เมนู

6. อุปวาณสุตฺตวณฺณนา

[26] วฏฺฏทุกฺขเมว กถิตํ อิตรทุกฺขสฺสปิ วิปากสฺส สงฺคณฺหนโตฯ

อุปวาณสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. ปจฺจยสุตฺตวณฺณนา

[27] ปฏิปาฏิยาติ ปฏิปาฏิยา ฐปเนนฯ จตุสจฺจโยชนํ ทสฺเสตุํ ปริโยสาน…เป.… อาทิ วุตฺตํฯ ทุกฺขสจฺจวเสนาติ ปริญฺเญยฺยภาววเสนฯ ชรามรณาปเทเสน หิ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา วุตฺตา, เต จสฺส อตฺตโน ผลสฺส ปจฺจยา น โหนฺติฯ ตํ สนฺธาย วุตฺตํ ‘‘ปจฺจยํ ชานาตี’’ติฯ วิเนยฺยชฺฌาสยวเสน เหตฺถ เทสนา ปวตฺตาฯ สมฺปนฺโนติ สมนฺนาคโตฯ อาคโตติ อุปคโต, อธิคโตติ อตฺโถฯ ปสฺสตีติ ปจฺจเวกฺขณญาเณน ปจฺจกฺขโต ปสฺสติ, มคฺคปญฺญาย เอวํ อสมฺโมหปฏิเวธวเสน ปสฺสติฯ มคฺคญาเณเนว, น ผลญาเณนฯ ธมฺมโสตํ สมาปนฺโนติ อริยธมฺมโสตํ สมฺมเทว อาปนฺโน ปตฺโตฯ อนเย นอิริยนโต, อเย จ อิริยนโต, สเทวเกน จ โลเกน ‘‘สรณ’’นฺติ อกรณียโต อริยปกฺขํ ภชนฺโต ปุถุชฺชนภูมิํ อติกฺกนฺโตฯ นิพฺเพธิกปญฺญายาติ จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ นิพฺพิชฺฌนกปญฺญายฯ อาหจฺจ ติฏฺฐติ มคฺคกฺขเณ, ผลกฺขเณ ปน อาหจฺจ ฐิโต นามฯ

ปจฺจยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. ภิกฺขุสุตฺตวณฺณนา

[28] อุตฺตานเมว สพฺพโสว สตฺตเม อาคตนยตฺตา, วิเนยฺยชฺฌาสยวเสน หิ อิทํ สุตฺตํ สตฺถารา อญฺญสฺมิํ อาสเน เทสิตํ, ปริสาย วิวฏฺเฏน สาตฺถิกาติ สตฺถุ เทสนา อาคตาติ อยํ ปฏิคฺคาหกาธีนา โหตีติ ธมฺมคารเวน สงฺคหํ อาโรเปนฺติเยวฯ

ภิกฺขุสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. สมณพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา

[29] อกฺขรภาณกานนฺติ อกฺขรรุจีนํฯ อุปสคฺเคน ปทวฑฺฒนมฺปิ รุจฺจนฺติฯ เตนาห ‘‘เต หี’’ติอาทิฯ

สมณพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. ทุติยสมณพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา

[30] ทฺวีสุ สุตฺเตสูติ นวมทสมสุตฺเตสุฯ

ทุติยสมณพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ทสพลวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. กฬารขตฺติยวคฺโค

1. ภูตสุตฺตวณฺณนา

[31] อชิตมาณเวนาติ โสฬสสุ พาวริยพฺราหฺมณปริจารเกสุ ‘‘อชิโต’’ติ ลทฺธนาเมน มาณเวนฯ สงฺขา วุจฺจติ ปญฺญา, สงฺขาตา ปริญฺญาตา ธมฺมา เยสํ เต สงฺขาตธมฺมา, ปฏิวิทฺธสจฺจา ขีณาสวาฯ เสกฺขา ปน วิปากสฺส อปริญฺญาตตฺตา ‘‘สงฺขาตธมฺมา’’ติ น วุจฺจนฺติฯ เสกฺขธมฺมสมนฺนาคเมน เต เสกฺขาฯ เต ปน กามํ ปุคฺคลปฏิลาภวเสน อเนกสหสฺสาว โหนฺติ, จตุมคฺคเหฏฺฐิมผลตฺตยสฺส ปน วเสน ตํสมงฺคิตาสามญฺเญน น สตฺตชนโต อุทฺธนฺติ อาห ‘‘สตฺต ชเน’’ติ นิยเมตฺวา วิเสเสติฯ สํกิเลสวชฺชํ, ตโต วา อตฺตานํ วิย วิเนยฺยโลกํ นิปาติ รกฺขตีติ นิปโก, ตสฺส ภาโว เนปกฺกํ, ญาณนฺติ อาห ‘‘เนปกฺกํ วุจฺจติ ปญฺญา, ตาย สมนฺนาคตตฺตา นิปโก’’ติฯ

‘‘โก นุ โข อิมสฺส ปญฺหสฺส อตฺโถ’’ติ จินฺเตนฺโต ปญฺหาย กงฺขติ นามฯ ‘‘กถํ พฺยากรมาโน นุ โข สตฺถุ อชฺฌาสยํ น วิโรเธมี’’ติ จินฺเตนฺโต อชฺฌาสยํ กงฺขติ นามฯ