เมนู

อตฺถีติ สทา สํวิชฺชตีติ อตฺโถฯ สีทตีติ นสฺสติฯ สํสยปริวิตกฺกวเสนาติ ‘‘กิํ นุ โข อหํ สิยํ, น สิย’’นฺติ เอวํ ปริวิตกฺกวเสนฯ ปตฺถนากปฺปนวเสนาติ ‘‘อปิ นาม สาธุ ปนาหํ สิย’’นฺติ เอวํ ปตฺถนาย กปฺปนวเสนฯ สุทฺธสีสาติ ตณฺหามานทิฏฺฐีนํ สาธารณา สีสาฯ ‘‘อิตฺถํ เอวํ อญฺญถา’’ติ วุตฺตสฺส วิเสสสฺส อนิสฺสิตตฺตา ‘‘สุทฺธสีสา’’ติ วุตฺตาฯ ตตฺถ ทิฏฺฐิสีเสหิ ทิฏฺฐิยา คหิตาย ตทวินาภาวินี ตณฺหา ทสฺสิตา, จตูหิ สีเสหิ ทฺวาทสหิ จ สีสมูลเกหิ มานทิฏฺฐีหิ อยเมว ตณฺหา ทสฺสิตาติ อาห ‘‘เอวเมเต…เป.… ตณฺหาวิจริตธมฺมา เวทิตพฺพา’’ติฯ นนุ จ มานทิฏฺฐิคฺคาโหปิ อิธาธิปฺเปโต, ยโต ‘‘ตณฺหามานทิฏฺฐิวเสน สมูหคฺคาโห’’ติ อฏฺฐกถายํ วุตฺตํ, ตสฺมา กถํ ตณฺหาวิจริตานีติ อิทํ วจนํ? วุจฺจเต – ทิฏฺฐิมาเนสุปิ ตณฺหาวิจริตานีติ วจนํ อญฺญมญฺญํ วิปฺปโยคีนํ ทิฏฺฐิมานานํ ตณฺหาย อวิปฺปโยคานํ ตํมูลกตฺตา ตปฺปธานตาย กตนฺติ เวทิตพฺพํฯ ทสมํ อุตฺตานเมวฯ

ตณฺหาสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

มหาวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

จตุตฺถปณฺณาสกํ นิฏฺฐิตํฯ

5. ปญฺจมปณฺณาสกํ

(21) 1. สปฺปุริสวคฺโค

1-10. สิกฺขาปทสุตฺตาทิวณฺณนา

[201-210] ปญฺจมสฺส ปฐเม อสปฺปุริโสติ ลามกปุริโสฯ ปาณํ อติปาเตตีติ ปาณาติปาตีฯ อทินฺนํ อาทิยตีติ อทินฺนาทายีฯ กาเมสุ มิจฺฉา จรตีติ กาเมสุมิจฺฉาจารีฯ มุสา วทตีติ มุสาวาทีฯ สุราเมรยมชฺชปมาเท ติฏฺฐตีติ สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐายีฯ ปาณาติปาเต สมาทเปตีติ ยถา ปาณํ อติปาเตติ, ตถา นํ ตตฺถ คหณํ คณฺหาเปติฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ อยํ วุจฺจตีติ อยํ เอวรูโป ปุคฺคโล ยสฺมา สยํกเตน จ ทุสฺสีลฺเยน สมนฺนาคโต, ยญฺจ สมาทปิเตน กตํ, ตโต อุปฑฺฒสฺส ทายาโท, ตสฺมา ‘‘อสปฺปุริเสน อสปฺปุริสตโร’’ติ วุจฺจติฯ สปฺปุริโสติ อุตฺตมปุริโสฯ สปฺปุริเสน สปฺปุริสตโรติ อตฺตนา จ กเตน สุสีลฺเยน สมนฺนาคตตฺตา ยญฺจ สมาทปิโต กโรติ, ตโต อุปฑฺฒสฺส ทายาทตฺตา อุตฺตมปุริเสน อุตฺตมปุริสตโรฯ เอตฺถ จ ปเรน กตํ ทุสฺสีลฺยํ สุสีลฺยํ วา อาณตฺติยา อตฺตนา จ วจิปฺปโยเคน กตนฺติ อาณาปนวเสน ปสุตปาปสฺส ปุญฺญสฺส วา ทายาโท ‘‘ตโต อุปฑฺฒสฺส ทายาโท’’ติ วุตฺโตฯ ทุติยาทีนิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ

สิกฺขาปทสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

สปฺปุริสวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

[211-220] ทุติโย ปริสาวคฺโค อุตฺตานตฺโถเยวฯ