺปุนํ วสฺสติ เทวราชา;
ปุนปฺปุนํ เขตฺตํ กสนฺติ กสฺสกา, ปุนปฺปุนํ ธญฺญมุเปติ รฏฺฐํฯ
เอวมาทินา ภนฺเต ภควตา ภาสิตํฯ