6. อุปวาณสุตฺตวณฺณนา

[26] วฏฺฏทุกฺขเมว กถิตํ อิตรทุกฺขสฺสปิ วิปากสฺส สงฺคณฺหนโตฯ

อุปวาณสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. ปจฺจยสุตฺตวณฺณนา

[27] ปฏิปาฏิยาติ ปฏิปาฏิยา ฐปเนนฯ จตุสจฺจโยชนํ ทสฺเสตุํ ปริโยสาน…เป.… อาทิ วุตฺตํฯ ทุกฺขสจฺจวเสนาติ ปริญฺเญยฺยภาววเสนฯ ชรามรณาปเทเสน หิ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา วุตฺตา, เต จสฺส อตฺตโน ผลสฺส ปจฺจยา น โหนฺติฯ ตํ สนฺธาย วุตฺตํ ‘‘ปจฺจยํ ชานาตี’’ติฯ วิเนยฺยชฺฌาสยวเสน เหตฺถ เทสนา ปวตฺตาฯ สมฺปนฺโนติ สมนฺนาคโตฯ อาคโตติ อุปคโต, อธิคโตติ อตฺโถฯ ปสฺสตีติ ปจฺจเวกฺขณญาเณน ปจฺจกฺขโต ปสฺสติ, มคฺคปญฺญาย เอวํ อสมฺโมหปฏิเวธวเสน ปสฺสติฯ มคฺคญาเณเนว, น ผลญาเณนฯ ธมฺมโสตํ สมาปนฺโนติ อริยธมฺมโสตํ สมฺมเทว อาปนฺโน ปตฺโตฯ อนเย นอิริยนโต, อเย จ อิริยนโต, สเทวเกน จ โลเกน ‘‘สรณ’’นฺติ อกรณียโต อริยปกฺขํ ภชนฺโต ปุถุชฺชนภูมิํ อติกฺกนฺโตฯ นิพฺเพธิกปญฺญายาติ จตุนฺนํ อริยสจฺจานํ นิพฺพิชฺฌนกปญฺญายฯ อาหจฺจ ติฏฺฐติ มคฺคกฺขเณ, ผลกฺขเณ ปน อาหจฺจ ฐิโต นามฯ

ปจฺจยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. ภิกฺขุสุตฺตวณฺณนา

[28] อุตฺตานเมว สพฺพโสว สตฺตเม อาคตนยตฺตา, วิเนยฺยชฺฌาสยวเสน หิ อิทํ สุตฺตํ สตฺถารา อญฺญสฺมิํ อาสเน เทสิตํ, ปริสาย วิวฏฺเฏน สาตฺถิกาติ สตฺถุ เทสนา อาคตาติ อยํ ปฏิคฺคาหกาธีนา โหตีติ ธมฺมคารเวน สงฺคหํ อาโรเปนฺติเยวฯ

ภิกฺขุสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ