ลปิตํ ลปตีติ ลปิตลาปโนฯ อตฺตปจฺจกฺขโต ญตฺวาติ อิมินา เตสํ วิชฺชานํ ปฏิลทฺธภาวํ ทีเปติฯ

ติกณฺณสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. ชาณุสฺโสณิสุตฺตวณฺณนา

[60] นวเม เทยฺยธมฺมสฺเสตํ นามนฺติ ยาคํ กโรนฺเตน ทาตพฺพเทยฺยธมฺมํ สนฺธาย วทติ ตทญฺญสฺส ปาฬิยํ เทยฺยธมฺมคฺคหเณเนว คหิตตฺตาฯ มตกภตฺตนฺติ มตเก อุทฺทิสฺส ทาตพฺพภตฺตํ, ปิตุปิณฺฑนฺติ วุตฺตํ โหติฯ วรปุริสานนฺติ วิสิฏฺฐปุริสานํ, อุตฺตมปุริสานนฺติ อตฺโถฯ สพฺพเมตํ ทานนฺติ ยถาวุตฺตเภทํ ยญฺญสทฺธาทิทานํฯ

ชาณุสฺโสณิสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. สงฺคารวสุตฺตวณฺณนา

[61] ทสเม ชิณฺณานํ หตฺถิสาลาทีนํ ปฏิสงฺขรณํ ปุน ปากติกกรณํ ชิณฺณปฏิสงฺขรณํ , ตสฺส การโก ชิณฺณปฏิสงฺขรณการโกฯ พาหิรสมเยติ สตฺถุสาสนโต พาหิเร อญฺญติตฺถิยสมเยฯ สพฺพจตุกฺเกนาติอาทีสุ สพฺเพสุ ทฺวิปทจตุปฺปทาทิเภเทสุ ปาเณสุ เอเกกสฺมิํ จตฺตาโร จตฺตาโร ปาเณ วธิตฺวา ยชิตพฺพํ ยญฺญํ สพฺพจตุกฺกํ นามฯ เสเสสุปิ อิมินา นเยน อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ ยสฺส วา ตสฺส วาติ นิสฺสกฺเก สามิวจนนฺติ อาห ‘‘ยสฺมา วา ตสฺมา วา’’ติฯ เอวมสฺสายนฺติ เอตฺถ อสฺสูติ นิปาตมตฺตนฺติ อาห ‘‘เอวํ สนฺเตปิ อย’’นฺติฯ

วฑฺเฒนฺโตติ ปฏฺฐเปนฺโตฯ มคฺคพฺรหฺมจริยสฺส โอคธํ มูลํ ปติฏฺฐาภูตํ พฺรหฺมจริโยคธํฯ เตนาห ‘‘อรหตฺตมคฺคสงฺขาตสฺสา’’ติอาทิฯ อุกฺกฏฺฐนิทฺเทเสน เจตฺถ อรหตฺตมคฺคสฺเสว คหณํ กตนฺติ ทฏฺฐพฺพํฯ อุตฺตมํ ปติฏฺฐาภูตํ อารมฺมณูปนิสฺสยภาเวนฯ

อปฺเปหิ เวยฺยาวจฺจกราทีหิ อตฺโถ เอติสฺสาติ อปฺปฏฺฐา ตฺถ-การสฺส ฏฺฐ-การํ กตฺวาฯ เตนาห ‘‘ยตฺถ พหู’’ติอาทิฯ