เมนู

12. ปรํมรณสุตฺตวณฺณนา

[155] ยถา อตีตกปฺเป อตีตาสุ ชาตีสุ กมฺมกิเลสวเสน อาคโต, ตถา เอตรหิปิ อาคโตติ ตถาคโต, ยถา ยถา วา ปน กมฺมํ กตูปจิตํ, ตถา ตํ ตํ อตฺตภาวํ อาคโต อุปคโต อุปปนฺโนติ ตถาคโต, สตฺโตติ อาห ‘‘ตถาคโตติ สตฺโต’’ติฯ เอตนฺติ ‘‘เอวํ โหติ ภวติ ติฏฺฐติ สสฺสติสม’’นฺติ เอวํ ปวตฺตํ ทิฏฺฐิคตํฯ อตฺถสนฺนิสฺสิตํ น โหตีติ ทิฏฺฐธมฺมิกสมฺปรายิกปรมตฺถโต สุขนฺติ ปสตฺถสนฺนิสฺสิตํ น โหติฯ อาทิพฺรหฺมจริยกนฺติ เอตฺถ มคฺคพฺรหฺมจริยํ อธิปฺเปตํ ตสฺส ปธานภาวโตฯ ตสฺส ปน เอตํ ทิฏฺฐิคตํ อาทิปฏิปทามตฺตํ น โหติ อนุปการกตฺตา วิโลมนโต จฯ ตโต เอว อิตรพฺรหฺมจริยสฺสปิ อนิสฺสโยวฯ เสสํ วุตฺตนเยน เวทิตพฺพํฯ

ปรํมรณสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

13. สทฺธมฺมปฺปติรูปกสุตฺตวณฺณนา

[156] อาชานาติ เหฏฺฐิมมคฺเคหิ ญาตมริยาทํ อนติกฺกมิตฺวาว ชานาติ ปฏิวิชฺฌตีติ อญฺญา, อคฺคมคฺคปญฺญาฯ อญฺญสฺส อยนฺติ อญฺญา, อรหตฺตผลํฯ เตนาห ‘‘อรหตฺเต’’ติฯ

โอภาเสติ โอภาสนิมิตฺตํฯ ‘‘จิตฺตํ วิกมฺปตี’’ติ ปททฺวยํ อาเนตฺวา สมฺพนฺโธฯ โอภาเสติ วิสยภูเตฯ อุปกฺกิเลเสหิ จิตฺตํ วิกมฺปตีติ โยชนาฯ เตนาห ‘‘เยหิ จิตฺตํ ปเวธตี’’ติฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ

อุปฏฺฐาเนติ สติยํฯ อุเปกฺขาย จาติ วิปสฺสนุเปกฺขาย จฯ เอตฺถ จ วิปสฺสนาจิตฺตสมุฏฺฐานสนฺตานวินิมุตฺตํ ปภาสนํ รูปายตนํ โอภาโสฯ ญาณาทโย วิปสฺสนาจิตฺตสมฺปยุตฺตาวฯ สกสกกิจฺเจ สวิเสโส หุตฺวา ปวตฺโต อธิโมกฺโข สทฺธาธิโมกฺโขฯ อุปฏฺฐานํ สติฯ อุเปกฺขาติ อาวชฺชนุเปกฺขาฯ สา หิ อาวชฺชนจิตฺตสมฺปยุตฺตา เจตนาฯ อาวชฺชนอชฺฌุเปกฺขนวเสน ปวตฺติยา อิธ ‘‘อาวชฺชนุเปกฺขา’’ติ วุจฺจติฯ ปุน อุเปกฺขายาติ วิปสฺสนุเปกฺขาว อเนน สมชฺฌตฺตตาย เอวํ วุตฺตาฯ นิกนฺติ นาม วิปสฺสนาย นิกามนา อเปกฺขาฯ สุขุมตรกิเลโส วา สิยา ทุวิญฺเญยฺโยฯ

อิมานิ ทส ฐานานีติ อิมานิ โอภาสาทีนิ อุปกฺกิเลสุปฺปตฺติยา ฐานานิ อุปกฺกิเลสวตฺถูนิฯ ปญฺญา ยสฺส ปริจิตาติ ยสฺส ปญฺญา ปริจิตวตี ยาถาวโต ชานาติฯ ‘‘อิมานิ นิสฺสาย อทฺธา มคฺคปฺปตฺโต ผลปฺปตฺโต อห’’นฺติ ปวตฺตอธิมาโน ธมฺมุทฺธจฺจํ ธมฺมูปนิสฺสโย วิกฺเขโปฯ ตตฺถ กุสโล หิ ตํ ยาถาวโต ชานนฺโต น จ ตตฺถ สมฺโมหํ คจฺฉติ