10. สีลวนฺตสุตฺตํ

[122] เอกํ สมยํ อายสฺมา จ สาริปุตฺโต อายสฺมา จ มหาโกฏฺฐิโก [มหาโกฏฺฐิโต (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] พาราณสิยํ วิหรนฺติ อิสิปตเน มิคทาเยฯ อถ โข อายสฺมา มหาโกฏฺฐิโก สายนฺหสมยํ ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโต เยนายสฺมา สาริปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ…เป.… เอตทโวจ – ‘‘สีลวตาวุโส, สาริปุตฺต, ภิกฺขุนา กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิกาตพฺพา’’ติ? ‘‘สีลวตาวุโส, โกฏฺฐิก, ภิกฺขุนา ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต ทุกฺขโต โรคโต คณฺฑโต สลฺลโต อฆโต อาพาธโต ปรโต ปโลกโต สุญฺญโต อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ กตเม ปญฺจ? เสยฺยถิทํ – รูปุปาทานกฺขนฺโธ, เวทนุปาทานกฺขนฺโธ, สญฺญุปาทานกฺขนฺโธ, สงฺขารุปาทานกฺขนฺโธ, วิญฺญาณุปาทานกฺขนฺโธฯ สีลวตาวุโส, โกฏฺฐิก, ภิกฺขุนา อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต ทุกฺขโต โรคโต คณฺฑโต สลฺลโต อฆโต อาพาธโต ปรโต ปโลกโต สุญฺญโต อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ ฐานํ โข ปเนตํ, อาวุโส, วิชฺชติ ยํ สีลวา ภิกฺขุ อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กโรนฺโต โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกเรยฺยา’’ติฯ

‘‘โสตาปนฺเนน ปนาวุโส สาริปุตฺต, ภิกฺขุนา กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิ กาตพฺพา’’ติ? ‘‘โสตาปนฺเนนปิ โข, อาวุโส โกฏฺฐิก, ภิกฺขุนา อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ ฐานํ โข ปเนตํ, อาวุโส, วิชฺชติ ยํ โสตาปนฺโน ภิกฺขุ อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กโรนฺโต สกทาคามิผลํ สจฺฉิกเรยฺยา’’ติฯ

‘‘สกทาคามินา ปนาวุโส สาริปุตฺต, ภิกฺขุนา กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิ กาตพฺพา’’ติ? ‘‘สกทาคามินาปิ โข, อาวุโส โกฏฺฐิก, ภิกฺขุนา อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ ฐานํ โข ปเนตํ, อาวุโส, วิชฺชติ ยํ สกทาคามี ภิกฺขุ อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กโรนฺโต อนาคามิผลํ สจฺฉิกเรยฺยา’’ติฯ

‘‘อนาคามินา ปนาวุโส สาริปุตฺต, ภิกฺขุนา กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิ กาตพฺพา’’ติ? ‘‘อนาคามินาปิ โข, อาวุโส โกฏฺฐิก, ภิกฺขุนา อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ ฐานํ โข ปเนตํ, อาวุโส, วิชฺชติ ยํ อนาคามี ภิกฺขุ อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กโรนฺโต อรหตฺตํ สจฺฉิกเรยฺยา’’ติฯ

‘‘อรหตา ปนาวุโส สาริปุตฺต, กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิ กาตพฺพา’’ติ? ‘‘อรหตาปิ โข, อาวุโส โกฏฺฐิก, อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต โรคโต คณฺฑโต สลฺลโต อฆโต อาพาธโต ปรโต ปโลกโต สุญฺญโต อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ นตฺถิ, ขฺวาวุโส, อรหโต อุตฺตริ กรณียํ กตสฺส วา ปติจโย ; อปิ จ อิเม ธมฺมา ภาวิตา พหุลีกตา ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารา เจว สํวตฺตนฺติ สติสมฺปชญฺญา จา’’ติฯ ทสมํฯ

11. สุตวนฺตสุตฺตํ

[123] เอกํ สมยํ อายสฺมา จ สาริปุตฺโต อายสฺมา จ มหาโกฏฺฐิโก พาราณสิยํ วิหรนฺติ อิสิปตเน มิคทาเยฯ อถ โข อายสฺมา มหาโกฏฺฐิโก สายนฺหสมยํ ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโต เยนายสฺมา สาริปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา…เป.… เอตทโวจ –

‘‘สุตวตาวุโส สาริปุตฺต, ภิกฺขุนา กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิ กาตพฺพา’’ติ? ‘‘สุตวตาวุโส โกฏฺฐิก, ภิกฺขุนา ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ กตเม ปญฺจ? เสยฺยถิทํ – รูปุปาทานกฺขนฺโธ…เป.… วิญฺญาณุปาทานกฺขนฺโธฯ สุตวตาวุโส โกฏฺฐิก, ภิกฺขุนา อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ ฐานํ โข ปเนตํ, อาวุโส, วิชฺชติ – ยํ สุตวา ภิกฺขุ อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กโรนฺโต โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกเรยฺยา’’ติฯ