เตเนตํ ญายติ ‘‘สุตฺตนฺตาภิธมฺเมสุ มหาอฏฺฐกถาโต อญฺญา มหาปจฺจริอาทินามิกา โปราณิกา สีหฬฏฺฐกถาโย เจว อนฺธกฏฺฐกถา จ นตฺถี’’ติฯ ยาว วสภราชกาลา (609-653) ปน ปากฏานํ สีหฬิกตฺเถรานํ วินิจฺฉโย จ วาทา จ วตฺถูนิ จ เอตาสุปิ ทิสฺสนฺติเยวาติฯ
อภิธมฺมฏฺฐกถากรณํ
อฏฺฐสาลินิํ ปน สมฺโมหวิโนทนิญฺจ ธาตุกถาทิปญฺจปกรณสฺส อฏฺฐกถญฺจาติ ติสฺโส อภิธมฺมฏฺฐกถาโย อตฺตนา สทิสนาเมน โสตตฺถกีคนฺถการเกน พุทฺธโฆสภิกฺขุนา อายาจิโต อกาสิฯ วุตฺตญฺเหตํ ตาสุ –
‘‘วิสุทฺธาจารสีเลน, นิปุณามลพุทฺธินา;
ภิกฺขุนา พุทฺธโฆเสน, สกฺกจฺจํ อภิยาจิโต’’ติ [ธ. ส. อฏฺฐ. คนฺถารมฺภกถา] จฯ
‘‘พุทฺธโฆโสติ ครูหิ คหิตนามเธยฺเยน เถเรน กตา
อยํ อฏฺฐสาลินี นาม ธมฺมสงฺคหฏฺฐกถา’’ติ [ธ. ส. อฏฺฐ. นิคมนกถา] จฯ
‘‘อตฺถปฺปกาสนตฺถํ, ตสฺสาหํ ยาจิโต ฐิตคุเณน;
ยตินา อทนฺธคตินา, สุพุทฺธินา พุทฺธโฆเสนฯ
ยํ อารภิํ รจยิตุํ, อฏฺฐกถํ สุนิปุเณสุ อตฺเถสุ;
สมฺโมหวิโนทนโต, สมฺโมหวิโนทนิํ นามา’’ติ [วิภ. อฏฺฐ. นิคมนกถา] จฯ
‘‘พุทฺธโฆโสติ ครูหิ คหิตนามเธยฺเยน เถเรน กตา
อยํ สมฺโมหวิโนทนี นาม วิภงฺคฏฺฐกถา’’ติ [วิภ. อฏฺฐ. นิคมนกถา] จฯ
อิมาสุ ปน ตีสุ ปญฺจปกรณฏฺฐกถาย นามวิเสโส นตฺถิ อายาจโก จ น ปกาสิโต, เกวลํ อตฺตโน สทฺธาย เอว สญฺโจทิเตน อาจริยพุทฺธโฆเสน สา กตา วิย ทิสฺสติฯ วุตฺตญฺเหตํ ตสฺสา นิคมเน –