เมนู

2. ทุติยสมุทยธมฺมสุตฺตํ

[127] เอกํ สมยํ อายสฺมา จ สาริปุตฺโต อายสฺมา จ มหาโกฏฺฐิโก พาราณสิยํ วิหรนฺติ อิสิปตเน มิคทาเยฯ อถ โข อายสฺมา มหาโกฏฺฐิโก สายนฺหสมยํ ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโต…เป.… เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา มหาโกฏฺฐิโก อายสฺมนฺตํ สาริปุตฺตํ เอตทโวจ – ‘‘‘อวิชฺชา, อวิชฺชา’ติ, อาวุโส สาริปุตฺต, วุจฺจติฯ กตมา นุ โข, อาวุโส, อวิชฺชา, กิตฺตาวตา จ อวิชฺชาคโต โหตี’’ติ?

‘‘อิธาวุโส อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน สมุทยธมฺมํ รูปํ ‘สมุทยธมฺมํ รูป’นฺติ ยถาภูตํ นปฺปชานาติ; วยธมฺมํ รูปํ…เป.… ‘สมุทยวยธมฺมํ รูป’นฺติ ยถาภูตํ นปฺปชานาติฯ สมุทยธมฺมํ เวทนํ…เป.… วยธมฺมํ เวทนํ…เป.… ‘สมุทยวยธมฺมา เวทนา’ติ ยถาภูตํ นปฺปชานาติฯ สมุทยธมฺมํ สญฺญํ…เป.… สมุทยธมฺเม สงฺขาเร…เป.… วยธมฺเม สงฺขาเร…เป.… สมุทยวยธมฺเม สงฺขาเร ‘สมุทยวยธมฺมา สงฺขารา’ติ ยถาภูตํ นปฺปชานาติฯ สมุทยธมฺมํ วิญฺญาณํ…เป.… สมุทยวยธมฺมํ วิญฺญาณํ ‘สมุทยวยธมฺมํ วิญฺญาณ’นฺติ ยถาภูตํ นปฺปชานาติฯ อยํ วุจฺจติ, อาวุโส, อวิชฺชา; เอตฺตาวตา จ อวิชฺชาคโต โหตี’’ติฯ ทุติยํฯ

3. ตติยสมุทยธมฺมสุตฺตํ

[128] เอกํ สมยํ อายสฺมา จ สาริปุตฺโต อายสฺมา จ มหาโกฏฺฐิโก พาราณสิยํ วิหรนฺติ อิสิปตเน มิคทาเย…เป.… เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา มหาโกฏฺฐิโก อายสฺมนฺตํ สาริปุตฺตํ เอตทโวจ – ‘‘‘วิชฺชา, วิชฺชา’ติ, อาวุโส สาริปุตฺต, วุจฺจติฯ กตมา นุ โข, อาวุโส, วิชฺชา, กิตฺตาวตา จ วิชฺชาคโต โหตี’’ติ?

‘‘อิธาวุโส, สุตวา อริยสาวโก สมุทยธมฺมํ รูปํ ‘สมุทยธมฺมํ รูป’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ; วยธมฺมํ รูปํ…เป.… สมุทยวยธมฺมํ รูปํ ‘สมุทยวยธมฺมํ รูป’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ; สมุทยธมฺมํ เวทนํ…เป.… สมุทยวยธมฺมา เวทนา … สมุทยธมฺมํ สญฺญํ…เป.… สมุทยธมฺเม สงฺขาเร… วยธมฺเม สงฺขาเร… สมุทยวยธมฺเม สงฺขาเร ‘สมุทยวยธมฺมา สงฺขารา’ติ ยถาภูตํ ปชานาติฯ สมุทยธมฺมํ วิญฺญาณํ… วยธมฺมํ วิญฺญาณํ… สมุทยวยธมฺมํ วิญฺญาณํ ‘สมุทยวยธมฺมํ วิญฺญาณ’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติฯ อยํ วุจฺจตาวุโส, วิชฺชา; เอตฺตาวตา จ วิชฺชาคโต โหตี’’ติฯ ตติยํฯ