เมนู

1. นตุมฺหากํสุตฺตํ

[33] สาวตฺถินิทานํ ฯ ‘‘ยํ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ กิญฺจ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ? รูปํ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ เวทนา น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ สา โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ สญฺญา น ตุมฺหากํ… สงฺขารา น ตุมฺหากํ, เต ปชหถฯ เต โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสนฺติฯ วิญฺญาณํ น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติ’’ฯ

‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ยํ อิมสฺมิํ เชตวเน ติณกฏฺฐสาขาปลาสํ ตํ ชโน หเรยฺย วา ฑเหยฺย วา ยถาปจฺจยํ วา กเรยฺยฯ อปิ นุ ตุมฺหากํ เอวมสฺส – ‘อมฺเห ชโน หรติ วา ฑหติ วา ยถาปจฺจยํ วา กโรตี’’’ติ? ‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ ‘‘ตํ กิสฺส เหตุ’’? ‘‘น หิ โน เอตํ, ภนฺเต, อตฺตา วา อตฺตนิยํ วา’’ติฯ ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, รูปํ น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ เวทนา น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ สา โว ปหีนา หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ สญฺญา น ตุมฺหากํ… สงฺขารา น ตุมฺหากํ… วิญฺญาณํ น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสตี’’ติฯ ปฐมํฯ

2. ทุติยนตุมฺหากํสุตฺตํ

[34] สาวตฺถินิทานํ ฯ ‘‘ยํ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ กิญฺจ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ? รูปํ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ เวทนา น ตุมฺหากํ… สญฺญา น ตุมฺหากํ… สงฺขารา น ตุมฺหากํ… วิญฺญาณํ น ตุมฺหากํ, ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสติฯ ยํ, ภิกฺขเว, น ตุมฺหากํ ตํ ปชหถฯ ตํ โว ปหีนํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสตี’’ติฯ ทุติยํฯ

3. อญฺญตรภิกฺขุสุตฺตํ

[35] สาวตฺถินิทานํฯ อถ โข อญฺญตโร ภิกฺขุ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข โส ภิกฺขุ ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘สาธุ เม, ภนฺเต, ภควา สํขิตฺเตน ธมฺมํ เทเสตุ; ยมหํ ภควโต ธมฺมํ สุตฺวา เอโก วูปกฏฺโฐ, อปฺปมตฺโต อาตาปี ปหิตตฺโต วิหเรยฺย’’นฺติฯ ‘‘ยํ โข, ภิกฺขุ, อนุเสติ, เตน สงฺขํ คจฺฉติ; ยํ นานุเสติ, น เตน สงฺขํ คจฺฉตี’’ติฯ ‘‘อญฺญาตํ, ภควา; อญฺญาตํ, สุคตา’’ติฯ

‘‘ยถา กถํ ปน ตฺวํ, ภิกฺขุ, มยา สํขิตฺเตน ภาสิตสฺส วิตฺถาเรน อตฺถํ อาชานาสี’’ติ? ‘‘รูปํ เจ, ภนฺเต, อนุเสติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ เวทนํ เจ อนุเสติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ สญฺญํ เจ อนุเสติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ สงฺขาเร เจ อนุเสติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ วิญฺญาณํ เจ อนุเสติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ รูปํ เจ, ภนฺเต, นานุเสติ น เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ เวทนํ เจ… สญฺญํ เจ… สงฺขาเร เจ… วิญฺญาณํ เจ นานุเสติ น เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ อิมสฺส ขฺวาหํ, ภนฺเต, ภควตา สํขิตฺเตน ภาสิตสฺส เอวํ วิตฺถาเรน อตฺถํ อาชานามี’’ติฯ

‘‘สาธุ สาธุ, ภิกฺขุ! สาธุ โข ตฺวํ, ภิกฺขุ, มยา สํขิตฺเตน ภาสิตสฺส วิตฺถาเรน อตฺถํ อาชานาสิฯ รูปํ เจ, ภิกฺขุ, อนุเสติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ เวทนํ เจ… สญฺญํ เจ… สงฺขาเร เจ… วิญฺญาณํ เจ อนุเสติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ รูปํ เจ, ภิกฺขุ, นานุเสติ น เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ เวทนํ เจ… สญฺญํ เจ… สงฺขาเร เจ… วิญฺญาณํ เจ นานุเสติ น เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ อิมสฺส โข, ภิกฺขุ, มยา สํขิตฺเตน, ภาสิตสฺส เอวํ วิตฺถาเรน อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ’’ติฯ

อถ โข โส ภิกฺขุ ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทิตฺวา อนุโมทิตฺวา อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิฯ

อถ โข โส ภิกฺขุ เอโก วูปกฏฺโฐ อปฺปมตฺโต อาตาปี ปหิตตฺโต วิหรนฺโต นจิรสฺเสว – ยสฺสตฺถาย กุลปุตฺตา สมฺมเทว อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชนฺติ ตทนุตฺตรํ – พฺรหฺมจริยปริโยสานํ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสิฯ ‘‘ขีณา ชาติ, วุสิตํ พฺรหฺมจริยํ, กตํ กรณียํ, นาปรํ อิตฺถตฺตายา’’ติ อพฺภญฺญาสิฯ อญฺญตโร จ ปน โส ภิกฺขุ อรหตํ อโหสีติฯ ตติยํฯ