เมนู

10. ขณิกกถาวณฺณนา

[906-907] ปถวิยาทิรูเปสูติ อเนกกลาปสมุทายภูเตสุ สสมฺภารปถวีอาทิรูเปสุฯ ตตฺถ หิ เกสุจิ ปุริมุปฺปนฺเนสุ ฐิเตสุ เกสญฺจิ ตทญฺเญสํ อุปฺปาโท, ตโต ปุริมนฺตรุปฺปนฺนานํ เกสญฺจิ นิโรโธ โหติ เอเกกกลาปรูเปสุ สมานุปฺปาทนิโรธตฺตา เตสํฯ เอวํ ปติฏฺฐานนฺติ เอวํ วุตฺตปฺปกาเรน อสมานุปฺปาทนิโรเธน ปพนฺเธน ปติฏฺฐานปวตฺตีติ อตฺโถฯ สา ปนายํ ยถาวุตฺตา ปวตฺติ กสฺมา รูปสนฺตติยา เอวาติ อาห ‘‘น หิ รูปาน’’นฺติอาทิฯ ตสฺสตฺโถ – ยทิ สพฺเพ สงฺขตธมฺมา สมานกฺขณา, ตถา สติ อรูปสนฺตติยา วิย รูปสนฺตติยาปิ อนนฺตราทิปจฺจเยน วิธินา ปวตฺติ สิยา, น เจตํ อตฺถิฯ ยทิ สิยา, จิตฺตกฺขเณ จิตฺตกฺขเณ ปถวีอาทีนํ อุปฺปาทนิโรเธหิ ภวิตพฺพนฺติฯ

ขณิกกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

พาวีสติมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

23. เตวีสติมวคฺโค

1. เอกาธิปฺปายกถาวณฺณนา

[908] เอก-สทฺโท อญฺญตฺโถปิ โหติ ‘‘อิตฺเถเก อภิวทนฺตี’’ติอาทีสุ วิย, อญฺญตฺตญฺเจตฺถ ราคาธิปฺปายโต เวทิตพฺพํ, ปุถุชฺชนสฺส ปน สฉนฺทราคปริโภคภาวโต อาห ‘‘ราคาธิปฺปายโต อญฺญาธิปฺปาโยวาติ วุตฺตํ โหตี’’ติฯ โก ปน โส อญฺญาธิปฺปาโยติ? กรุณาธิปฺปาโยฯ เตน วุตฺตํ ‘‘กรุณาธิปฺปาเยน เอกาธิปฺปาโย’’ติฯ อยญฺจ นโย อิตฺถิยา ชีวิตรกฺขณตฺถํ การุญฺเญน มโนรถํ ปูเรนฺตสฺส โพธิสตฺตสฺส สํวรวินาโส น โหตีติ เอวํวาทินํ ปรวาทิํ สนฺธาย วุตฺโต, ปณิธานาธิปฺปายวาทินํ ปน สนฺธาย ‘‘เอโก อธิปฺปาโยติ เอตฺถา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ปุตฺตมุขทสฺสนาธิปฺปาโยปิ เอตฺเถว สงฺคหํ คโตติ ทฏฺฐพฺพํฯ เอกโตภาเวติ สหภาเวฯ

เอกาธิปฺปายกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ