3. อุคฺคหสุตฺตวณฺณนา

[33] ตติเย สพฺพปฐมํ อุฏฺฐานสีลาติ รตฺติยา วิภายนเวลาย สามิเก ปริชเน เสยฺยาย อวุฏฺฐิเต สพฺพปฐมํ อุฏฺฐานสีลาฯ สามิกํ ทิสฺวา นิสินฺนาสนโต อคฺคิทฑฺฒา วิย ปฐมเมว วุฏฺฐหนฺตีติ วา ปุพฺพุฏฺฐายินิโยฯ กิํการนฺติ กิํกรณียํ, กิํกรณภาเวน ปุจฺฉิตฺวา กาตพฺพเวยฺยาวจฺจนฺติ อตฺโถฯ ตํ ปฏิสฺสุณนฺตา วิจรนฺตีติ กิํการปฺปฏิสฺสาวินิโยฯ มนาปํเยว กิริยํ กโรนฺติ สีเลนาติ มนาปจารินิโยฯ ปิยเมว วทนฺติ สีเลนาติ ปิยวาทินิโยฯ

ตตฺรุปายายาติ ตตฺร กมฺเม สาเธตพฺพอุปายภูตาย วีมํสายฯ เตนาห ‘‘ตสฺมิํ อุณฺณากปฺปาสสํวิธาเน’’ติอาทิฯ อลํ กาตุนฺติ กาตุํ สมตฺถาฯ อลํ สํวิธาตุนฺติ วิจาเรตุํ สมตฺถาฯ เตนาห ‘‘อลํ กาตุํ อลํ สํวิธาตุนฺติ อตฺตนา กาตุมฺปิ ปเรหิ การาเปตุมฺปี’’ติอาทิฯ เสสเมตฺถ สุวิญฺเญยฺยเมวฯ

อุคฺคหสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4-5. สีหเสนาปติสุตฺตาทิวณฺณนา

[34-35] จตุตฺเถ สนฺทิฏฺฐิกนฺติ อสมฺปรายิกตาย สามํ ทฏฺฐพฺพํฯ สยํ อนุภวิตพฺพํ อตฺตปจฺจกฺขํ ทิฏฺฐธมฺมิกนฺติ อตฺโถฯ น สทฺธามตฺตเกเนว ติฏฺฐตีติ ‘‘ทานํ นาม สาธุ สุนฺทรํ, พุทฺธาทีหิ ปณฺฑิเตหิ ปสตฺถ’’นฺติ เอวํ สทฺธามตฺตเกเนว น ติฏฺฐติฯ ยํ ทานํ เทตีติ ยํ เทยฺยธมฺมํ ปรสฺส เทติฯ ตสฺส ปติ หุตฺวาติ ตพฺพิสยํ โลภํ สุฏฺฐุ อภิภวนฺโต ตสฺส อธิปติ หุตฺวา เทติฯ เตน อนธิภวนียตฺตา น ทาโส น สหาโยติฯ ตตฺถ ตทุภยํ อนฺวยโต พฺยติเรกโต จ ทสฺเสตุํ ‘‘โย หี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ทาโส หุตฺวา เทติ ตณฺหาทาสพฺยสฺส อุปคตตฺตาฯ สหาโย หุตฺวา เทติ ตสฺส ปิยภาวาวิสฺสชฺชนโตฯ สามี หุตฺวา เทติ ตตฺถ ตณฺหาทาสพฺยโต อตฺตานํ โมเจตฺวา อภิภุยฺย ปวตฺตนโตฯ อถ วา โย ทานสีลตาย ทายโก ปุคฺคโล, โส ทาเน ปวตฺติเภเทน ทานทาโส, ทานสหาโย, ทานปตีติ ติปฺปกาโร โหติฯ ตทสฺส ติปฺปการตํ วิภชิตฺวา ทสฺเสตุํ ‘‘โย หี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ทาตพฺพฏฺเฐน ทานํ, อนฺนปานาทิฯ