เมนู

7-11. สญฺญาสุตฺตาทิวณฺณนา

[27-31] สตฺตเม อนิจฺจาติ อนุปสฺสติ เอตายาติ อนิจฺจานุปสฺสนาฯ ตถาปวตฺตวิปสฺสนา ปน ยสฺมา อตฺตนา สหคตสญฺญาย ภาวิตาย ภาวิตา เอว โหติ, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘อนิจฺจานุปสฺสนาทีหิ สหคตสญฺญา’’ติฯ อิมา สตฺต โลกิยวิปสฺสนาปิ โหนฺติ ‘‘อนิจฺจ’’นฺติอาทินา ปวตฺตนโตฯ ‘‘เอตํ สนฺตํ เอตํ ปณีตํ ยทิทํ สพฺพสงฺขารสมโถ’’ติ อาคตวเสน ปเนตฺถ ทฺเว โลกุตฺตรา โหนฺตีติ เวทิตพฺพาฯ ‘‘วิราโค นิโรโธ’’ติ หิ ตตฺถ นิพฺพานํ วุตฺตนฺติ อิธ วิราคสญฺญา, ตา วุตฺตสญฺญา นิพฺพานารมฺมณาปิ สิยุํฯ เสสเมตฺถ สุวิญฺเญยฺยเมวฯ อฏฺฐมาทีนิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ

สญฺญาสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

วชฺชิสตฺตกวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. เทวตาวคฺโค

5. ปฐมมิตฺตสุตฺตวณฺณนา

[36] จตุตฺถสฺส ปญฺจเม อตฺตโน คุยฺหํ ตสฺส อาวิกโรตีติ อตฺตโน คุยฺหํ นิคฺคุหิตุํ ยุตฺตกถํ อญฺญสฺส อกเถตฺวา ตสฺเสว อาจิกฺขติฯ ตสฺส คุยฺหํ อญฺเญสํ นาจิกฺขตีติ เตน กถิตคุยฺหํ ยถา อญฺเญ น ชานนฺติ, เอวํ อนาวิกโรนฺโต ฉาเทติฯ

ปฐมมิตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

6-11. ทุติยมิตฺตสุตฺตาทิวณฺณนา

[37-42] ฉฏฺเฐ ปิโย จ โหติ มนาโป จาติ กลฺยาณมิตฺตลกฺขณํ ทสฺสิตํฯ กลฺยาณมิตฺโต หิ สทฺธาสมฺปนฺโน จ โหติ สีลสมฺปนฺโน สุตสมฺปนฺโน จาคสมฺปนฺโน วีริยสมฺปนฺโน สติสมฺปนฺโน สมาธิสมฺปนฺโน ปญฺญาสมฺปนฺโนฯ ตตฺถ สทฺธาสมฺปตฺติยา สทฺทหติ ตถาคตสฺส สมฺโพธิํ กมฺมญฺจ กมฺมผลญฺจ, เตน สมฺโพธิยา เหตุภูตํ สตฺเตสุ หิตสุขํ น ปริจฺจชติ ฯ สีลสมฺปตฺติยา สตฺตานํ ปิโย โหติ ครุ ภาวนีโย โจทโก ปาปครหี วตฺตา วจนกฺขโมฯ สุตสมฺปตฺติยา สจฺจปฏิจฺจสมุปฺปาทาทิปฏิสํยุตฺตานํ คมฺภีรานํ กถานํ กตฺตา โหติฯ จาคสมฺปตฺติยา อปฺปิจฺโฉ โหติ สนฺตุฏฺโฐ ปวิวิตฺโต อสํสฏฺโฐฯ วีริยสมฺปตฺติยา อารทฺธวีริโย โหติ อตฺตหิตปรหิตปฏิปตฺติยํฯ สติสมฺปตฺติยา อุปฏฺฐิตสฺสตี โหติฯ สมาธิสมฺปตฺติยา อวิกฺขิตฺโต โหติ สมาหิตจิโตฯ ปญฺญาสมฺปตฺติยา อวิปรีตํ ปชานาติฯ โส สติยา กุสลากุสลานํ ธมฺมานํ คติโย สมนฺเนสมาโน ปญฺญาย สตฺตานํ หิตาหิตํ ยถาภูตํ ชานิตฺวา สมาธินา ตตฺถ เอกคฺคจิตฺโต หุตฺวา วีริเยน สตฺเต อหิเต นิเสเธตฺวา หิเต นิโยเชติฯ เตน วุตฺตํ ‘‘ปิโย…เป.… นิโยเชตี’’ติฯ สตฺตมาทีนิ อุตฺตานตฺถานิฯ

ทุติยมิตฺตสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

เทวตาวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5. มหายญฺญวคฺโค

1. สตฺตวิญฺญาณฏฺฐิติสุตฺตวณฺณนา

[44] ปญฺจมสฺส ปฐเม ยสฺมา นิทสฺสนตฺเถ นิปาโต (ที. นิ. ฏี. 2.127) ตสฺมา เสยฺยถาปิ มนุสฺสาติ ยถา มนุสฺสาติ วุตฺตํ โหติฯ วิเสโส โหติเยว สติปิ พาหิรสฺส การณสฺส อเภเท อชฺฌตฺติกสฺส ภินฺนตฺตาฯ นานตฺตํ กาเย เอเตสํ, นานตฺโต วา กาโย เอเตสนฺติ นานตฺตกายาฯ อิมินา นเยน เสสปเทสุปิ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ เนสนฺติ มนุสฺสานํฯ นานตฺตา สญฺญา เอเตสํ อตฺถีติ นานตฺตสญฺญิโนฯ สุขสมุสฺสยโต วินิปาโต เอเตสํ อตฺถีติ วินิปาติกา สติปิ เทวภาเว ทิพฺพสมฺปตฺติยา อภาวโตฯ อปาเยสุ วา คโต นตฺถิ นิปาโต เอเตสนฺติ วินิปาติกาฯ เตนาห ‘‘จตุอปายวินิมุตฺตา’’ติฯ ปิยงฺกรมาตาทีนํ วิยาติ ปิยงฺกรมาตา กิร ยกฺขินี ปจฺจูสสมเย อนุรุทฺธตฺเถรสฺส ธมฺมํ สชฺฌายโต สุตฺวา –