1. พลกถาวณฺณนา

[354] นิทฺเทสโตติ ‘‘อฏฺฐานเมตํ อนวกาโส’’ติอาทินา นิทฺทิฏฺฐปฺปการโตฯ โส ปน ยสฺมา วิตฺถาโร โหติ, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘วิตฺถารโต’’ติฯ สพฺพํ กิเลสาวรณาทิํ, ตเมว ปจฺเจกํ ปวตฺติอาการเภทโต สพฺพาการํฯ ‘‘สพฺพ’’นฺติ หิ อิทํ สรูปโต คหณํ, ‘‘สพฺพาการโต’’ติ ปวตฺติอาการเภทโตฯ ภควา หิ ธมฺเม ชานนฺโต เตสํ อาการเภเท อนวเสเสตฺวาว ชานาติฯ ยถาห ‘‘สพฺเพ ธมฺมา สพฺพาการโต พุทฺธสฺส ภควโต ญาณมุเข อาปาถํ อาคจฺฉนฺตี’’ติ (มหานิ. 156; จูฬนิ. โมฆราชมาณวปุจฺฉานิทฺเทส 85; ปฏิ. ม. 3.5)ฯ อุทฺเทสโตติ เอกเทสโตฯ เอกเทโส จ วิตฺถาโร น โหตีติ อาห ‘‘สงฺเขปโต’’ติฯ ยถา ชานนฺตีติ สมฺพนฺโธฯ อุทฺเทสมตฺเตนปีติ ทิฏฺฐิคตยถาภูตญาณาทิปฺปเภทานํ อาสยาทีนํ อุทฺเทสมตฺเตนปิฯ เตนาห ‘‘อินฺทฺริยานํ ติกฺขมุทุภาวชานนมตฺตํ สนฺธายา’’ติฯ เถเรนาติ อนุรุทฺธตฺเถเรนฯ เอวเมวาติ อุทฺเทสโต ฐานาทิมตฺตชานนากาเรเนวฯ สฺวายมตฺโถ สกวาทินาปิ อิจฺฉิโตเยวาติ อาห ‘‘กถมยํ โจเทตพฺโพ สิยา’’ติฯ

[356] เสเสสูติ อินฺทฺริยปโรปริยตฺตญาณโต เสเสสุฯ ปฏิกฺเขโปติ อสาธารณตาปฏิกฺเขโปฯ นนุ จ เสสานํ อสาธารณตาปิ อตฺถีติ โจทนํ สนฺธายาห ‘‘ฐานา…เป.… อธิปฺปาโย’’ติฯ

พลกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ