4. อนุสยาอนารมฺมณาติกถาวณฺณนา

[554-556] ‘‘อิมสฺมิํ สตี’’ติ อิมินา มคฺเคน อนิรุทฺธตาปิ สงฺคหิตาติ อาห ‘‘อปฺปหีนตฺตาว อตฺถีติ วุจฺจตี’’ติฯ น ปน วิชฺชมานตฺตาติ อวธารเณน นิวตฺติตํ ทสฺเสติ, วิชฺชมานตฺตา ธรมานตฺตา ขณตฺตยสมงฺคิภาวโตติ อตฺโถฯ

อนุสยาอนารมฺมณาติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5. ญาณํอนารมฺมณนฺติกถาวณฺณนา

[557-558] ยสฺส อธิคตตฺตา อรหโต ปริญฺเญยฺยาทีสุ อนวเสสโต สมฺโมโห วิคโต, ตํ อคฺคมคฺคญาณํ สนฺธาย ‘‘มคฺคญาณสฺสา’’ติ วทนฺติฯ ยสฺมา ตสฺส สพฺพสฺส สโตการิตา วิย สมฺปชานการิตา, ตสฺมา เตน ญาเณน โส ญาณีฯ สติปญฺญาเวปุลฺลปฺปตฺโต หิ โส อุตฺตมปุริโสฯ

ญาณํอนารมฺมณนฺติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. วิตกฺกานุปติตกถาวณฺณนา

[562] ทฺวีหิปีติ ทฺวีหิ วิเสเสหิ, วิเสเสน วิเสสํ อกตฺวาติ อตฺโถฯ

วิตกฺกานุปติตกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. วิตกฺกวิปฺผารสทฺทกถาวณฺณนา

[563] สพฺพโสติ สพฺพปฺปการโต, โส ปน ปกาโร ปวตฺติฏฺฐานกาลวเสน คเหตพฺโพติ อาห ‘‘สพฺพตฺถ สพฺพทา วา’’ติฯ เต จ ฐานกาลา ‘‘วิตกฺกยโต’’ติอาทิวจนโต จิตฺตวิเสสวเสน คเหตพฺพาติ วุตฺตํ ‘‘สวิตกฺกจิตฺเตสู’’ติฯ ‘‘วิตกฺเกตฺวา วาจํ ภินฺทตี’’ติ สุตฺตปทํ อโยนิโส คเหตฺวา ‘‘วิตกฺกวิปฺผารมตฺตํ สทฺโท’’ติ อาหฯ

วิตกฺกวิปฺผารสทฺทกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. นยถาจิตฺตสฺสวาจาติกถาวณฺณนา

[565] มุสาวาโท น โหตีติ วุตฺตํ อนาปตฺตีติ สมฺพนฺโธฯ

นยถาจิตฺตสฺสวาจาติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. อตีตานาคตสมนฺนาคตกถาวณฺณนา

[568-570] สมนฺนาคตปญฺญตฺติยาติ สมงฺคิภาวปญฺญตฺติยาฯ เตเนวาห ‘‘ปจฺจุปฺปนฺนธมฺมสมงฺคี สมนฺนาคโตติ วุจฺจตี’’ติฯ ปฏิลาภปญฺญตฺติยาติ อธิคมนปญฺญตฺติยาฯ อยนฺติ ‘‘สมนฺนาคโต’’ติ วุจฺจมานปุคฺคลสฺส โย ตถา วตฺตพฺพากาโร, อยํ สมนฺนาคตปญฺญตฺติ นามฯ เอส นโย เสเสสุปิฯ

อตีตานาคตสมนฺนาคตกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นวมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. ทสมวคฺโค