เมนู

ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

องฺคุตฺตรนิกาเย

ทุกนิปาต-ฏีกา

1. ปฐมปณฺณาสกํ

1. กมฺมการณวคฺโค

1. วชฺชสุตฺตวณฺณนา

[1] ทุกนิปาตสฺส ปฐเม ปหารสาธนตฺถนฺติ ทณฺฑปฺปหารสฺส สุขสิทฺธิ-อตฺถํฯ กญฺชิโต นิพฺพตฺตํ กญฺชิยํ, อารนาลํ, ยํ พิลงฺคนฺติปิ วุจฺจติ, ตํ ยตฺถ สิญฺจติ, สา กญฺชิยอุกฺขลิกา พิลงฺคถาลิกา, ตํสทิสํ การณํ พิลงฺคถาลิกํฯ สีสกฏาหํ อุปฺปาเฏตฺวาติ อโยคุฬปฺปเวสปฺปมาณํ ฉิทฺทํ กตฺวาฯ สงฺขมุณฺฑกมฺมการณนฺติ สงฺขํ วิย มุณฺฑกรณํ กมฺมการณํฯ ราหุมุขกมฺมการณนฺติ ราหุมุขคตสูริยสทิสกมฺมการณํฯ

โชติมาลิกนฺติ โชติมาลวนฺตํ กมฺมการณํฯ หตฺถปชฺโชติกนฺติ หตฺถสฺส ปชฺโชตนกมฺมการณํฯ เอรกวตฺตกมฺมการณนฺติ เอรกวตฺตสทิเส สรีรโต จมฺมวตฺเต อุปฺปาฏนกมฺมการณํฯ จีรกวาสิกกมฺมการณนฺติ สรีรโต อุปฺปาฏิตวตฺตจีรเกหิ นิวาสาปนกมฺมการณํฯ ตํ กโรนฺตา ยถา คีวโต ปฏฺฐาย วทฺเธ กนฺติตฺวา กฏิยํ ฐเปนฺติ, เอวํ โคปฺผกโต ปฏฺฐาย กนฺติตฺวาปิ กฏิยเมว ฐเปนฺติฯ

อฏฺฐกถายํ ปน ‘‘กฏิโต ปฏฺฐาย กนฺติตฺวา โคปฺผเกสุ ฐเปนฺตี’’ติ วุตฺตํฯ เอเณยฺยกกมฺมการณนฺติ เอณิมิคสทิสกมฺมการณํฯ อยวลยานิ ทตฺวาติ อยวลยานิ ปฏิมุญฺจิตฺวาฯ อยสูลานิ โกฏฺเฏนฺตีติ กปฺปรชณฺณุกโกฏีสุ อยสูลานิ ปเวเสนฺติฯ นฺติ ตํ ตถากตกมฺมการณํ สตฺตํฯ

พฬิสมํสิกนฺติ พลิเสหิ มํสุปฺปาฏนกมฺมการณํฯ กหาปณิกนฺติ กหาปณมตฺตโส ฉินฺทนกมฺมการณํฯ โกฏฺเฏนฺตีติ ฉินฺทนฺติฯ ขาราปตจฺฉิกนฺติ ตจฺเฉตฺวา ขาราปสิญฺจนกมฺมการณํฯ ปลิฆปริวตฺติกนฺติ ปลิฆสฺส วิย ปริวตฺตนกมฺมการณํฯ เอกาพทฺธํ กโรนฺติ อยสูลสฺส โกฏฺฏเนนฯ ปลาลปีฐกนฺติ ปลาลปีฐสฺส วิย สรีรสฺส สํเวลฺลนกมฺมการณํฯ การณิกาติ ฆาตนการกาฯ ปลาลวฏฺฏิํ วิย กตฺวาติ ยถา ปลาลปีฐํ กโรนฺตา ปลาลํ วฏฺฏิํ กตฺวา สํเวลฺลนวเสน ปุน เวเฐนฺติ, เอวํ กโรนฺตีติ อตฺโถฯ ฉาตกสุนเขหีติ ขุทฺทเกหิ โกเลยฺยกสุนเขหิฯ เต หิ พลวนฺตา ชวโยคา สูรา จ โหนฺติฯ สหสฺสภณฺฑิกนฺติ สหสฺสตฺถวิกํฯ

ยาหนฺติ ยํ อหํฯ นฺติ จ การณวจนํฯ เตนาห ‘‘เยน อห’’นฺติฯ ฉินฺนมูลเกติ ตณฺหามูลสฺส อุจฺฉินฺนตฺตา สญฺฉินฺนมูลเกฯ

วชฺชสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ